Viết bởi Sean Lybeck-Smoak
Đối với nhiều người, phỏng vấn gây ra sự căng thẳng, đặc biệt là trong môi trường ảo, nơi chúng ta nhìn thấy bản thân trong suốt quá trình phỏng vấn. Cho dù đó là việc tiên liệu và chuẩn bị sẵn sàng cho buổi phỏng vấn, trong chính buổi phỏng vấn, hay việc gửi thư cảm ơn sau đó, thì công việc của chuyên viên hướng nghiệp khá rõ ràng. Họ mang đến các tài nguyên, hướng dẫn, và chiến lược giảm thiểu lo lắng cho thân chủ và giúp định hướng xuyên suốt quá trình này để giúp thân chủ đi đến thành công.
Kỹ thuật SOAR & STAR
Các kỹ thuật SOAR (Situation – Tình huống, Obstacles – Trở ngại, Action – Hành động, Results – Kết quả) và STAR (Situation – Tình huống, Task – Nhiệm vụ, Action – Hành động, Results – Kết quả) là những công cụ hiệu quả để giúp thân chủ sắp xếp các câu chuyện có tính chiến lược khi phỏng vấn. Việc sử dụng khéo léo từ viết tắt mô tả các chiến lược đơn giản, dễ nhớ giúp thân chủ chuẩn bị cho cuộc phỏng vấn. Các từ viết tắt cho thân chủ biết chính xác những gì họ cần làm trong cuộc phỏng vấn.
- “Chào bán” bản thân
- Thể hiện phẩm chất của ứng viên STAR
- SOAR vượt qua cạnh tranh
- Đảm bảo một lời mời làm việc
Bằng cách ghi nhớ bốn từ của từ viết tắt, thân chủ có thể chuẩn bị những câu chuyện để quảng bá giá trị bản thân hiệu quả, điểm mạnh gắn liền với yêu cầu của vị trí tuyển dụng, thành tích và cách tiếp cận giải quyết vấn đề. Với sự chuẩn bị và thực hành, thân chủ có thể giảm bớt căng thẳng khi họ có được sự tự tin khi kể những câu chuyện phỏng vấn hấp dẫn, chân thực và mang tính đối thoại (Kelley, 2017).
SOAR và STAR là những kỹ thuật hiệu quả cho nhiều câu hỏi, nhưng không nhất thiết phải dùng khi thân chủ được yêu cầu “kể về những điểm yếu” trong cuộc phỏng vấn. Mặc dù họ có thể điều chỉnh chiến lược SOAR nhưng bản chất sẽ không phù hợp với ẩn ý của người phỏng vấn. Cụ thể là sự tự nhận thức của thân chủ và “sẵn sàng thừa nhận, chịu trách nhiệm và học hỏi từ những sai lầm của mình” (Kelley, 2017). Mặc dù có nhiều cách dễ dàng để mô tả các chiến lược phỏng vấn cho thân chủ, nhưng rất khó tìm một từ viết tắt tương tự có tính dễ nhớ, đúng trọng tâm và mô tả cho câu hỏi về điểm yếu. Một loạt các nguồn phỏng vấn mô tả các câu trả lời khuôn mẫu và rất nhiều “những điều không nên và nên làm”.
Đừng chia sẻ một điểm yếu nếu nó:
- hạ thấp bản thân bằng cách thừa nhận một cái gì đó lớn;
- sử dụng từ “điểm yếu” (Kelley, 2017) hoặc tạo ra những điểm mang tính tiêu cực (Kelley, 2017);
- đổ lỗi cho người khác hoặc nói xấu nhà tuyển dụng/tổ chức;
- đưa ra quá nhiều chi tiết;
- trả lời kiểu khuôn mẫu hoặc giống như học thuộc lòng;
- sử dụng những lời sáo rỗng (Kelley, 2017);
- khẳng định “điểm yếu là điểm mạnh” của một người bởi vì người phỏng vấn đã nghe điều đó trước đây và không tin điều đó.
Hãy:
- sử dụng kỹ thuật bánh sandwich bằng cách bao quanh điều tiêu cực bằng hai điều tích cực (Kelley, 2017);
- chọn một điểm yếu liên kết chặt chẽ với điểm mạnh (Kelley, 2017);
- thể hiện sự tự nhận thức và cam kết cải thiện bằng cách nói về việc khắc phục nó nhiều hơn (Kelley, 2017);
- xác định những điều cần cải thiện và giải thích cách làm để khắc phục những thiếu sót (Danh sách điểm yếu: 10 điều nên nói khi phỏng vấn, 2020);
- luôn ngắn gọn.
Mặc dù kỹ thuật bánh sandwich dễ nhớ và hiệu quả, nhưng không hẳn là một từ viết tắt dễ nhớ và có tính mô tả như SOAR để thân chủ có thể ứng dụng trong tương lai. Trong khi suy nghĩ về mong muốn tạo ra một từ viết tắt, rõ ràng ta có thể điều chỉnh một chút đối với chiến lược giúp thân chủ cải thiện kỹ năng phỏng vấn trong thời gian ngắn và tư duy quản trị sự nghiệp trong thời gian dài. Bằng cách thêm một điểm tích cực (phát triển) khác vào cuối kỹ thuật bánh sandwich “tích cực – tiêu cực – tích cực”, thân chủ vừa có thể thể hiện cam kết để khắc phục điểm yếu vừa thực hiện một bước nhỏ để áp dụng “Tư duy phát triển”. “Tư duy phát triển”, như Carol Dweck (2014) mô tả, sẽ có lợi cho việc quản trị sự nghiệp lâu dài. Ngày càng có nhiều nhà lãnh đạo và doanh nghiệp đang áp dụng các phương pháp tiếp cận tư duy phát triển và việc tận dụng cơ hội để khẳng định bản thân trong các giai đoạn phát triển có thể mang lại lợi ích cho thân chủ trong quá trình tìm việc.
Kỹ thuật TWIG
Khi thêm phần tích cực, việc gọi nó là kỹ thuật bánh sandwich sẽ không còn hợp lý. Ngoài ra, PNPP (Positive – Tích cực, Negative – Tiêu cực, Positive – Tích cực, Positive – Tích cực) là một từ viết tắt không hấp dẫn, không đáng nhớ cũng như không mang tính mô tả. Có một cách để tạo ra một từ viết tắt hiệu quả phù hợp với thông lệ cổ xưa là lấy một cành ô liu (không lớn hơn một cành cây – tiếng Anh là twig) như một biểu tượng của sự sửa đổi và tiến về phía trước. Từ viết tắt mới này là TWIG (Trait – Đặc điểm, Weakness – Điểm yếu, Improvement – Cải thiện, Growth – Phát triển). Đối với những người muốn tìm việc, cành ô liu hoặc TWIG được trao cho người phỏng vấn là một câu chuyện hấp dẫn phản ánh điểm yếu, sửa đổi bằng cách cải thiện và hướng tới tư duy phát triển.
TRAIT – ĐẶC ĐIỂM
- Nhắc người phỏng vấn về một điểm tích cực, điểm mạnh, kỹ năng là một phần trong giá trị cá nhân của bản thân.
- Giới thiệu một đặc điểm mới
WEAKNESS – ĐIỂM YẾU (yếu tố tiêu cực liên quan chặt chẽ đến thách thức, thất bại, khó khăn, sai lầm hoặc lý do rời bỏ vị trí trước đó, v.v.)
- Thể hiện khả năng soi chiếu của bản thân và nhận ra một khía cạnh đang phát triển.
- Kể câu chuyện ngắn gọn và có thể kiểm soát.
IMPROVEMENTS – CẢI TIẾN
- Thể hiện khả năng soi chiếu và tự quản lý.
- Mô tả các bước tích cực đã làm để cải thiện tình hình và bản thân.
GROWTH – SỰ PHÁT TRIỂN
- Tập trung vào sự phát triển có thể nhìn thấy được ở bản thân và ở nơi làm việc.
- Mô tả tiềm năng của mình để tiếp tục phát triển.
Hãy áp dụng ngay thôi!
Là những chuyên viên hướng nghiệp, chúng ta có thể khám phá kỹ thuật này với thân chủ, giải thích biểu tượng và yêu cầu thân chủ đưa ra một TWIG cho sự phát triển khi đối mặt với câu hỏi phỏng vấn về điểm yếu. Điều này sẽ giúp họ vút bay đến công việc mong muốn.
Tham khảo
Dweck, C. (2014, November). The power that you can improve. TEDxNorrkoping. https://www.ted.com/talks/carol_dweck_the_power_of_believing_that_you_can_improve?language=en
Kelley, T. (2017). Get that job! The quick and complete guide to a winning interview. Plovercrest Press.
Indeed Editorial Team. (2020, September 1). List of weaknesses: 10 things to say in an interview. https://www.Indeed.com
— Thông tin tác giả
Sean Lybeck-Smoak là Giám đốc Học tập Trải nghiệm và Giáo dục Nghề nghiệp tại Đại học Cardinal Stritch. Ông có bằng Cử nhân của Trường Cao đẳng Centenary và bằng Thạc sĩ của Chủng viện Thần học Garrett-Evangelical. Trong hơn mười tám năm kinh nghiệm giáo dục đại học, Sean có chuyên môn trong việc hỗ trợ cho các cơ hội học tập trải nghiệm ngoại khóa có tác động cao, bao gồm chương trình Dịch vụ Cộng đồng vừa học vừa làm liên bang và các chương trình thực tập. Trong vài năm qua, ông đã hợp tác chặt chẽ với người phụ trách chuyên môn của trường đại học để giúp thiết kế và triển khai một loạt các khóa học phát triển nghề nghiệp cần thiết cho sinh viên đại học, đồng thời giảng dạy khóa học trước khi thực tập cho trường đại học. Có thể liên hệ với ông tại slsmoak@stritch.edu
Người dịch: Ph.Uyên
Biên tập: Tâm Tình
Nguồn bài viết: https://www.ncda.org/aws/NCDA/pt/sd/news_article/367703/_PARENT/CC_layout_details/false
Photo by Matese Fields on Unplash
Bài viết liên quan: