Tác giả: Dick Bolles
“Chợ” là gì?
Chợ Hoa
Cách đây vài năm, tôi đã đến thăm Chợ hoa Aalsmeer ở Hà Lan. Chợ này (về bản chất là một sàn đấu giá) là tòa nhà lớn nhất thế giới (tính theo bước chân), với diện tích 10,6 triệu feet vuông tương đương 120 sân bóng bầu dục (hoặc 100 sân bóng đá! Và bạn có thể đứng trên lối đi trong tòa nhà, nhìn xuống toàn cảnh). Tôi thật không thể nào quên được khung cảnh đó. 20 triệu bông hoa và 2 triệu cây trồng được đấu giá và mua bán hàng ngày.
Vào thời điểm đó, tôi cứ nghĩ đơn giản rằng, Aalsmeer là chợ hoa duy nhất tại Hà Lan, nên tôi cho rằng mỗi bông hoa bày bán ở Hà Lan đều được đến từ khu chợ trung tâm này, và bất cứ ai muốn mua hoa sỉ (hoặc vận chuyển hoa) đều phải đến chợ trung tâm này để mua được hoa. Hóa ra đây không phải sự thật. Dù Aalsmeer là chợ lớn nhất nhưng không phải duy nhất, vì có đến bảy chợ hoa khác (hay ‘sàn đấu giá hoa’) ở Hà Lan. Nhưng tạm bỏ qua việc đó. Cái ảo tưởng rằng, chỉ có duy nhất một chợ hoa trung tâm cho toàn bộ Hà Lan dường như đã in sâu vào tâm trí tôi mãi mãi.
“Chợ Việc Làm”
Vài năm sau, khi tôi tham gia vào lĩnh vực tìm việc và chuyển việc, tôi liên tục nghe thấy cụm từ “chợ việc làm” và tôi luôn nghĩ đến Aalsmeer. Hoặc cái ảo tưởng tôi có về Aalsmeer. Tuyệt vời! Chợ Hoa thế nào thì Chợ Việc cũng thế ấy. Có thể cũng chỉ có duy nhất một chợ trung tâm trên thế giới, nơi hội tụ của tất cả những người tìm việc làm và tất cả những người có việc để mời. Một tụ điểm mà tất cả họ có thể đến, gặp gỡ và tìm thấy nhau!
Than ôi! Cụm từ “chợ việc làm” chỉ là một phép ẩn dụ đầy thi vị tồn tại trong cái đầu thi ca của các nhà thơ. Thật sự không có “chợ việc làm” nào giống như cách mà chợ hoa Hà Lan đã được định nghĩa theo hình dung ban đầu của tôi cả. Cũng không có một lối đi bên trong tòa nhà nào – theo nghĩa bóng cũng như nghĩa đen – để đứng trên nhìn xuống thấy được tất cả việc mua vào bán ra tại một nơi cả.
Đúng hơn, trong đời thực, nhà tuyển dụng có thể ra khỏi cửa, bước xuống phố để tìm cho ra một ứng viên, trong khi một số người tìm việc hoàn toàn phù hợp với mô tả công việc đó có thể đang đi ngang qua họ trên đường và cả hai sẽ không bao giờ biết họ đã từng đến gần nhau như thế nào. Họ không có nơi gặp gỡ, ngoại trừ “bảng thông tin việc làm” hoặc trang web riêng của nhà tuyển dụng. Và rất nhiều trường hợp nhà tuyển dụng đang kiếm ở một nơi, trong khi người tìm việc thì đang tìm ở một nẻo. “Và rồi cả hai sẽ không bao giờ gặp nhau.” Nếu có một tụ điểm để gặp thì tốt biết mấy. Nhưng tiếc là không có.
100,000 Chợ Việc Làm Nhỏ
Pete Weddle, chuyên gia nhân sự, cho biết hiện nay có 100,000 “chợ việc làm” (trang web việc làm) trên Internet. Tuy nhiên, mọi người vẫn nói về “chợ việc” như thể nó là Một. Nào, thử tiếp cận theo hướng này. Các đặc điểm của “chợ việc làm” là gì? Những thay đổi tại “chợ việc làm” so với mười hay mười lăm năm trước là gì? Tôi có thể nghĩ đến bốn điều cụ thể là:
1. Mọi công việc hiện nay đều là một công việc tạm thời.
Mô tả chính xác là, ‘có thời hạn không đảm bảo.’ 90 phần trăm lực lượng lao động Hoa Kỳ không tự kinh doanh; vậy khả năng cao bạn đang làm thuê cho người khác. Và công việc đó kéo dài bao lâu sẽ tùy thuộc vào người người chủ chứ không chỉ riêng bạn. Nếu họ muốn, công việc của bạn có thể kết thúc bất cứ lúc nào mà không báo trước. Ngay cả khi bạn là người tự kinh doanh, công việc của bạn cũng có thể kết thúc bất cứ lúc nào nếu khách hàng của bạn sáng nắng chiều mưa và chuyển sang một nhà cung cấp khác. Câu hỏi có thể áp dụng trong mọi trường hợp là: liệu bạn có sẵn sàng cho công việc tiếp theo khi công việc tạm thời hiện tại của bạn thất bại?
2. Mỗi công việc hiện nay nên được coi như là một buổi hội thảo.
Nếu bạn đang có một công việc, câu hỏi đặt ra là: bạn học được gì ở đó? Tất nhiên, bạn muốn công việc này cho bạn cơm ăn, áo mặc, mái nhà che nắng che mưa, đồng thời mang lại cảm giác hài lòng và thành tựu. Nhưng. Hầu hết mọi công việc ngày nay đều chuyển động và thay đổi nhanh chóng, về bản chất, nên bạn phải nghĩ làm việc giống hệt như việc tham gia một buổi hội thảo. Có rất nhiều điều bạn phải học khi mới bắt đầu, khi bạn ở đó và trong suốt thời gian bạn ở đó. Bạn không chỉ phải sẵn sàng học hỏi mà còn phải ham học hỏi. Bạn nhận được giá trị của công việc đó qua những bài học mà nó mang lại.
3. Mỗi công việc hiện nay nên được coi như là một cuộc phiêu lưu.
Nếu bạn đang làm việc trong một tổ chức thuộc bất kỳ quy mô nào, drama công sở hẳn được chiếu hàng ngày, hàng tuần, hàng tháng, có khả năng sánh ngang với bất kỳ vở kịch truyền hình dài tập nào ngày nay. Quyền lực! Tham vọng! Tin đồn! Quyết định tệ hại! Phe phái! Sự phản bội! Lương thưởng đãi ngộ! Những cú quay xe bất ngờ mà không ai có thể đoán trước được sẽ diễn ra ngay trước mắt bạn. Bạn chắc cảm thấy rất cay đắng. Nhưng vì hầu hết chúng ta đều yêu thích những cuộc phiêu lưu nên tại sao ta không thử coi nó như một cuộc phiêu lưu! Hãy bám chặt vào từng cú quay xe và giả vờ là mình đang là đại biểu Quốc hội.
4. Mỗi công việc bạn chọn bây giờ phải là công việc mà sự hài lòng nằm ở chính công việc đó.
Dù bạn đã nghiên cứu kỹ càng hết mức trong quá trình tìm việc, bạn có thể vẫn phải làm một công việc mà sếp không ghi nhận hoặc công nhận những đóng góp tốt đẹp mà bạn đã cống hiến, khiến bạn cảm thấy không được quan tâm và tôn trọng. Họ có thể không tăng lương cho bạn, ít nhất là mức tăng mà bạn tin rằng mình xứng đáng. Họ có thể không thăng chức cho bạn như mong đợi, thậm chí điều chuyển bạn. Và, để tăng thêm tổn thương, họ có thể đột ngột cho bạn đi mà không báo trước, với lý do kinh doanh đi xuống, nhu cầu ‘thay máu nhân lực mới’, phá sản, sáp nhập hoặc hết mùa bội thu.
Nói cách khác, bạn sẽ không nhận được phần thưởng mà bạn mong đợi khi gia nhập. Chà, không thể trông cậy vào phần thưởng trong tương lai trong hầu hết các việc làm ngày nay. Vì vậy, bạn nên tìm kiếm phần thưởng ở đâu? Tôi trả lời một cách đơn giản: “Ngay trong khi làm việc”. Hãy chắc chắn rằng đó là công việc sử dụng những kỹ năng cao nhất của bạn, công việc mà bạn cảm thấy hài lòng khi thực hiện những nhiệm vụ mà công việc yêu cầu. Tại nơi bạn được làm việc với những người bạn thực sự thích. Được nhận đãi ngộ. Và nếu công việc hiện tại không mang lại cho bạn điều đó, tốt hơn hết bạn nên bắt đầu nghĩ đến việc chuyển sang một công việc phù hợp.
Vậy là bạn đã có bốn từ cơ bản để mô tả “chợ việc làm” ngày nay, giả dụ chỉ có một chợ việc.
Tạm thời. Hội thảo. Cuộc phiêu lưu. Sự hài lòng
(phải tìm ở chính công việc đó.) Dán chúng lên gương của bạn. Hãy nhìn vào chúng mỗi sáng khi bạn đang mặc quần áo. Và bắt đầu chuẩn bị cho lần tìm việc tiếp theo ngay cái ngày bạn bắt đầu công việc hiện tại. Nhắm mắt lại và mơ. Mở mắt ra và chuẩn bị.
Người dịch: Nhi Mol
Nguồn bài viết: http://www.jobhuntersbible.com/for-job-hunters/view/the-myth-of-the-job-market
Photo by John Schnobrich on Unsplash
ĐĂNG KÝ NEWSLETTER 3H
Bài viết liên quan: