Vai trò của cha mẹ trong hướng nghiệp cho con ở từng độ tuổi

Vững vàng cùng con từ gốc rễ” là chuỗi các bài viết nhằm truyền đạt những kiến thức về hướng nghiệp sớm dành cho cha mẹ có con từ 3-12 tuổi. Thông qua lối kể chuyện dễ hiểu, Sông An mong rằng cha mẹ hiểu được tầm quan trọng của hướng nghiệp sớm và bắt đầu từ những hành động nhỏ từ việc đồng hành cùng con thấu hiểu sở thích, năng khiếu. Từ đó, con được trải nghiệm từ sớm và sáng suốt trong con đường chọn ngành nghề tương lai.

Nuôi dưỡng con giống như chăm một cái cây, tưởng chừng đơn giản, nhưng không phải ai cũng làm được.

Ở Bhutan, gia đình Quốc vương được đánh giá là gia đình hoàng gia kiểu mẫu và nhận được sự kính trọng của nhiều người, đặc biệt là về cách nuôi dạy con rất khác biệt khác biệt so với nhiều gia đình hoàng gia khác.

Đức vua và Hoàng hậu xem việc giáo dục vị hoàng tử nhỏ tuổi giống việc chăm sóc một cái cây. Nếu cây con được chăm sóc cẩn thận và đúng cách, nó có thể phát triển cứng cáp, chịu được giông bão và cho ra hoa thơm trái ngọt.

Sinh ra trong hoàng tộc, nhưng không vì thế mà tiểu hoàng tử Bhutan trở thành một “cái cây” được bao bọc kỹ lưỡng. Tiểu hoàng tử nhiều lần xuất hiện với những hành động đẹp, được nhận xét là một đứa trẻ ngoan ngoãn, biết trên biết dưới, khiêm tốn và thân thiện với mọi người.

Nuôi dưỡng con như chăm sóc một cây xanh, cha mẹ cần biết chăm sóc đúng cách ở từng giai đoạn.
Cha mẹ hãy để ý đến cách con học những điều mới, xem con thích gì, cá tính như thế nào. Những việc đơn giản như cột dây giày, xếp quần áo,… cha mẹ hoàn toàn có thể hướng dẫn con làm. Mỗi đứa trẻ sẽ có khả năng tiếp thu khác nhau, nên cha mẹ nên đợi con làm theo tốc độ của con, thay vì tốc độ cha mẹ mong muốn.

Một cái cây muốn phát triển khoẻ mạnh cần có thời gian, không thể nhanh như dùng thuốc tăng trưởng, nên cha mẹ hãy kiên nhẫn khi đồng hành cùng con nhé!

Khi lần đầu tiếp xúc với những thứ mới mẻ, con sẽ rất thích khám phá. Cha mẹ hãy giúp con trải nghiệm càng nhiều điều mới càng tốt. Đó có thể là gặp gỡ những đứa trẻ khác, đi du lịch cùng bố mẹ hay đơn giản là ngồi sau xe ba/mẹ mỗi cuối tuần đi quanh thành phố.

Một cái mầm non sau khi chui lên khỏi mặt đất không chỉ cần được chăm bón kỹ lưỡng, mà còn phải học cách thích nghi tốt với các điều kiện tự nhiên xung quanh. Việc chăm trẻ ở tuổi này cũng vậy, thay vì chỉ chăm chăm cho con ăn đúng bữa, ngủ đúng giờ, cha mẹ hãy cho con cơ hội khám phá nhiều điều mới trong cuộc sống hơn.

Từ cái mầm xanh bé xíu, qua năm tháng cái cây sẽ lớn dần, và bắt đầu ra những chiếc lá đầu tiên. Việc cái cây ra lá như bước chuyển mình của trẻ, khi các con bước chân vào trường Tiểu học.

Ở độ tuổi này, con sẽ bộc lộ rõ nét hơn các đặc điểm về tính cách, sở thích. Cha mẹ hãy tiếp tục quan sát để thấu hiểu con, cho con tham gia các hoạt động trải nghiệm phù hợp với sở thích của con như thể thao, vẽ, hát,…

Khi tham gia vào các lớp học ấy, con vẫn rất cần sự đồng hành của cha mẹ. Hãy dành thời gian trò chuyện với con sau mỗi hoạt động, để giúp con nhìn lại và hiểu hơn về bản thân. Đây là chìa khóa giúp con hiểu mình và thế giới nghề nghiệp quanh mình.

Giai đoạn cây ra hoa lại đánh dấu một bước chuyển mình mới của con, khi con bước vào độ tuổi vị thành niên.

Ở độ tuổi này, con dần trở nên độc lập hơn, con thích có thời gian riêng với bạn bè, tìm hiểu về thế giới theo cách con muốn, và bắt đầu kiến tạo nhân sinh quan của riêng mình. Cha mẹ hãy luôn tạo điều kiện để con để con trải nghiệm, và đặc biệt là cho con không gian riêng, khuyến khích con có thời gian rảnh bên cạnh việc học. Vì khi con rảnh là lúc con đang dần lớn.

Chăm cho cây trổ hoa không phải là chuyện đơn giản, việc ra hoa bị ảnh hưởng bởi rất nhiều yếu tố như thời tiết, phân bón, lượng nước,… Cây có ra hoa được thì mới có thể tiếp tục quy trình cho ra quả ngọt trong tương lai.

Các con cũng vậy! Khi bước vào độ tuổi vị thành niên, con rất dễ bị tác động bởi những thay đổi tâm sinh lý diễn ra bên trong, lẫn những tác động từ bên ngoài như môi trường, bạn bè, xã hội. Vì thế, cha mẹ cần hỗ trợ để con thích ứng tốt với những thay đổi ấy. Khi có thể thích nghi với những thay đổi đó, con sẽ biết cách đưa ra quyết định liên quan đến bản thân mình trong tương lai và biết chịu trách nhiệm cho những chọn lựa ấy.

Nuôi dưỡng con giống như chăm một cái cây, dù không đơn giản, nhưng cha mẹ sẵn sàng học hỏi để đồng hành cùng con.

Cây xanh ở mỗi giai đoạn khác nhau cần lượng nước, lượng phân, cách chăm sóc khác nhau. Người trồng cây vì thế có vai trò thiết yếu trong việc giúp cây tăng trưởng nhanh, cho ra quả ngọt sớm. Ở mỗi giai đoạn của quá trình khôn lớn, con cũng cần cha mẹ đồng hành theo một cách khác nhau. Có cha mẹ đồng hành xuyên suốt chặng đường 10 năm đầu đời, con chắc chắn sẽ vững vàng hơn rất nhiều trước những quyết định lớn trong tương lai, trong đó có quyết định về nghề nghiệp.

Nguồn tham khảo:

https://drive.google.com/drive/folders/1o-_dGPKdcnMYYUcOg0hHn3HKt3QW6q52, trang 14, 17, 18-20, 28-30.

Sách Cùng con định hướng nghề nghiệp, trang 8,9.

https://www.verywellmind.com/erik-eriksons-stages-of-psychosocial-development-2795740, xem Stage 2: Autonomy vs. Shame and Doubt, Stage 3: Initiative vs. Guilt, Stage 4: Industry vs. Inferiority, Stage 5: Identity vs. Confusion.

Tác giả: Phoenix Ho

Biên tập: Châu Giang

 

Hướng dẫn đăng ký bằng tiếng Việt: https://bit.ly/HuongdandangkyUdemy