Tác giả: Maggie Kuhn
ChatGPT là gì?
ChatGPT, một ứng dụng trí tuệ nhân tạo, được tạo ra bởi công ty nghiên cứu OpenAI và ra mắt vào tháng 11 năm 2022. ChatGPT sử dụng khả năng xử lý ngôn ngữ tự nhiên để tạo ra các cuộc hội thoại giống con người với người dùng. ChatGPT phản hồi các gợi ý bằng văn bản qua cách mô phỏng một người thật trả lời các câu hỏi và soạn thảo các nội dung khác nhau.
ChatGPT thu thập dữ liệu thông qua một quy trình gọi là “web scraping,” trong đó các công cụ tự động được sử dụng để quét internet nhằm tìm thông tin liên quan, trích xuất dữ liệu từ các trang web khác nhau và lưu trữ chúng trong cơ sở dữ liệu của nó. (June, 2023). Ngoài ra, ChatGPT còn thu thập thông tin từ phản hồi của người dùng, các cơ sở dữ liệu kiến thức được tạo ra bởi các chuyên gia trong nhiều lĩnh vực khác nhau, mạng xã hội và các nguồn dữ liệu mở (Mercier, 2023).
Kể từ khi ra mắt, hơn 100 triệu người dùng đã nhập các câu hỏi vào khung văn bản trên trang chủ của ChatGPT (Marr, 2023). Sau khi ChatGPT trả lời, người dùng có một số lựa chọn để cân nhắc. Người dùng có thể nhập một câu hỏi mới, tái tạo các câu trả lời bổ sung thêm cho cùng một câu hỏi, sao chép đoạn văn bản từ ChatGPT để sử dụng cho mục đích cá nhân, hoặc thích hoặc không thích câu trả lời.
ChatGPT có thể được sử dụng như thế nào?
Người dùng có thể tận dụng ChatGPT để hình thành ý tưởng, giải thích các chủ đề phức tạp, và thậm chí sáng tác bài hát hoặc thơ. Đây cũng có thể là một nguồn tài nguyên hữu ích để tối ưu hóa quá trình tìm việc, bao gồm chỉnh sửa thư ứng tuyển, tìm kiếm các chức danh công việc thay thế hoặc tóm tắt mô tả công việc (Kelly, 2023). Theo ChatGPT, chúng ta nên cân nhắc đến một số điều nên làm và không nên làm sau.
Điều quan trọng cần nhớ là ChatGPT hoạt động tốt nhất như một công cụ hình thành ý tưởng, cung cấp thông tin và các nội hàm, chứ không thay thế cho năng lực chuyên môn và tư duy phản biện của con người. Chuyên viên hướng nghiệp có thể hỗ trợ thân chủ tìm việc, nhưng sau cùng, thân chủ nên đưa ra kết luận dựa trên sự hiểu biết sâu sắc hơn về nhu cầu và hoàn cảnh cá nhân của họ.
Điều nên làm
- Nghiên cứu và tìm hiểu: ChatGPT có thể cung cấp thông tin về các lộ trình phát triển sự nghiệp, ngành nghề, và các vị trí công việc khác nhau. Hãy hỏi ChatGPT chia sẻ các yêu cầu về trình độ bằng cấp, xu hướng thị trường việc làm, hoặc mức lương.
- Hỗ trợ viết Sơ yếu lý lịch và Thư ứng tuyển: Hướng dẫn thân chủ cách nhờ ChatGPT hướng dẫn cải thiện bản nháp đầu tiên của Sơ yếu lý lịch và Thư ứng tuyển. Cần chú ý xem thân chủ cần hỗ trợ nhiều nhất ở những phần nào, ví dụ như định dạng, sau đó chỉ dẫn thân chủ hỏi ChatGPT để được hỗ trợ về định dạng.
- Chuẩn bị phỏng vấn: Hướng dẫn thân chủ yêu cầu ChatGPT cung cấp các tình huống thực hành phỏng vấn. Thân chủ có thể hỏi về các câu hỏi phỏng vấn phổ biến, nhận phản hồi về các câu trả lời, và nhận lời khuyên về chiến lược và kỹ thuật phỏng vấn.
- Thông tin thị trường: Khuyến khích thân chủ tìm hiểu thông tin từ ChatGPT về đa dạng các ngành nghề, như triển vọng phát triển, các xu hướng mới nổi, hoặc yêu cầu về kỹ năng.
- Nâng cao kỹ năng: Khuyến khích thân chủ tham khảo ý kiến từ ChatGPT về các nguồn tài nguyên, khóa học trực tuyến, hoặc các chứng chỉ có thể giúp thân chủ nâng cao kỹ năng cụ thể liên quan đến sở thích nghề nghiệp.
Điều không nên làm
- Sự tin tưởng mù quáng: Hạn chế thân chủ phụ thuộc hoàn toàn vào ChatGPT nhằm tìm kiếm thông tin nghề nghiệp. Tuy đây là một nguồn tài nguyên hữu ích, việc kết nối với các chuyên viên hướng nghiệp, cố vấn đáng tin cậy, hoặc chuyên gia trong lĩnh vực nghề nghiệp liên quan là rất quan trọng để nhận được hỗ trợ phù hợp theo nhu cầu cá nhân.
- Thông tin bị thiên lệch: Khuyến khích thân chủ cẩn trọng với các thiên kiến tiềm ẩn trong các câu trả lời của ChatGPT, do việc thu thập thông tin từ internet có thể dẫn đến nội dung bị thiên lệch hoặc không chính xác.
- Các dự báo chắc chắn: Hướng dẫn thân chủ không nên phụ thuộc hoàn toàn vào các dự đoán của ChatGPT về cơ hội việc làm hoặc xu hướng nghề nghiệp tương lai. Xu hướng thị trường có thể thay đổi nhanh chóng và hoàn cảnh cá nhân có thể khác nhau.
- Sự cá nhân hóa: Lưu ý rằng ChatGPT không có khả năng nhận biết các hoàn cảnh, kỹ năng và mục tiêu cá nhân. Hãy hiểu rằng thông tin có thể không xem xét đến lý lịch và sở thích của từng thân chủ.
- Đồng cảm và cảm xúc: ChatGPT không có khả năng nhận biết cảm xúc hoặc đồng cảm với thân chủ. Mặc dù có thể được yêu cầu chia sẻ thông tin và hiểu biết sâu sắc, nó không thể thay thế sự hỗ trợ về mặt cảm xúc và sự đồng cảm của một chuyên viên hướng nghiệp, một cố vấn đáng tin cậy, hoặc một chuyên gia trong lĩnh vực nghề nghiệp liên quan.
Mẹo sử dụng ChatGPT trong quá trình tìm việc
Sau khi chuyên viên hướng nghiệp và thân chủ đã làm rõ mục tiêu tìm việc, và chuẩn bị một bản tóm tắt các kỹ năng và kinh nghiệm, họ có thể sử dụng ChatGPT cho các phần khác của quá trình tìm kiếm. Điều thiết yếu là nhập các lệnh hiệu quả, chi tiết (mà không bao giờ nhập bất kỳ thông tin cá nhân nào).
Ví dụ, để hỏi ChatGPT về các thông tin khác liên quan đến quá trình tìm việc, thân chủ có thể nhập câu hỏi như sau:
“Đối với một sinh viên mới tốt nghiệp ngành tiếp thị và truyền thông muốn làm việc trong lĩnh vực bán hàng ở New York, vui lòng giúp [viết sơ yếu lý lịch, viết thư ứng tuyển, tìm các vị trí chức danh]. Bạn cần thêm thông tin gì để làm điều này?”
Dưới đây là một số mẹo và chiến lược sử dụng ChatGPT để nâng cao các khía cạnh khác trong quá trình tìm việc. Hãy nhớ rằng đây chỉ là một công cụ, hãy sử dụng những gì có ích và tránh sao chép nguyên văn từ ChatGPT.
Thư ứng tuyển
Hãy thử lệnh, “Vui lòng chỉnh sửa thư ứng tuyển này dựa trên mô tả công việc và sơ yếu lý lịch.” (Lưu ý: Tạo một dòng mới trong lệnh bằng cách nhấn Shift+Enter cùng một lúc.) Sao chép và dán thư ứng tuyển, mô tả công việc, và sơ yếu lý lịch vào hộp văn bản, sau đó nhấn Enter.
ChatGPT sau đó sẽ tạo ra 1 phiên bản thư ứng tuyển cạnh tranh hơn, được cập nhật dựa trên mô tả công việc đã nhập.
Sơ yếu lý lịch
Để có một sơ yếu lý lịch thân thiện với hệ thống theo dõi ứng viên (ATS) cho các vị trí chức danh cụ thể, thân chủ có thể thử thêm lệnh, “Vui lòng điều chỉnh sơ yếu lý lịch (xem bên dưới) cho [vị trí] tại [công ty].” Sau đó sao chép và dán sơ yếu lý lịch và mô tả công việc vào hộp văn bản.
ChatGPT cũng có thể giúp chỉnh sửa sơ yếu lý lịch để phản ánh tốt hơn kinh nghiệm chuyên môn của thân chủ (Yan & Le, 2023). Hãy thử sử dụng lệnh, “Xin vui lòng tóm tắt lược sử kinh nghiệm làm việc bên dưới thành các điểm ngắn gọn.”
Tóm tắt mô tả công việc
Mô tả công việc có thể dài và khó hiểu, nhưng ChatGPT có thể dễ dàng tóm tắt các kỹ năng và trình độ chuyên môn chính mà nhà tuyển dụng có thể mong muốn. Sao chép và dán mô tả công việc vào hộp văn bản với các lệnh, “Hãy tóm tắt các kỹ năng quan trọng nhất từ công việc này.” hoặc “Liệt kê 5 từ khóa được sử dụng trong mô tả công việc này mà nên được làm nổi bật trong sơ yếu lý lịch?”
Nhận diện các kỹ năng và khoảng trống
Trong quá trình tìm việc, việc so sánh bộ kỹ năng của thân chủ với các kỹ năng mong muốn trong mô tả công việc là rất quan trọng. Nhập lệnh “So sánh sơ yếu lý lịch này với mô tả công việc sau để đánh giá khả năng và khoảng trống kỹ năng cho vai trò [Chức Danh Công Việc].”
Công nghệ và sự hỗ trợ nghề nghiệp hiệu quả
Trong bối cảnh tìm việc không ngừng thay đổi, ChatGPT là một đồng minh mạnh, cung cấp các thông tin và các tính năng chỉnh sửa hữu ích. Tuy công nghệ hiện đại và trí tuệ nhân tạo (AI) mang lại nhiều lợi ích, chúng ta vẫn cần xem xét những hạn chế và các vấn đề khác. ChatGPT có thể chỉnh sửa sơ yếu lý lịch ngay lập tức, tóm tắt mô tả công việc, hoặc nêu bật các kỹ năng chính của thân chủ, nhưng nó không thể thay thế năng lực chuyên môn và tương tác cá nhân cần thiết để cung cấp dịch vụ tư vấn hướng nghiệp hiệu quả.
Tham khảo
June. (2023, February 28). How does ChatGPT technology work? LinkedIn. https://www.linkedin.com/pulse/how-does-chatgpt-technology-work-juneconnects/
Kelly, J. (2023, April 3). How to leverage AI and use ChatGPT in your job search according to résumé writers and career coaches. Forbes. https://www.forbes.com/sites/jackkelly/2023/04/03/how-to-leverage-ai-and-use-chatgpt-in-your-job-search-according-to-rsum-writers-and-career-coaches/?sh=2ab107365ac5
Marr, B. (2023, May 19). A short history of ChatGPT: How we got to where we are today. Forbes. https://www.forbes.com/sites/bernardmarr/2023/05/19/a-short-history-of-chatgpt-how-we-got-to-where-we-are-today/?sh=26f625a6674f
Mercier, M. (2023, April 13). Does ChatGPT save data? Botpress. https://botpress.com/blog/does-chatgpt-save-data
OpenAI. (2023). Dos and don’ts of career searching with ChatGPT’ prompt. (Jun 7 version). http://chat.openai.com/chat
Yan, M., & Le, L. (2023, April 24). How to use ChatGPT to write and improve your resume. Simplify. https://simplify.jobs/blog/how-to-use-chatgpt-to-write-and-improve-your-resume/
— Thông tin tác giả
Maggie Kuhn, CCSP, là Phó Giám đốc phụ trách Bộ phận Cố vấn và Phát triển cá nhân & Phát triển nghề nghiệp và cho Cựu sinh viên thuộc Phòng Phát triển cá nhân & Phát triển nghề nghiệp của Đại học Wake Forest. Bạn vui lòng liên hệ với Maggie qua email kuhnmg@wfu.edu
Người dịch: Yến Nhi
Biên tập: Hồ Lan
Photo by Levart_Photographer on Unsplash
Bài viết liên quan: