Tác giả: Minh Thảo
Biên tập: Thanh Tâm
Khi nghề nghiệp xác quyết bỗng trở nên vô nghĩa
Khi các nền tảng mạng xã hội ngày càng phát triển và trở thành một phần không thể thiếu của lối sống hiện đại, chúng ta cũng bắt gặp nhiều câu chuyện cá nhân, hay những trải nghiệm được giải bày hơn. Trong đó, tôi gặp khá nhiều chia sẻ của những người trẻ vừa ra trường, đã đi làm được vài năm, kể về sự trống rỗng bên trong họ mỗi khi nghĩ về nghề nghiệp. Dù là một người học tập, làm việc trong nước hay du học sinh học tập và sinh sống tại nước ngoài, và dù ở bất kỳ lĩnh vực nào, điểm chung trong câu chuyện của họ chính là: sau một khoảng thời gian làm việc, họ chợt nhận ra công việc mà họ hằng theo đuổi không thực sự là điều mình mong muốn.
Với A, quyết định theo đuổi lĩnh vực tài chính đã sớm định hình vào những năm đầu tiên, sau khi A cùng gia đình định cư ở một đất nước mới. A miệt mài đi thẳng trên con đường hướng đến mục tiêu đã chọn, từ việc nỗ lực ở những năm cấp 3 để được thi vào chương trình Tài chính tại một trường Đại học nổi tiếng, tham gia những dự án nghiên cứu khi đang là sinh viên, lấy chứng chỉ chuyên ngành, đến tìm kiếm những cơ hội thực tập chất lượng. Công sức và sự tập trung đã được đền đáp khi A ứng tuyển thành công vào một vị trí với mức lương cao khi vừa tốt nghiệp. Những tưởng bản thân sẽ tiếp tục gặt hái quả ngọt trên con đường này, thế nhưng càng làm lâu, A càng nhận ra công việc này không thật sự phù hợp với mình. Những con số, công thức, mô hình mà A đã dành thời gian học tập, nghiên cứu suốt bao năm nay giờ lại trở nên khô khan, nhàm chán và không hề gợi lên một chút hứng thú nào trong công việc. Tuy có một vị trí công việc đáng mơ ước, A lại chẳng có động lực để đi làm mỗi sáng.
Khác với A, H đã sớm nhận ra bản thân mình không quá hứng thú với ngành kế toán. Tuy nhiên, vì không tìm ra một phương án khác để cân nhắc, H vẫn chọn theo học và làm việc trong ngành này, một phần vì tính ổn định của công việc, và phần còn lại nhờ có sự cổ vũ của gia đình vốn cũng có nhiều người làm công việc kế toán. Thế nhưng, trong công việc hiện tại, H “vật lộn” để đến công ty vào buổi sáng, và ngóng chờ đến lúc ra về. H cố gắng làm đúng trách nhiệm của mình mà không có kế hoạch phát triển bản thân, năng lực chuyên môn. H nhận ra rằng trong một thời gian dài, mình đã rơi vào chế độ “lái tự động” – chế độ lười biếng của não bộ, để thói quen và lối mòn dẫn dắt thay vì suy nghĩ hay tập trung cao độ.
Lý do nào đưa đến kết quả này?
Với A, sau khi dành rất nhiều thời gian để tự vấn bản thân, A nhận ra rằng lý do ban đầu khiến mình chọn theo lĩnh vực tài chính là lương cao. Cuộc sống mới ở xứ lạ với nhiều khó khăn tài chính đã hình thành trong A niềm thôi thúc kiếm thật nhiều tiền để giúp đỡ gia đình. Mong ước mạnh mẽ đó đã dẫn dắt A suốt một chặng đường dài nhưng ước mơ đó cũng nhanh chóng cạn kiệt khi không được nuôi dưỡng bằng những yếu tố nội tại có tính bền vững.
Phần đông trong chúng ta lựa chọn hướng đi nghề nghiệp dựa vào những “quả ngọt” như lương cao, sự ổn định, công ty nổi tiếng, mà không cân nhắc đến gốc rễ của mình gồm các yếu tố Sở thích, Khả năng, Cá tính và Giá trị nghề nghiệp. Nói cách khác, mỗi người buộc phải có năng lực thấu hiểu bản thân trước khi chọn nghề, nhưng chúng ta lại làm ngược lại – chọn nghề trước, và không nắm chắc được liệu rằng ta có thể đi đường dài với nghề nghiệp đó hay không.
Càng khó khăn hơn nữa, có những lựa chọn không khớp với sở thích, cá tính, hay giá trị nghề nghiệp của một người, nhưng người đó lại có đủ khả năng theo đuổi nó. Cứ như vậy, họ mải miết trên con đường sự nghiệp “tưởng chừng là phù hợp”, cho đến khi yếu tố “năng lực” không còn đủ sức để tiếp tục nâng đỡ họ đi xa hơn trên con đường sự nghiệp. Đây cũng chính là tình huống mà A và H gặp phải khi bỏ qua sự thấu hiểu bản thân để lựa chọn ngành nghề.
Để có thể thu hoạch “quả ngọt” sự nghiệp lâu dài, điều cơ bản nhất mà chúng ta phải lưu tâm chính là có một công việc phù hợp với sở thích, khả năng, cá tính và giá trị nghề nghiệp của bản thân.
Nếu bạn có cảm giác “ngờ ngợ” rằng bản thân cũng có một khởi đầu tương tự như A và H, nhưng bạn vẫn còn “nhiên liệu” để tiếp tục đi trên con đường nghề nghiệp đã chọn, Sông An mong rằng chia sẻ này là một “tín hiệu” nhắc bạn suy nghĩ thêm về tình hình của mình. Từ đó, bạn có thể lập kế hoạch nghề nghiệp để chủ động, hạn chế những tình huống tiêu cực có thể phát sinh.
Nếu bạn không còn động lực tiếp tục công việc hiện tại, muốn tìm hiểu rõ nguyên do và lập kế hoạch hành động để vượt qua khó khăn này, đừng bỏ lỡ chuyến đi Career retreat – Tái định hướng sự nghiệp cùng Sông An vào tháng 12 này tại Đà Lạt.
Bài viết liên quan: