Tác giả: Elizabeth Cook
Các chuyên viên hướng nghiệp đều biết rằng việc chuyển đổi công việc hiếm khi diễn ra nhanh chóng hoặc dễ dàng, thậm chí quá trình này còn đòi hỏi nhiều thời gian, năng lượng và nguồn lực hơn thân chủ dự đoán. Ngay cả khi thân chủ đã đủ khả năng để chuyển sang vai trò mới thì thị trường việc làm không phải lúc nào cũng được thuận lợi. Theo khảo sát Workforce Confidence do LinkedIn thực hiện vào tháng 2 năm 2025, mức độ tự tin của người tìm việc hiện đang ở mức thấp nhất kể từ đại dịch. Khảo sát cho thấy hơn một nửa số người tìm việc đã tìm kiếm suốt sáu tháng hoặc hơn thế nữa. Điều này khiến họ cảm thấy nghi ngờ về triển vọng tương lai của bản thân (LinkedIn News, 2025). Dù nguyên nhân nằm ở năng lực nội tại hay hoàn cảnh bên ngoài, không phải lúc nào cũng là thời điểm phù hợp để chuyển việc. Điều này làm gia tăng nhu cầu cần có các giải pháp thay thế. Việc tái định hình công việc cung cấp một phương pháp hữu ích cho các chuyên viên hướng nghiệp giúp thân chủ tìm được được niềm vui và sự hài lòng trong công việc hiện tại bằng cách cùng thân chủ xác định những thay đổi nhỏ nhưng tạo ra tác động đáng kể trong công việc hàng ngày của họ.
Hiện trạng: Tình huống đôi bên cùng bất lợi
Theo “State of the Global Workplace Report” của Gallup, chỉ có 23 phần trăm người lao động trên toàn thế giới cảm thấy gắn kết với công việc của mình. Mặc dù họ có thể tiếp tục duy trì vai trò hiện tại, nhưng có vẻ như sức khỏe của họ bị suy giảm và có nguy cơ bị kiệt sức. (Faragher và cộng sự, 2005). Các doanh nghiệp cũng chịu tổn thất, vì năng suất lao động giảm và chi phí tuyển dụng, đào tạo nhân viên mới tăng khiến biên lợi nhuận bị cắt giảm (Gallup, Inc., 2025). Dựa trên chi phí sức khỏe và lợi nhuận, cả doanh nghiệp và người lao động đều sẽ được hưởng lợi khi tìm hiểu các giải pháp từ việc tái định hình công việc
Trao quyền cho thân chủ trong vai trò hiện tại của họ
Việc tái định hình công việc cung cấp một cách tiếp cận khác. Amy Wrzesniewski, giáo sư tại Đại học Yale, định nghĩa tái định hình công việc là một quá trình khuyến khích người đi làm chủ động tái định hình các nhiệm vụ và mối quan hệ trong công việc để phù hợp hơn với bản thân. Ví dụ, những nhân viên vệ sinh trong bệnh viện khi xem công việc của họ là giúp đỡ người bệnh thay vì chỉ quét dọn và giặt giũ, thì báo cáo cho thấy mức độ hài lòng với công việc của họ cao hơn (Berg và cộng sự, 2007).
Mặc dù quá trình này có thể được thực hiện trong một tổ chức với sự tham gia của người quản lý, nhưng chuyên viên hướng nghiệp cũng có thể làm việc trực tiếp với thân chủ để:
- Đánh giá trạng thái hài lòng của họ ở vai trò hiện tại
- Xác định các cơ hội mà họ có thể tạo ra sự thay đổi
- Thử nghiệm và điều chỉnh
Rob Baker, người sáng lập Tailored Thinking, một công ty tổ chức chương trình thử thách Tái định hình công việc trong 6 tuần, mô tả quá trình này giống như việc cá nhân hóa công việc của một người khiến nó trở nên phù hợp hơn với họ, tương tự như cách người ta may một bộ vest vừa với số đo riêng của khách hàng.
