Tác giả: Hà Duy
Biên tập: Thanh Tâm
Một góc nhìn khác về thành công
Trong xã hội hiện đại, chúng ta thường bị cuốn vào câu chuyện “phi thường” của những người trẻ sớm đạt được thành tựu khi mới chớm đôi mươi.
“Nữ sinh lớp 12 đậu học bổng 10 tỷ đồng từ trường đại học danh giá nhất thế giới”
“Chàng trai 20 tuổi hé lộ thu nhập khủng từ công việc trong mơ”
Hay “Lắng nghe chia sẻ kinh nghiệm làm quản lý của một bạn trẻ gen Z”
Ắt hẳn, đâu đó ta vẫn luôn bắt gặp các tiêu đề như vậy trên những mẩu tin hay tờ báo hằng ngày. Ở một chừng mực nhất định, sự trỗi dậy của những tài năng trẻ hay “con nhà người ta” đã và đang khiến nhiều người bị đè nặng, thậm chí ám ảnh với áp lực phải thành công càng nhanh càng tốt, để bắt kịp với số đông và tiêu chuẩn mới của xã hội. Tuy nhiên, đã bao giờ bạn tự hỏi: Thành công có thực sự cần đến đúng thời điểm? Và liệu, thành công sớm có phải là thước đo duy nhất để đánh giá tài năng, giá trị và đóng góp của một người?
Với chúng tôi, thành công sớm hay muộn cũng là điều đáng quý, vì nó ghi lại dấu mốc và hành trình trưởng thành của mỗi người. Trong bài viết này, chúng tôi đề cập đến “late bloomers” – những đóa hoa nở muộn để đem đến một góc nhìn khác về thành công, từ đó giúp bạn gỡ bỏ những nút thắt về hành trình phát triển nghề nghiệp và vững bước hơn trên con đường phía trước.
Không ai là “đóa hoa nở muộn”
Thực tế cho thấy, không phải ai cũng thành công ở giai đoạn đầu của sự nghiệp. Late bloomers – những người đạt được thành tựu ở độ tuổi muộn hơn so với kỳ vọng chung của xã hội là một phần trong số đó.
Tác giả Henry Oliver đã từng đề cập đến vấn đề này trong cuốn sách Second act: “Không quan trọng số tuổi của bạn cụ thể là bao nhiêu, chỉ cần bạn đạt đến thành công trễ hơn độ tuổi kỳ vọng, vậy thì bạn đã được dán nhãn late bloomers”.
Dường như, thành công vẫn đang bị “đóng khuôn” bởi giới hạn của tuổi tác. Một điều đáng nói hơn, đó là sợi dây giới hạn này đang dần bị rút ngắn khi chuẩn mực về thành công đang ngày càng “trẻ hóa”. Khắp cõi mạng xã hội, không ít bài viết nổi lên về những người trẻ hai mươi mấy tuổi đã có nhà đẹp xe sang, công việc trong mơ hay con đường thăng tiến vượt bậc. Nếu vậy, với những người bình thường như chúng ta, không thu nhập khủng, cũng chẳng có chức danh to thì có được xem là “muộn màng”?
Theo lý thuyết Cầu vồng Cuộc sống – Nghề nghiệp của Donald E. Super, mỗi người có những con đường phát triển nghề nghiệp khác nhau, và bạn hoàn toàn có thể điều chỉnh các giai đoạn sao cho phù hợp với hoàn cảnh và mục tiêu cá nhân của mình. Những rập khuôn theo tuổi tác thường thấy như “phải đạt được thành công ở tuổi 25” hay “phải ổn định sự nghiệp trước 40” chỉ tạo thêm áp lực không cần thiết. Thay vào đó, bạn có thể bỏ qua những giai đoạn không phù hợp hoặc lặp lại các giai đoạn phù hợp, nếu điều đó mang lại niềm vui và sự trọn vẹn.
Việc bước ra khỏi lối mòn sẽ khiến bạn khác biệt với số đông, thậm chí gặp khó khăn trong việc tìm kiếm sự đồng cảm và thấu hiểu. Thế nhưng, điều quan trọng hơn cả, đó là bạn cảm thấy hạnh phúc khi đang sống đúng trong giai đoạn phù hợp với bản thân. Bởi vậy, khái niệm tuổi tác già hay trẻ, thành công sớm hay muộn, chỉ mang tính tương đối. Thành công không nhất thiết phải được đo bằng tốc độ mà có thể là trải nghiệm cuộc sống và những niềm vui nhỏ bé xung quanh.
Nên nhớ rằng, hành trình của mỗi người là duy nhất, không ai có xuất phát điểm, kinh nghiệm, sở trường hay mối quan hệ giống nhau. Chính vì thế, thời điểm chạm đến thành công của mỗi người cũng sẽ khác đi ít nhiều. Khi nhận ra điều này, bạn sẽ không còn bị ràng buộc bởi tuổi tác hay những tiêu chuẩn xã hội. Bạn cũng sẽ biết rằng, không ai thực sự là “một bông hoa nở muộn”, mà chỉ đơn giản là mỗi bông hoa sẽ nở rộ vào thời điểm phù hợp nhất với mình.
Học cách nở hoa
Trong cuốn sách Late Bloomers: The Power of Patience in a World Obsessed with Early Achievement, tác giả Rich Karlgaard đưa ra lời khuyên dành cho những “late bloomers” chưa kịp nở hoa, đó là hãy thử “thay một chiếc chậu phù hợp” và xây dựng một môi trường sống đủ tốt để giúp hoa nở rộ. Tuy nhiên, không tồn tại một chiếc chậu hoàn hảo. Việc chúng ta cần làm là bắt đầu thay đổi từ những điều đơn giản nhất. Dù ở bất kỳ độ tuổi nào hay làm bất cứ công việc gì, tinh thần học hỏi, dấn thân và sẵn sàng thử thách luôn cần được trau dồi.
Trong sự nghiệp, đừng thấy mình mãi chưa tỏa hương mà nản lòng, cũng đừng vì một lần nở rộ mà phai nhạt theo thời gian. Hãy định hướng cho mình một con đường phát triển nghề nghiệp phù hợp, bền vững để mỗi việc mình làm đều cảm thấy ý nghĩa và hạnh phúc. Nếu cần sự đồng hành để tạo ra thay đổi mạnh mẽ hơn, thương mời bạn đến với Career Retreat vào tháng 12 này. Đây là cơ hội để bạn hòa mình vào cỏ cây và đi tìm hương sắc cho sự nghiệp, dưới lăng kính của hướng nghiệp khoa học.
Tài liệu tham khảo:
Karlgaard, R. (2019). Late Bloomers: The Power of Patience in a World Obsessed with Early Achievement.
Oliver, H. (2024.). Second Act: What Late Bloomers Can Tell You About Success and Reinventing Your Life.
Bài viết liên quan: