Những Lá Thư từ Esther #54: Sự Tò Mò Là Liều Thuốc Xoa Dịu Nỗi Cô Đơn

Tác giả: Esther Perel & Mary Alice Miller

Chúng ta hãy bắt đầu nào!

Một Mình và Cô Đơn: Đâu là sự khác biệt?

Trong một chuyến đi bộ đường dài gần đây, tôi đã trò chuyện với một người bạn về sự khác biệt giữa việc ở một mình và cảm giác cô đơn. Ở một mình thường là điều kiện lý tưởng cho sự tĩnh lặng và chiêm nghiệm nội tâm. Đối với các bậc cha mẹ có con nhỏ, một khoảnh khắc được ở một mình là điều hiếm hoi, cần được trân trọng, dù chỉ là thêm vài phút trong phòng tắm. Với rất nhiều người, thời gian một mình chính là thời gian cho bản thân. Đó là lúc để đọc sách, tập thể dục, nghỉ ngơi, thiền định, tự thỏa mãn hay làm bất cứ điều gì bạn muốn.

Cảm giác cô đơn, ngược lại, là một trải nghiệm mang tính cảm xúc, hiện sinh và xã hội có thể gây tổn hại sâu sắc. Trong công việc tư vấn của mình, tôi đã lắng nghe rất nhiều người chia sẻ về cảm giác cô đơn, có loại cô đơn mang tính phổ quát, tồn tại qua mọi thời đại, và cũng có loại cô đơn dường như chỉ thuộc về thời đại chúng ta đang sống:

  • Sự cô đơn của những người trẻ đã đưa ra quyết định khó khăn là cắt đứt liên lạc với cha mẹ, và cả sự cô đơn của những bậc cha mẹ đau đớn vì đánh mất mối quan hệ với con mình.
  • Sự cô đơn của những người mới lên thiên chức làm cha mẹ bị choáng ngợp bởi sự cô lập mà giai đoạn làm cha mẹ mang lại đúng vào lúc họ cần được hỗ trợ nhiều hơn bao giờ hết.
  • Sự cô đơn sau những cuộc chia tay, những buổi hẹn hò tệ hại, những khoảng thời gian xa cách kéo dài, và những cuộc đoàn tụ gia đình bị trì hoãn.
  • Sự cô đơn khi bị phản bội, cùng với hậu quả chồng chất của sự thờ ơ và dối trá.
  • Sự cô đơn của người đã ngoại tình để xoa dịu nỗi cô đơn âm thầm len lỏi trong họ — ngay cả khi họ đang ở cùng với người bạn đời, con cái, và một cộng đồng gắn bó.
  • Sự cô đơn khi xuất viện không ai đón đến mức chọn ở lại bệnh viện thêm một đêm nữa.
  • Sự cô đơn khi gặp khó khăn với sức khỏe tinh thần của chính mình và quan sát thế giới bên ngoài dường như vẫn tiếp tục trôi qua mà không có bạn.
  • Sự cô đơn khi phải bắt hai chuyến xe buýt để đi làm, xung quanh là những người cùng hoàn cảnh, nhưng chẳng ai nói với ai một lời.
  • Sự cô đơn khi bạn khác biệt và cố gắng hành xử như tất cả mọi người. Và sự cô đơn khi một mối quan hệ quan trọng, dù thuộc bất kỳ dạng nào, bỗng chốc đổ vỡ chỉ vì sự khác biệt trong quan điểm, giá trị sống hoặc chính trị.

Câu chuyện cuối cùng này là điều tôi nghe thấy nhiều nhất dạo gần đây, đặc biệt là ở tuổi thanh thiếu niên và sinh viên, dù không chỉ ở riêng nhóm này. Điều đau lòng nhất không hẳn là hậu quả của những lời lẽ chỉ trích hay đối đầu gay gắt, mà là nỗi đau nhói lên khi hôm nay còn thân thiết, ngày sau đã im lặng quay lưng.

Khi nào sự cô đơn trở nên đau đớn nhất?

Sự cô đơn trở nên đau đớn nhất không phải khi chúng ta ở một mình, mà là khi chúng ta bị hiểu lầm, bị từ chối, bị cô lập hoặc bị phớt lờ bởi những người xung quanh.

Là sinh vật xã hội, chúng ta sống trong xã hội nên việc cùng nhau chia sẻ, trò chuyện và tranh luận giúp ta hiểu được những điều phức tạp và khó chấp nhận trong cuộc sống. Đó là cách ta học hỏi và trưởng thành. Nhưng vì dễ lo lắng, nhiều khi ta lại muốn đơn giản hóa mọi chuyện, chia chúng thành trắng hoặc đen, đúng hoặc sai rõ ràng. Ta bám vào sự “chắc chắn” sai lệch để thấy mình đang đúng về mặt đạo đức. Và từ chỗ đó, ta có thể nổi giận và hét lên với cha mẹ, người yêu, bạn bè, hoặc cả người lạ trên mạng: Sao bạn có thể nghĩ như vậy được cơ chứ?!

Công việc của tôi là khuyến khích mọi người thay vì phản ứng gay gắt, hãy thử hỏi: “Điều gì khiến bạn nghĩ như vậy?” Câu hỏi này thể hiện rằng bạn sẵn sàng lắng nghe, dù có thể bạn không đồng ý. Nó cho thấy bạn quan tâm đến người đối diện đủ để muốn hiểu họ. Nó thể hiện rằng: Mối quan hệ này đáng để gìn giữ.

Câu trả lời cho “Điều gì khiến bạn nghĩ như vậy?” thường tiết lộ rất nhiều điều về tuổi thơ, nỗi sợ, mất mát, và hy vọng của một người với thế giới. Những điều mà có thể bạn sẽ không bao giờ biết được, nếu không hỏi.

Sự tò mò là liều thuốc xoa dịu nỗi cô đơn

Mỗi ngày, chúng ta đọc những dòng tít, những bài đăng, hoặc tham gia các cuộc trò chuyện khiến ta cảm thấy thà ở một mình còn hơn là phải tương tác với người khác về những chủ đề nhạy cảm và gây chia rẽ dù đó là chuyện chính trị, mâu thuẫn trong gia đình, hay một trong vô vàn vấn đề mà xã hội đang tranh cãi không hồi kết.

Một phần công việc của tôi là giúp bạn học cách thể hiện sự bất đồng quan điểm mà vẫn giữ được kết nối với người khác. Tôi muốn giúp bạn biết cách nhìn nhận những điều mới lạ bằng sự tò mò, ngay cả khi chúng khiến bạn lo lắng hay bực bội. Khi cảm thấy quá tải, bạn có thể thu mình lại để tự bảo vệ bản thân. Điều đó rất bình thường nhưng tôi hy vọng bạn sẽ không ở trong trạng thái đó quá lâu. Tôi mong bạn sẽ dần mở lòng, tìm lại sự kết nối với thế giới xung quanh, dù điều đó có thể khó khăn, có thể đòi hỏi bạn phải làm quen với người mới, học một kỹ năng mới, hoặc đến một nơi xa lạ.

Tái bút: Tôi rất háo hức chia sẻ với bạn rằng, vào mùa xuân này, tôi sẽ bắt đầu chuỗi hội thảo trực tiếp đầu tiên tại Hoa Kỳ. Nếu bạn đang tìm kiếm một buổi hẹn hò mới mẻ với người yêu, bạn bè, hoặc đơn giản là một cách để chăm sóc bản thân, tôi có thể hứa rằng đó sẽ là một buổi tối đáng nhớ — tràn đầy những góc nhìn sâu sắc về tình yêu hiện đại, những gợi ý để kết nối và nhiều điều thú vị khác. Để xem tôi có ghé qua thành phố của bạn không và mua vé, hãy nhấn vào đây. Hy vọng sẽ sớm được gặp bạn ngoài đời!

Giờ hãy hướng sự chú ý vào bạn:

  • Hãy suy ngẫm về một trải nghiệm vui vẻ trong quá khứ hoặc tương lai khi bạn ở một mình.
  • Điều gì khiến trải nghiệm đó nổi bật đối với bạn?
  • Tại sao điều đó lại quan trọng với bạn?
  • Hãy suy ngẫm về một trải nghiệm mà bạn cảm thấy cô đơn.
  • Điều gì đã giúp bạn vượt qua cảm giác đó?
  • Việc làm sâu sắc thêm mối liên hệ với một người mới sẽ có ý nghĩa như thế nào với bạn?
  • Còn với một người bạn cũ mà bạn đã mất liên lạc thì sao?
  • Hãy mô tả một trải nghiệm mà sự tò mò đã khiến bạn nhìn nhận mọi việc theo cách khác.
  • Bạn có thể làm gì khác đi trong những khoảnh khắc xung đột để giữ được sự kết nối đó?
  • Bạn sẽ đề nghị hoặc khuyến khích người khác cùng làm điều đó như thế nào?

Chia sẻ thêm từ Esther

Tôi vô cùng hân hạnh mời bạn tham gia chuỗi hội thảo trực tiếp đầu tiên của tôi tại Hoa Kỳ, nơi tôi sẽ soi rọi vào những chuyển biến văn hóa phức tạp đang định hình lại các mối quan hệ ngày nay, truyền cảm hứng cho khán giả suy ngẫm lại về cách chúng ta kết nối, cách chúng ta ham muốn, và thậm chí là cách chúng ta yêu thương.

Việc nuôi dưỡng sự mới mẻ dù thông qua những câu chuyện hay trải nghiệm chính là chìa khóa để duy trì đam mê. Giữ được yếu tố bí ẩn và bất ngờ giúp chúng ta chống lại sự lặp lại và quen thuộc, vốn đôi khi dẫn đến sự mất động lực theo thời gian. Sự mới mẻ khơi gợi trí tò mò, khuyến khích khám phá, và cho thấy rằng ngay cả người mà bạn nghĩ rằng mình đã hiểu rõ vẫn còn những phần chưa được biết đến: những ước mơ, khao khát, sự hồn nhiên, và cả những bất ngờ chưa được hé lộ.

Chúng ta hoàn toàn có thể biến xung đột thành kết nối. Điều đó đòi hỏi sự thấu cảm và tinh tế, sự nỗ lực cũng như việc học thêm những kỹ năng mới. Và nó cũng cần một chút dũng cảm. Nhưng nếu bạn sẵn sàng, khóa học Biến Xung Đột Thành Kết Nối” của tôi sẽ giúp bạn khai thác tối đa giá trị từ những xung đột. Trong khóa học, bạn sẽ khám phá lý do vì sao mình cứ lặp đi lặp lại những cuộc tranh cãi giống nhau, học cách thoát khỏi những vòng luẩn quẩn không có ích, và tìm thấy sự bình yên ngay cả khi bất đồng ý kiến.

Người dịch: Cẩm Thanh

Biên tập: Yến Nhi

Nguồn bài viết: https://www.estherperel.com/blog/letters-from-esther-54-curiosity-is-a-balm-for-loneliness

Photo by Peter Conlan on Unsplash