2D/3D Animator – Lê Doãn Đăng Khoa

1. Thông tin căn bản

• Tuổi: 31
• Giới tính: Nam
• Số năm kinh nghiệm ở ngành nghề này: 11 năm
• Trình độ học vấn và chuyên ngành: Cử nhân Ngôn ngữ Anh
• Số giờ làm hằng tuần: 50 – 60 giờ/tuần
• Loại hình & quy mô công ty (tổng số nhân viên): 40 nhân sự người Việt
• Một số dự án Game nổi bật đã thực hiện:
  • Tai Ương – The Scourge: Game kinh dị góc nhìn thứ nhất đậm chất văn hóa Việt, phát hành trên Steam năm 2024, gây ấn tượng mạnh với cong dong trong nuoc và cộng đồng quốc tế.
  • Hơn 30 dự án Cinematic cho game Liên Quân Mobile

2. Trách nhiệm chính của anh/chị ở công việc hiện tại là gì? Công việc này đem lại giá trị gì cho tổ chức, cho các bên liên quan?

Trách nhiệm chính của mình trong công ty, bao gồm:

• Định hướng chiến lược để đảm bảo doanh thu và hướng phát triển của công ty
• Tuyển dụng, đào tạo và dẫn dắt đội ngũ
• Thực hiện và quản lý sản xuất các dự án CGI để bán sản phẩm cho khách hàng
• Xây dựng mối quan hệ với các đối tác

Công việc này đem lại các giá trị:

• Đảm bảo doanh thu và dòng tiền ổn định để công ty tiếp tục phát triển
• Cung cấp những sản phẩm chất lượng, phù hợp với yêu cầu của khách hàng
• Cung cấp việc làm cho các thành viên của công ty
• Định hình sản phẩm CGI, cho thế giới biết được năng lực làm Game của người Việt

3. Anh/chị bắt đầu vào nghề như thế nào? Vì sao anh/chị chọn con đường này?

Khi còn là học sinh lớp 10, mình đã muốn thi vào ngành Quy hoạch Vùng và Đô thị của Trường Đại học Tôn Đức Thắng. Vì vậy, mình bắt đầu đi học vẽ và có nền tảng mỹ thuật từ khá sớm. Tuy nhiên, khi bước chân vào môi trường Đại học, mình nhận thấy bản thân không hợp với ngành này, nên mình đăng ký học song song thêm ngành Truyền thông Đa phương tiện ở Cao đẳng Arena Multimedia. 

Sau đó, cơ hội đã mở ra khi mình đăng ký học việc và được đào tạo 6 tháng trong một công ty Game của Nhật. Hai năm ở đó đã giúp mình học được những kiến thức và kỹ năng căn bản về 3D và CGI với vai trò là một 3D Modeling. Những năm tiếp theo, mình chuyển đổi môi trường làm việc để phù hợp với tính cách cởi mở, ngoại giao của mình. Mình nhảy việc từ công ty gia công Game sang công ty về quảng cáo. Tại đây, mình có cơ hội tham gia trực tiếp vào các khâu sản xuất từ đầu đến cuối (nhận brief từ khách hàng, tạo nhân vật 3D, làm chuyển động nhân vật, kết xuất thành video, v.v.), nhờ vậy mà mình nắm rõ và thực hiện tốt hơn quy trình sản xuất Game, đồng thời tiếp xúc và duy trì mối quan hệ thân thiết với khách hàng.

Qua một khoảng thời gian nữa, mình nghỉ việc và chuyển sang làm freelance. Công việc linh hoạt và nhận theo dự án nên mình tranh thủ thời gian để hoàn thành chương trình Đại học. Dù ngành Game không quá coi trọng về bằng cấp, nhưng mình nghĩ việc mình có bằng Cử nhân thì sẽ có lợi hơn cho công việc sau này.

Làm freelance lâu, mình nhận ra một vấn đề. Nếu chỉ làm cá nhân cho nhiều dự án, mình sẽ phải chịu một khoảng thuế rất lớn, đồng thời khách hàng cũng khó có sự tin tưởng đối với mình. Vì vậy, mình quyết định tự mở công ty để giải quyết những vấn đề đó.

Rare Reversee bắt đầu như vậy, đến nay cũng đã hoạt động trong ngành Game được 6 năm. “Rare” nghĩa là hiếm, còn “reverse” là ngược. Khi ghép hai nghĩa lại và nói lái đi, chúng ta có từ “hướng nghiệp”. Đấy là ý nghĩa của tên “Rare Reversee”, vì mình tin chỉ có giáo dục và hướng nghiệp mới đem lại sự thay đổi trong cách mọi người vẫn đang nhìn nhận và đánh giá về ngành Game.

4. Một ngày làm việc tiêu biểu của anh/chị như thế nào?

• Tổng hợp, liệt kê và kiểm tra các vấn đề cần giải quyết trong ngày
• Quản lý và kiểm tra tiến độ sản xuất các dự án
• Gửi báo giá và gặp gỡ khách hàng
• Sản xuất Game cùng đồng đội
• Tham gia các buổi họp nội bộ để các leader/bộ phận báo cáo

Ghi chú: Mỗi ngày đi làm là một ngày khác nhau, không ngày nào giống ngày nào, với rất nhiều công việc cần xử lý. Hiện tại, mình đang làm 5 ngày/tuần, thỉnh thoảng sẽ làm thêm một ngày thứ Bảy. Tính chất công việc của mình không bắt buộc phải làm việc tại công ty, nên lâu lâu mình sẽ làm việc ngoài văn phòng hoặc từ xa để đổi mới không gian và có thêm ý tưởng sáng tạo cho các dự án Game mình đang làm.

5. Anh/chị thích nhất những điều gì ở công việc của mình? Vì sao?

• Biết nhiều thứ mỗi ngày: Với công việc này, mình ngày càng học được nhiều thứ hơn, không lặp đi lặp lại và nhìn thấy được sự thay đổi, phát triển của những thành viên xung quanh lẫn công ty của mình, từ đó mình chủ động kiểm soát và quản lý được quy trình vận hành hiện tại.
• Niềm vui khi nhìn thấy sản phẩm được hoàn thiện và được mọi người đón nhận. Sự ủng hộ từ người chơi là động lực để mình tiếp tục thực hiện các dự án Game và theo đuổi ngành Game.
• Quả ngọt sau quá trình làm việc “đồng cam cộng khổ” cùng đồng đội, để mình và các thành viên trong công ty vui buồn cùng nhau, và gắn kết với nhau nhiều hơn.

6. Anh/chị không thích nhất những điều gì? Vì sao?

• Vấn đề tài chính: Để vận hành công ty, mình sẽ luôn phải cân nhắc về tiền bạc và nhiều khi điều đó khiến mình nhức đầu. Nếu có điều gì trắc trở nào xảy ra, mình phải ứng biến để xoay sở tình hình. Những lúc đó rất cần mọi người xung quanh giúp đỡ và đồng hành để giải quyết vấn đề.
• Ngành Game chưa nhận được sự quan tâm và giúp đỡ từ xã hội.
• Sản phẩm ngành Game khá đặc thù nên thường xảy ra vấn đề với khách hàng, một phần là vì chưa có quy trình làm việc chuẩn chỉnh. 

7. Những điều kiện cần có để hoàn thành tốt công việc này (kiến thức, kỹ năng, thái độ, v.v.)? Nếu em muốn thăng tiến trong công việc thì em nên trau dồi những gì ạ?

• Kiến thức nền tảng về mỹ thuật
• Tư duy thẩm mỹ tốt, đáp ứng thị hiếu của công chúng
• Kỹ năng sử dụng các phần mềm trên máy tính và thuyết phục khách hàng
• Thái độ tốt khi đi làm, chân thực với mọi người và chân thực với bản thân

Khi có những kiến thức, kỹ năng và thái độ như vậy, bạn sẽ có đủ sự tự tin khi đi xin việc và thương thảo lương với nhà tuyển dụng, từ đó có mức lương và quyền lợi xứng đáng.

8. Những điều mà mọi người hay hiểu lầm về công việc này là gì? Tại sao họ lại hiểu sai như vậy?

Ngành Game tại Việt Nam có nhiều rào cản, một trong số đó là việc mọi người lầm tưởng  rằng, Game luôn gắn liền với những tiêu cực. Mình muốn nói rõ rằng, chơi game và làm game là hai khái niệm khác nhau.

Chơi game là một hình thức giải trí phù hợp và hiệu quả. Tuy nhiên, có thể do ảnh hưởng từ bản thân/ gia đình/ xã hội, nhiều bạn lại phụ thuộc vào game, nghiện game, lạm dụng game, từ đó tiêu tốn thời gian một cách vô ích và ảnh hưởng tới học tập, công việc và cuộc sống cá nhân.

Làm game lại là một chuyện khác. Làm game là cả một quá trình nắm bắt tâm lý người chơi, thiết kế trò chơi hấp dẫn và giữ chân họ tham gia. Làm game tạo ra được một nguồn thu nhập tốt và dễ hội nhập hơn so với các ngành khác. Ngoài ra, làm game cũng là một lĩnh vực khó để “nhảy việc” vì nó đòi hỏi quá trình tích lũy kinh nghiệm nhiều năm, song nhờ vậy mà tỉ lệ cạnh tranh trong ngành cũng thấp hơn nhiều. 

Có thể nói rằng, bản chất của game không xấu, tốt hay xấu là do mỗi người. Mình làm chủ game, hay game làm chủ mình, hoàn toàn phụ thuộc vào mục đích sử dụng và mức độ kiểm soát bản thân của chính người chơi.

9. Công việc này có giúp em tự nuôi mình khi mới ra trường không?

6 tháng đầu khi mới ra trường và bắt đầu quá trình làm thực tập sinh, có thể bạn sẽ phải làm việc không lương. Vì thế, bạn cần tích lũy tiền từ trước để trang trải trong giai đoạn đầu. Sau đó, mức lương sẽ dần tăng lên, phụ thuộc vào trình độ chuyên môn và số năm kinh nghiệm của bạn. Nhìn chung, mức lương trong ngành Game khá cao, đủ để đảm bảo bạn có cuộc sống ổn định, tự nuôi sống bản thân. Nếu muốn tăng thu nhập, bạn có thể nghĩ đến những cách khác, chẳng hạn như làm freelancer, đầu tư, mở công ty, v.v.

10. Nhìn lại con đường phát triển sự nghiệp cũng như quá trình tìm việc của mình, anh/chị có lời khuyên nào cho em nếu em muốn theo nghề này?

Trí tuệ nhân tạo (AI) đang phát triển mạnh mẽ. Mình không đề cập đến các ứng dụng AI trong nghệ thuật, vì chúng vẫn còn nhiều tranh cãi. Tuy nhiên, với các ứng dụng AI liên quan đến kiến thức như Chat GPT hay Gemini, các bạn nên tận dụng chúng để tìm kiếm câu trả lời cho những thắc mắc của mình. Ngày xưa, mình có rất nhiều câu hỏi nhưng không biết phải hỏi ai, nên phải tự mày mò, tìm hiểu, và mất rất nhiều thời gian. Nhưng giờ đây, với sự hỗ trợ của AI, các bạn hoàn toàn có thể dễ dàng giải đáp những thắc mắc đó. Mình hy vọng các bạn sẽ chủ động đặt câu hỏi nhiều hơn, để không bị thụ động trước những thông tin hoặc giới hạn bởi những điều mình chưa biết. Hãy rèn luyện tư duy “muốn biết” và khơi gợi sự tò mò để tự khám phá con đường phát triển của chính mình.

Và đừng lo lắng về việc bị AI thay thế. Với mình, AI là một công cụ rất hữu ích, nhưng nó không bao giờ có thể thay thế con người. Chỉ những ai biết tận dụng AI một cách hiệu quả mới có thể vượt trội hơn chúng ta. Khi mình có tư duy như vậy, mình sẽ sợ bản thân thua kém người khác, chứ không sợ thua kém AI.