H. đến gặp tôi ba năm sau khi em tốt nghiệp đại học, với sáu lần đổi công ty và hai lần nghỉ ”gap time” để khám phá bản thân. Sau nhiều lần trò chuyện, H. và tôi đồng ý rằng vấn đề lớn nhất của em là thiếu động lực trong đời sống hàng ngày. Em thường xuyên tự hỏi mình đi làm vì cái gì, sao chẳng thấy vui vẻ, chẳng có động lực để phát triển lâu dài ở một nơi nào cả.
Những bạn trẻ trong và ngoài trường RMIT sinh vào những năm đầu 90 thường hay gặp phải vấn đề này. Hai điều chung trong những câu chuyện của họ đó là họ mong làm giàu thật nhanh để có tiền sống thoải mái hay đi du lịch, và khi trong công việc có điều gì không như ý, giải pháp đầu tiên họ chọn thường là nghỉ việc.
Theo tôi nhận thấy, các bạn trong nhóm này được tiếp xúc với Yahoo Messenger, MTV Asia, mạng xã hội, và phim ảnh hay youtube khá sớm, trước khi các bậc cha mẹ để ý đến nguy hại của những công cụ trên và kiểm soát thời gian con cái sử dụng chúng. Họ biết về thế giới bên ngoài Việt Nam qua các kênh truyền thông/giải trí, và thường so sánh đời sống hàng ngày của họ với những gì họ nghĩ là đời sống thường ngày ở các nước phát triển. Kiến thức của họ trong lĩnh vực này thiếu thực tế, không được kiểm chứng, và dẫn đến nhiều giả định khá ảo về ”nước ngoài.” Rất nhiều bạn trong nhóm này được tiếp xúc với các sách làm giàu nhanh, tham gia các lớp học làm giàu nhanh, và vì vậy họ cảm thấy thật khó khăn để nhận số lương ít ỏi, trong vị trí bắt đầu của một công ty.
? Bài học ta học được từ thế hệ 9x là việc tương tác, trò chuyện, lắng nghe để thấu hiểu con rất quan trọng. Những buổi ăn tối hay cuối tuần chung, những câu chuyện về thời trẻ của cha mẹ, hai người yêu nhau ra sau, kết hôn thế nào, đã học hành hay được đào tạo nghề ở đâu, công việc đầu tiên là gì, vì sao chọn công việc hiện tại, có yêu thích công việc không, có khả năng gì bên ngoài công việc không. Cũng trong những lần trò chuyện, cha mẹ có thể lắng nghe và hiểu nỗi lo lắng hay suy nghĩ của con theo từng giai đoạn để có thể hướng dẫn kịp thời. Ở đây, không chỉ quan tâm đến điểm số, con học trường nào và thi vào đâu cho tốt, mà còn là sự quan tâm vào con người của con, tâm tư tình cảm, phát triển thể lực và tâm lý, …
Thế hệ này cần sự chia sẻ và ủng hộ tinh thần rất nhiều từ cha mẹ. Điều tôi rút ra được sau chín năm làm việc với họ đó là, ”Khi tình cảm giữa các em và cha mẹ tốt, các em sẽ vượt qua được tất cả trở ngại trong cuộc sống. Khi các em không cảm thấy được thấu hiểu và yêu thương bởi cha mẹ, các em dễ bỏ cuộc và rơi vào các cơn khủng hoảng tâm lý hơn.”
Phoenix Ho
Bài viết liên quan: