Khóa học cấp tốc hai phút về lựa chọn lĩnh vực nghề nghiệp

Viết bởi: Dick Bolles

Khi một người đàn ông chuẩn bị hành lý cho một chuyến đi, anh ta có thể sẽ mang theo một chiếc áo khoác màu xanh đậm, bởi vì “có thể mặc nó đi bất cứ đâu.” Tương tự, khi một người phụ nữ xếp đồ cho chuyến đi, cô ấy có thể sẽ bỏ vào “chiếc đầm nhỏ này”, cũng bởi vì “có thể mặc nó đi bất cứ đâu.”

Ý tưởng về việc bạn có thứ gì đó có thể phù hợp trong nhiều hoàn cảnh khác nhau có lẽ là ví dụ tốt nhất để giới thiệu khái niệm về các kỹ năng cơ bản của bạn – dù đó là kỹ năng “tổ chức”, “phân tích”, “viết lách”, “giảng dạy” hay “lập kế hoạch” –  đều giống như chiếc đầm hay áo khoác kia: chúng có thể áp dụng ở bất cứ đâu. Do vậy, bạn phải quyết định xem đâu là lĩnh vực bạn muốn sử dụng các kỹ năng của mình nhất, đâu là lĩnh vực  khiến bạn hạnh phúc nhất khi sử dụng các kỹ năng có thể chuyển đổi của mình, bởi vì – tin tôi đi – nơi nào bạn cảm thấy hạnh phúc nhất cũng chính là nơi bạn làm việc hiệu quả nhất.

Việc làm này được gọi là “lựa chọn một lĩnh vực.” Nghe có vẻ thật dễ dàng. Tuy nhiên, trong bốn mươi năm qua, tôi đã nghiệm ra rằng không có vấn đề nào mà những người đang tìm việc hoặc đổi nghề lại loay hoay nhiều như tìm ra lĩnh vực yêu thích nhất của họ. Vậy nên, hãy để tôi giúp bạn tháo gỡ khó khăn này qua mười cách tiếp cận dưới đây.

  • Bạn thích giải quyết những loại vấn đề nào nhất?

Thực ra, tất cả mọi công việc đều liên quan đến xử lý vấn đề, và nếu bạn làm tốt công việc của mình thì bạn phải học cách giải quyết các vấn đề. Vì vậy, câu hỏi đặt ra là: Bạn thích giải quyết những loại vấn đề nào nhất: đó là vấn đề liên quan đến con người, dữ liệu, hay đồ vật? Bạn cần chọn ra câu trả lời cho câu hỏi này, bởi vì các kỹ năng có thể chuyển đổi của bạn có thể áp dụng ở bất cứ đâu.

  • Bạn thích giúp người khác giải đáp những loại câu hỏi nào nhất?

Đó có phải là: những video phổ biến nhất trong tháng này là gì? Hay là: làm thế nào để xe hơi của tôi chạy được lâu hơn? Hay là: điều gì giúp cho một cuộc hôn nhân hạnh phúc? v.v… Bạn cần chọn ra câu trả lời cho câu hỏi này, bởi vì các kỹ năng có thể chuyển đổi của bạn có thể áp dụng ở bất cứ đâu.

  • Bạn thích chia sẻ kiến thức nào của mình với người khác nhất?

Đó có phải là câu đố về lịch sử? Hay là kiến thức về máy tính? Hay là kiến thức về một vùng đất hoặc văn hóa nước ngoài nào đó? v.v… Bạn cần chọn ra câu trả lời cho câu hỏi này, bởi vì các kỹ năng có thể chuyển đổi của bạn có thể áp dụng ở bất cứ đâu.

  • Sở thích hoặc thú vui yêu thích nhất của bạn là gì?

Máy tính? Làm vườn? Tiếng Tây Ban Nha? Thủ công mỹ nghệ? Chơi tem? Trượt tuyết? v.v… Lưu ý rằng hầu hết các sở thích cũng là các ngành nghề. Vì vậy, nếu bạn xác định được sở thích yêu thích nhất của mình, bạn có thể đã xác định được lĩnh vực yêu thích nhất mà bạn có thể sử dụng kỹ năng có thể chuyển đổi.

  • Từ vựng yêu thích nhất của bạn – từ mà bạn thích bàn thảo về nó suốt cả ngày là gì?

Mỗi lĩnh vực, thực ra,  là một loại ngôn ngữ. Ví dụ, ngôn ngữ của thần học là: Chúa, tình yêu, sự tha thứ, lòng trắc ẩn, sự hy sinh, v.v… Ngôn ngữ của máy tính là: bàn phím, màn hình, tương tác, trang tin điện tử, Internet, e-mail, v.v… Thường thì trái tim của bạn sẽ  dẫn lối bạn đến lĩnh vực mà bạn thích sử dụng các kỹ năng chuyển đổi nhất, bằng cách dựa trên từ vựng yêu thích của bạn. Trái tim của bạn sẽ mách bảo trước khi trí óc của bạn nhận ra điều đó.

  • Định nghĩa của bạn về ‘một người lạ thú vị’ là gì?

Khi bạn đang ở một bữa tiệc hoặc hội nghị và gặp ai đó thực sự thú vị, họ nói về điều gì khi ấy mà bạn lại thấy hấp dẫn đến vậy? Hiển nhiên là chuyên môn của họ trong chủ đề đó có thể giỏi hơn bạn, nhưng đó cũng thường là manh mối rất hữu ích về lĩnh vực mà bạn có thể muốn sử dụng các kỹ năng có thể chuyển đổi của mình.

  • Bạn thích đọc các blog, bài đăng, bài báo hoặc tạp chí nào nhất?  

Ý tôi là bạn thích làm việc với những chủ đề nào? Chẳng hạn như bạn thực sự quan tâm khi xem một bài viết đề cập đến chủ đề nào? Câu trả lời có thể chỉ ra lĩnh vực mà bạn muốn sử dụng các kỹ năng có thể chuyển đổi của bạn.

  • Bạn thường bị thu hút bởi những trang mạng nào nhất?

“Tôi bị thu hút bởi các trang mạng liên quan đến chủ đề hoặc lĩnh vực nào?” Hãy nhìn vào các dấu trang của bạn, ngay ở đây! Bạn có thể thấy những mối quan tâm yêu thích của bạn hiện rõ mồn một trước mắt, ngay cả khi tất cả các cách thức khác đều đi vào ngõ cụt.

  • Nếu bạn xem tivi và đó là một ‘trò chơi truyền hình (game show)’, bạn hy vọng người chơi sẽ chọn hạng mục nào?

Hoặc, nếu đó là một kênh về giáo dục, bạn sẽ dừng lại để xem những chủ đề nào?

  • Nếu bạn có thể viết một cuốn sách, và nó không phải về cuộc đời của chính bạn hay của một ai khác, thì chủ đề của cuốn sách sẽ là gì?

Bạn thích viết về điều gì nhất?

Một khi bạn đã xác định hoặc chọn được lĩnh vực mình yêu thích thì phần còn lại là tương đối dễ dàng (nói một cách tương đối). Tất cả những gì bạn phải làm là tìm xem các kỹ năng có thể chuyển đổi của mình có thể được ‘mặc’ như thế nào trong lĩnh vực đó. Đây chỉ là vấn đề “Phỏng vấn thông tin” hay tìm hiểu về những người làm việc trong lĩnh vực ấy mà thôi. Việc tìm hiểu này thường dễ dàng hơn bạn nghĩ. Ví dụ: nếu bạn quyết định lĩnh vực yêu thích của mình là “Phim ảnh” thì chỉ cần xem phần danh đề cuối phim khi bạn đến rạp xem phim vào lần tới. Bạn sẽ tìm thấy rất nhiều thông tin hữu ích về những người tham gia vào quá trình làm phim. Hãy ghi lại chúng. Tìm kiếm trên LinkedIn hoặc mạng Internet nói chung để biết những người này đang ở đâu. Hỏi họ bất cứ điều gì bạn muốn biết về lĩnh vực phim ảnh. Nhờ họ giới thiệu bạn với người khác. Và sau đó, một tiêu đề thật tuyệt vời có thể sẽ xuất hiện: “Tôi đã tìm được công việc của mình khi xem bộ phim ‘The Hunger Games’. “

 

Người dịch: Linh Phạm

Biên tập: Nhi Nguyễn, Hồ Lan

Nguồn bài viết: http://www.jobhuntersbible.com/for-job-hunters/view/the-two-minute-crash-course-on-picking-a-fie

Photo by Ben White on Unsplash