Định hướng cho các chuyên viên hướng nghiệp
Nhiều nhà khoa học xã hội, nhà giáo dục và chuyên viên hướng nghiệp đã nỗ lực xác định những yếu tố cốt lõi mang lại sự thỏa mãn trong sự nghiệp. Các chuyên viên hướng nghiệp có thể sử dụng các mô hình đã được kiểm chứng này để hướng dẫn thân chủ nhận diện những điều mà họ đã bỏ qua trong vai trò hiện tại của họ cũng như những điều họ cần tập trung thay đổi. Sau đây là ba mô hình có thể tham khảo:
- Bill Burnett và Dave Evans – tác giả của cuốn sách bán chạy “Designing Your New Work Life” (tạm dịch “Thiết kế sự nghiệp mới của bạn”) – xác định tiền bạc, sức ảnh hưởng và sự thể hiện bản thân là ba động lực thúc đẩy sự hài lòng trong công việc. Trong cuốn sách, các tác giả khuyến khích người đi làm coi mỗi yếu tố này như những mặt số đồng hồ có thể điều chỉnh được.
- Trong cuốn sách “Drive: The Surprising Truth About What Motivates Us” (tạm dịch: “Động lực: Sự thật bất ngờ về những điều thúc đẩy chúng ta”), tác giả Daniel Pink đã phân tích ba yếu tố của động lực: Sự tự chủ, Sự thành thạo, và Mục đích.
- Tracy Brower, tác giả của cuốn “The Secrets to Happiness at Work” (tạm dich: “Bí quyết hạnh phúc tại nơi làm việc”), xác định bốn nguyên tắc mang đến sự hài lòng trong công việc: Sự tận tâm, Sự say mê (đến quên thời gian), Năng lượng (mức độ của động lực) và Sự quan trọng (điều quan trọng, có ý nghĩa).
Với rất nhiều yếu tố được xác định, thân chủ sẽ dễ cảm thấy choáng ngợp. Để đơn giản hóa quy trình, chuyên viên hướng nghiệp có thể khuyến khích thân chủ tập trung vào ba khía cạnh – nội tại, mối liên hệ và ngoại cảnh – để giúp họ xác định những thay đổi nhỏ nhưng tạo ra tác động lớn. Các chuyên viên hướng nghiệp cũng có thể sử dụng các khía cạnh này để đánh giá những thách thức hiện tại của thân chủ và hướng dẫn họ xác định các mảng nào có thể tạo ra các thay đổi có ý nghĩa.
Sau đây là một số ý tưởng để thảo luận với thân chủ trong từng khía cạnh.
Nội tại
- Điều chỉnh các nhiệm vụ công việc (số lượng, loại hình hoặc mức ưu tiên) để phù hợp hơn với sở thích nghề nghiệp
- Tham gia khóa học hoặc lấy chứng chỉ để mở rộng chuyên môn và nâng cao kỹ năng
- Sử dụng các công cụ đánh giá để xác định điểm mạnh, sở thích và giá trị cá nhân
- Điều chỉnh quy trình làm việc để phát huy thế mạnh tự nhiên, ngay cả khi không thay đổi nhiệm vụ
Mối liên hệ
- Kết nối các nhiệm vụ hàng ngày với sứ mệnh lớn hơn của công ty để giữ vững nhận thức về mục đích của công việc
- Tìm kiếm hoặc trở thành một cố vấn để thúc đẩy các mối quan hệ và sự học hỏi chuyên môn sâu sắc hơn
- Tham gia và tích cực đóng góp vào các hiệp hội ngành nghề để mở rộng mạng lưới chuyên nghiệp
- Xây dựng mối quan hệ bền chặt với đồng nghiệp thông qua các trao đổi cập nhật hoặc hợp tác thường xuyên
- Phát triển các kỹ năng quản lý xung đột để cải thiện giao tiếp và làm việc nhóm
Ngoại cảnh
- Chủ động đề xuất tăng lương hoặc bổ sung thêm phúc lợi dựa trên khả năng đóng góp vào thành công của tổ chức
- Yêu cầu hình thức làm việc kết hợp hoặc linh hoạt để cân bằng tốt hơn giữa công việc và cuộc sống
- Thiết lập và duy trì các ranh giới rõ ràng về thời gian bắt đầu và kết thúc ngày làm việc
- Tận dụng tối đa thời gian nghỉ phép để tái tạo năng lượng và duy trì sức khỏe tinh thần
- Nuôi dưỡng sở thích và các mối quan hệ ngoài công việc để tạo ra một cuộc sống trọn vẹn ngoài giờ làm việc
Các chuyên viên hướng nghiệp có một cơ hội độc đáo để giúp thân chủ nâng cao sự hài lòng trong công việc bằng cách khuyến khích họ tại định hình và thiết kế lại các vai trò hiện tại của mình. Bằng cách kết hợp Job crafting vào các ca tư vấn, thân chủ chuyển từ vai trò thụ động sang chủ động trong việc định hình sự nghiệp của mình. Thông qua quá trình này, thân chủ không chỉ thay đổi tư duy mà còn phát triển các chiến lược để công việc trở nên ý nghĩa và phù hợp hơn – cho dù họ ở lại với công việc hiện tại hay chuyển sang hướng đi mới.
Nguồn tham khảo
Berg, J. M., Dutton, J. E., Wrzesniewski, A. (2007). What is job crafting and why does it matter? Center for Positive Organizational Scholarship, & Regents of the University of Michigan. https://positiveorgs.bus.umich.edu/wp-content/uploads/What-is-Job-Crafting-and-Why-Does-it-Matter1.pdf
Brower, T. (2021). The secrets to happiness at work: How to choose and create purpose and fulfillment in your work. Ignite Reads.
Burnett, B., & Evans, D. (2020). Designing your work life: How to thrive and change and find happiness at work. Knopf.
Dutton, J. E. & Wrzesniewski, A. (2020, March 12). What job crafting looks like. Harvard Business Review. https://hbr.org/2020/03/what-job-crafting-looks-like#
Faragher, E. B., Cass, M., & Cooper, C. L. (2005). The relationship between job satisfaction and health: a meta-analysis. Occupational and Environmental Medicine, 62(2), 105–112. https://doi.org/10.1136/oem.2002.006734
Gallup, Inc. (2025). State of the global workplace report – Gallup. Gallup.com. https://www.gallup.com/workplace/349484/state-of-the-global-workplace.aspx
LinkedIn News’ Post. (2025, February 20). Active job seekers in the U.S. are feeling less confident about their. . . [Online forum post]. LinkedIn. https://www.linkedin.com/posts/linkedin-news_active-job-seekers-in-the-us-are-feeling-activity-7298366330934566913-mqki?utm_source=share&utm_medium=member_desktop&rcm=ACoAAB9lwQgBB_Lvbz-WGL6qg81Z3KYtcKJcmWU
Pink, D. H. (2011). Drive: The surprising truth about what motivates us. Penguin.
— Thông tin tác giả
Eizabeth Cook là chuyên gia khai vấn được chứng nhận bởi ICF và Chuyên gia tư vấn được chứng nhận Kolbe™. Cô là chủ công ty Elizabeth Cook Consulting, LLC, chuyên cung cấp dịch vụ khai vấn 1:1 cho người đi làm trong quá trình chuyển đổi nghề nghiệp, và điều phối các chương trình huấn luyện đội nhóm và phát triển nghề nghiệp cho các tổ chức bằng cách sử dụng các công cụ đánh giá dựa trên điểm mạnh. Bạn có thể tìm hiểu thêm về Elizabeth tại www.ElizabethCookConsulting.com và theo dõi cô trên LinkedIn tại https://www.linkedin.com/in/elizabeth-cook-/
Người dịch: Nhi Mol
Biên tập: Việt Hương
Nguồn bài viết: https://associationdatabase.com/aws/NCDA/pt/sd/news_article/589107/_PARENT/CC_layout_details/false
Photo by ThisisEngineering on Unsplash
Bài viết liên quan: