Tiếp viên hàng không

1. Thông tin căn bản

• Tuổi: 30
• Giới tính (có thể bỏ qua nếu không muốn chia sẻ):  nữ
• Số năm kinh nghiệm ở ngành nghề này: hơn 6 năm
• Trình độ học vấn và chuyên ngành: tốt nghiệp đại học, ngành Luật kinh doanh
• Các chứng chỉ chuyên môn (nếu có): không
• Số giờ làm hằng tuần: trung bình trước dịch covid là 90-100 giờ/tháng, sau dịch 50-60 giờ/tháng
• Loại hình & quy mô công ty (tổng số nhân viên): dịch vụ hàng không, số lượng tiếp viên làm việc trên máy bay sau dịch covid khoảng 15000 người, chưa tính phi công và nhân viên dịch vụ mặt đất-cargo, mình không có thông tin về tổng quy mô của công ty.

2. Trách nhiệm chính của anh/chị ở công việc hiện tại là gì? Công việc này đem lại giá trị gì cho tổ chức, cho các bên liên quan?

• Công việc chính: trao tay những sản phẩm dịch vụ bên trong máy bay, cụ thể khi hành khách mua vé với hãng sẽ bao gồm đồ ăn, thức uống, tuỳ hạng vé bạn sẽ nhận được phương thức/hình thức/sản phẩm khác nhau. Hạng economy sẽ nhận được những tiện ích rất cạnh tranh với những hãng khác, khoang thương gia sẽ được phục vụ như khi ăn uống ở nhà hàng 3-4 sao (fine dining), khoang hạng nhất sẽ như đang đi chuyên cơ riêng. 
• Công việc trên là việc mọi người thường thấy tiếp viên làm trên máy bay. Ngoài ra, công việc chính là kiểm tra và duy trì an ninh bên trong máy bay thường xuyên. Cụ thể, trước mỗi chuyến bay đảm bảo không có những đồ vật có tính khủng bố/ảnh hưởng đến an toàn bay, quan trọng nhất là ngồi chỗ cửa thoát hiểm lúc cất cánh – hạ cánh, sẵn sàng để sơ tán chuyến bay đầy khách (400 – 500 người) dưới 90 giây BẤT CỨ LÚC NÀO.

3. Anh/chị bắt đầu vào nghề như thế nào? Vì sao anh/chị chọn con đường này?

Mình nghĩ là do duyên số đưa đẩy…..

Duyên là lúc học đại học, vì nhà không có điều kiện học tiếng Anh trường quốc tế, thêm tính mình thích kiểu làm 1 được 2, thích lợi ích kép, thông qua cô giáo cũ, mình đã tham gia một tổ chức tình nguyện tên VPV để vừa học tiếng anh 100% giáo viên nước ngoài, vừa được trợ cấp đi lại, nuôi ăn ngày 2 bữa. Nhờ vậy khả năng chém gió tiếng anh của mình cũng nâng cao. Đây là duyên giúp mình có cái nhìn rộng hơn, không chỉ quẩn quanh trong nước.

Từ đầu mình không hề có đam mê làm tiếp viên hàng không, do tự ti ngoại hình, nhưng vì nhận thấy cái lợi ích kép trong này (vừa đi làm, còn kết hợp du lịch), mình thấy nghề này rất hợp để mình thử đầu tư, rồi thi thử, thử một phát đi luôn.

Bước ngoặt để mình có động lực lớn hơn nữa là nhờ làm cho call center (tổng đài chăm sóc khách hàng) của một hãng hàng không trong nước mấy tháng. Lúc đó, mình vừa học lấy chứng chỉ Ielts vừa đi làm, phát hiện công việc văn phòng không phải gu (sở thích) của mình, còn áp lực kinh khủng. Không lâu sau mình nhận ra công việc này lại là bước đệm hoàn hảo cho việc ứng tuyển tiếp viên hàng không. 

Nếu được chọn lại, mình chắc vẫn làm nghề này. Không phải do đam mê du lịch, mà vì công việc này ngoài thời gian trong trách nhiệm, mình không cần mang việc về nhà, thời gian rảnh 100% dành cho bản thân, tìm hiểu bản thân thật sự thích gì, không bị chi phối bởi gia đình và môi trường (vì mình sống ở đất nước khác).

Giải thích thêm, mình là người theo số đông tiêu chuẩn nên lúc vào đại học không hề có chính kiến cũng như dũng khí chống lại đám đông và gia đình, chọn đại 1 ngành học (Luật Kinh doanh) vì nghe nói lúc thi toàn là đề mở :). Về sau thì không dùng đến những kiến thức đã học, vô cùng lãng phí tài nguyên. Vậy nên sống vì bản thân rất quan trọng. Đừng như mình nhé.

4. Một ngày làm việc tiêu biểu của anh/chị như thế nào?

Công việc bắt đầu khoảng 4 tiếng trước khi mỗi chuyến bay cất cánh, gồm các bước:

1. Mặc đồng phục đi làm theo tiêu chuẩn công ty, trang điểm …
2. Đến trụ sở chính công ty trước 2 tiếng giờ bay, gặp gỡ đồng nghiệp sẽ làm việc chung trên chuyến bay, biết mặt và tên cơ trưởng, cơ phó, kiểm tra lại giấy tờ tùy thân, chia vị trí làm, đọc sơ qua hồ sơ hành khách (nếu có) (đây là quy trình bắt buộc trước mỗi chuyến bay)
3. Ra máy bay – kiểm tra an ninh bên trong máy bay
4. Đón khách (thường 30 phút trước giờ bay) 
5. Sau khi hạ cánh, nếu là chuyến bay quay đầu thì mình sẽ ở yên trong máy bay, đợi nhóm tạp vụ lên dọn dẹp và chuẩn bị cho chặng về. Nếu là chuyến bay dài thì bọn mình xuống máy bay về khách sạn. 
6. Về khách sạn, thời gian được tự do trong khoảng 24 giờ hoặc hơn, tuỳ địa điểm và mật độ chuyến bay của hãng. 

Công việc kết thúc thường là 2 tiếng sau khi hạ cánh.

Ai có vấn đề về giấc ngủ, như lạ chỗ, khó ngủ, mất ngủ, mình khuyên nên chuẩn bị tinh thần. Nhiều bạn của mình nghỉ việc vì không ngủ được kéo dài cực kỳ ảnh hưởng đến sức khỏe và dễ hao mòn nhan sắc.

5. Anh/chị thích nhất những điều gì ở công việc của mình? Vì sao?

• Chắc là ai cũng biết điều này nhưng mình nói lại, được đi đây đó không cần cần đặt tour hay lo lắng giấy tờ hải quan, khách sạn.
• Mua sắm những món hàng nội địa đúng giá 🙂

6. Anh/chị không thích nhất những điều gì? Vì sao?

Công việc nào cũng có những khách hàng mà ai cũng biết là ai, và sống xa quê chẳng dễ dàng.

7. Những điều kiện cần có để hoàn thành tốt công việc này (kiến thức, kỹ năng, thái độ, v.v…)? Nếu em muốn thăng tiến trong công việc thì em nên trau dồi những gì ạ?

Bạn phải làm ngành dịch vụ khách hàng thì mới hiểu được công việc này khó khăn chủ yếu là vấn đề tâm lý bản thân, phải vững nha! Kinh nghiệm làm call center cho mình có tính kiên nhẫn vượt qua những vấn đề trong công việc này.

Tham gia các tổ chức tình nguyện quốc tế cũng là trải nghiệm quý báu để mình có cái nhìn ban đầu về môi trường sẽ làm, vì đồng nghiệp, khách hàng của mình cũng đến từ khắp nơi trên thế giới.

Thái độ, mình thấy một điều là dù bạn làm gì, ở đâu, bao nhiêu tuổi, nghề nghiệp gì, thì thái độ khiêm tốn, ham học hỏi là đức tính mọi người hay mọi quốc gia đều sẽ hoan nghênh bạn. Thái độ của bạn để lại ấn tượng với người đối diện lâu hơn những gì bạn làm cho họ. 

Công việc này nếu muốn thăng tiến rất khách quan, nhanh chậm tùy vào nhu cầu của công ty bạn hoặc nhu cầu thị trường. Bên cạnh đó, yếu tố chủ quan thường là những cống hiến của bạn trong lúc làm việc được khách hàng công nhận, và công ty được thông báo về những việc làm đó. 

8. Những điều mà mọi người hay hiểu lầm về công việc này là gì? Tại sao họ lại hiểu sai như vậy?

Ôi, nhiều lắm 🙂

1. Phải đẹp mới được: Sai, không có khiếm khuyết trên mặt hoặc dị tật cơ thể là được, chiều cao đủ để với lên đóng khoan để đồ là đủ.
2. Việc nhẹ lương cao: Sai, có lúc mình đi làm đến 2 giờ sáng, hoặc chuyến bay quá dài, còn kết hợp mùa cao điểm, áp lực trên đôi chân là không hề nhỏ. Trong ngành hay nói đùa là bọn mình đi bộ từ điểm A đến B, vì có những lúc không có thời gian ngồi.   
3. Công việc bưng bê trên máy bay/người giúp việc trên máy bay: Vâng, hãy tưởng tượng bạn đến nhà người bạn, người này tự bưng cơm dưới bếp lên mời bạn; nếu có sự cố với căn nhà, họ dẫn bạn chạy khỏi nhà; nếu bạn cần hỗ trợ y tế, họ có hộp cứu thương; cần gì có thể hỏi họ, vậy người ở trong nhà có được xem người bưng bê? Đừng quên là bạn sử dụng dịch vụ vận chuyển, không phải nhà hàng khách sạn. 
4. Cuộc sống cá nhân phức tạp: Sai, tuỳ vào giáo dục và sự lựa chọn hướng đi của mỗi người. Có câu nhàn cư vi bất thiện, lúc rảnh rỗi con người dễ sinh tật xấu, không nhất thiết là tiếp viên hàng không.
5. Dễ tìm bạn trai: Sai, bạn bè trong ngành ế rất nhiều, tùy duyên thôi!
6. Giàu: Sai, phi thương bất phú, chỉ có làm kinh doanh mới giàu. Điểm này bổ sung thêm cho bạn nào phân vân học kinh doanh hay học ngoại ngữ 🙂

9. Công việc này có giúp em tự nuôi mình khi mới ra trường không?

“Dư sức qua cầu” (nhưng cũng tuỳ sức chi tiêu của từng cá nhân)

10. Nhìn lại con đường phát triển sự nghiệp cũng như quá trình tìm việc của mình, anh/chị có lời khuyên nào cho em nếu em muốn theo nghề này?

• Tiếng anh giao tiếp nên trôi chảy, chưa bàn đến việc bạn cần nghe hiểu lúc phỏng vấn hay đào tạo, bạn cần biết cách tự giải thích, hùng biện cho bản thân, vì môi trường đa văn hoá nên hiểu lầm lẫn nhau là bình thường như cơm 3 bữa/ngày.
• Nên trải nghiệm công việc dịch vụ khách hàng nào đó trước khi bước vào nghề này, cơ hội người tuyển dụng nhận thấy sự phù hợp của bạn sẽ cao hơn.
• Sách ngành không được đem ra ngoài, blog thì nhiều, thử bằng tiếng anh hay ngôn ngữ nào khác để tìm kiếm. Theo dõi instagram, nếu thật sự quan tâm bạn sẽ thấy rất nhiều thông tin về công việc này được đăng tải.
• Dám thử thách biết đâu có bất ngờ, mình cũng bắt đầu bằng thử cho biết mà, cô bạn học lớp mình còn thi tới 15 lần, lần thứ 16 mới đậu.
• Nếu đây là nghề bạn luôn mơ ước, nên học hỏi từ người đi trước. Hãy mạnh dạn nhắn tin/email/liên lạc với người đó, kiên trì bắt chuyện, bày tỏ ý muốn bản thân, chắc chắn sẽ nhận được câu trả lời cho những thắc mắc của bạn. Tưởng tượng mù quáng không đúng về một ngành nghề nào đó là tội ác, vô cùng nguy hiểm.
• Nếu những lợi ích của nghề mang lại chưa làm bạn có đủ quyết tâm? Vậy bạn thử kinh nghiệm của mình đi: “phải phấn đấu sống tốt hơn người yêu của người yêu cũ/crush”.

vụ