Trưởng phòng Phát Triển Kinh Doanh (Business Development Manager)

1. Thông tin căn bản

• Tuổi: 29
• Giới tính (có thể bỏ qua nếu không muốn chia sẻ): Nam
• Số năm kinh nghiệm ở ngành nghề này: 10
• Trình độ học vấn và chuyên ngành: Cử nhân công nghệ chế tạo máy.
• Các chứng chỉ chuyên môn (nếu có):
• Số giờ làm hằng tuần: 40
• Loại hình & quy mô công ty (tổng số nhân viên): Công ty công nghệ (400 nhân viên)

2. Trách nhiệm chính của anh/chị ở công việc hiện tại là gì? Công việc này đem lại giá trị gì cho tổ chức, cho các bên liên quan?

1. Bán hàng 
2. Xây dựng quy trình quy định phát triển đội ngũ bán hàng

Mục tiêu: Mang lại nhiều doanh thu cho tổ chức

3. Anh/chị bắt đầu vào nghề như thế nào? Vì sao anh/chị chọn con đường này?

Mình đi học và đi làm kỹ sư với tâm thế tạo ra được những sản phẩm công nghệ – kỹ thuật tốt nhất có thể cho người dùng nhưng rồi một ngày mình tò mò cái thứ mình tạo ra làm sao để khách hàng có thể biết hết được tất cả những giá trị của nó. Mình quyết định đi bán hàng.

Thật ra, lúc bắt đầu, mình không hề nghĩ mình hợp với nghề này. Việc đơn giản như gọi cho một người lạ để giới thiệu sản phẩm thôi cũng là thử thách lớn với một người kỹ sư thuần túy.

Mình may mắn gia nhập vào 1 công ty Công nghệ – nơi mình được học, làm và trưởng thành.  Trải nghiệm một nền tảng công nghệ đồ sộ và đầy tính lý luận buộc mình phải học sâu cả ba tầng biết – hiểu – ứng dụng. Trải nghiệm làm việc với rất nhiều người giỏi và nhiều khát vọng buộc mình phải nỗ lực gấp ba lần bình thường. Trải nghiệm được hỗ trợ những khách hàng đầy nhiệt huyết và dễ thương buộc mình phải trân trọng dành thời gian gấp ba lần để xứng đáng với họ.

Mình đã từ 1  kỹ sư có phần rụt rè, trở thành một người bán hàng đầy tự hào, người mà khi đi đâu cũng nhìn thấy những doanh nghiệp là khách hàng thân thiết của mình.

4. Một ngày làm việc tiêu biểu của anh/chị như thế nào?

5. Anh/chị thích nhất những điều gì ở công việc của mình? Vì sao?

Với mình, điều mình thích nhất ở công việc hiện tại chính là sự chủ động và minh bạch trong việc tạo ra kết quả.

Khi làm trong lĩnh vực kinh doanh, đặc biệt là bán hàng, bạn sẽ thấy rõ một điều: nỗ lực của bạn tỉ lệ thuận với kết quả bạn nhận được. Bạn càng chăm chỉ, càng hiểu khách hàng, càng nâng cao chuyên môn thì doanh thu tốt lên – và thu nhập của bạn cũng tăng lên theo cách rất công bằng.

Đối với một người từng làm kỹ thuật như mình, điều này khiến mình cảm thấy rõ ràng và có động lực mỗi ngày. Không ai “giữ điểm số” giùm bạn cả. 

6. Anh/chị không thích nhất những điều gì? Vì sao?

Trong bất kỳ công việc nào, đặc biệt là nghề bán hàng, bạn sẽ tiếp xúc với rất nhiều kiểu người. Và điều mình thấy không dễ chịu nhất, đó là khi phải làm việc với những khách hàng thiếu sự chính trực, hoặc thiếu tri thức tối thiểu để cùng nhau trao đổi một cách xây dựng.

Bởi vì trong môi trường kinh doanh, sự minh bạch và tôn trọng lẫn nhau là yếu tố nền tảng. Khi không có điều đó, mọi cuộc trao đổi trở nên nặng nề, và rất khó để tạo ra giá trị thực sự cho cả hai bên.

7. Những điều kiện cần có để hoàn thành tốt công việc này (kiến thức, kỹ năng, thái độ, v.v.)? Nếu em muốn thăng tiến trong công việc thì em nên trau dồi những gì ạ?

Để làm tốt công việc bán hàng – đặc biệt là bán hàng B2B trong lĩnh vực công nghệ, theo mình, cần hội tụ đủ ba yếu tố: kiến thức – kỹ năng – thái độ.

• Về kiến thức, thứ đầu tiên cần là sự thông minh – không chỉ là khả năng học nhanh, mà còn là biết phân tích tình huống, hiểu vấn đề của khách hàng.
• Về kỹ năng, có rất nhiều thứ phải trau dồi: từ kỹ năng giao tiếp, kỹ năng lắng nghe, cho đến khả năng hiểu và nhận diện người đối diện. Ngoài ra, bạn cũng cần rèn luyện tư duy logic, tư duy phản biện và tư duy hệ thống – để không chỉ nói hay, mà còn biết điều gì nên nói và điều gì thực sự tạo ra giá trị.
• Về thái độ, thứ quan trọng nhất với mình là sự chính trực. Làm nghề gì cũng vậy, nhưng đặc biệt là nghề bán hàng – nếu bạn không giữ vững sự trung thực, thì mọi kỹ năng giỏi đến mấy cũng trở nên vô nghĩa.

Với B2B ngành công nghệ, có thể bắt đầu từ các học viện online của các công ty hàng đầu thế giới như Salesforce, HubSpot, Pipedrive…. Ở đó, họ không chỉ dạy kỹ năng bán hàng, mà còn chia sẻ tư duy, chiến lược từ những người đã rất thành công.

Và cuối cùng, đừng ngại học từ người giỏi hơn mình. Đi theo họ, lắng nghe họ, thực hành thật nhiều.

8. Những điều mà mọi người hay hiểu lầm về công việc này là gì? Tại sao họ lại hiểu sai như vậy?

Một trong những hiểu lầm lớn nhất về công việc này, đó là người làm Business Development hay Business Consultant thì “chỉ đi bán hàng” – nói hay một chút, chốt hợp đồng nhanh, xong việc.

Thật ra, đó chỉ là bề nổi.

Nhiều người nghĩ vậy vì ngoài kia, phần lớn mới chỉ dừng lại ở level bán được hàng – tức là thuyết phục người ta mua, chốt deal là xong. Nhưng thực tế, nếu bạn làm nghiêm túc trong lĩnh vực này – nhất là bán hàng B2B trong ngành công nghệ – bạn sẽ hiểu: bán hàng chỉ là bước cuối của một chuỗi tư vấn dài hơi.

Người làm nghề chuyên nghiệp cần hiểu vấn đề thực sự của khách hàng là gì, gợi mở giải pháp phù hợp, tư vấn có trách nhiệm, và tạo ra giá trị thật sự – vượt qua cả sản phẩm mà họ đang bán.

9. Công việc này có giúp em tự nuôi mình khi mới ra trường không?

Có. Công việc này hoàn toàn có thể giúp bạn tự nuôi mình khi mới ra trường tuy không quá dễ dàng.

10. Nhìn lại con đường phát triển sự nghiệp cũng như quá trình tìm việc của mình, anh/chị có lời khuyên nào cho em nếu em muốn theo nghề này?

Hãy bắt đầu bằng việc tìm một hình mẫu – một anh chị, một người truyền cảm hứng – ai đó mà bạn thật sự ngưỡng mộ.

Khi đã có hình mẫu rồi, đừng chỉ nhìn vào những thành tựu hiện tại của họ. Hãy thử tìm hiểu hành trình họ đã đi qua, xem họ từng trải qua những gì, từng làm những công việc nào mỗi ngày để có được vị trí như hôm nay.

Từ đó, bạn sẽ dần có câu trả lời cho chính mình: “Liệu mình có sẵn sàng đi trên con đường đó không? Điều gì khiến mình hào hứng với công việc đó, và điều gì có thể khiến mình không chọn nó?”

Vì thật ra, không có công việc nào khiến bạn “đam mê ngay từ đầu” cả. Đam mê không phải là khi có nó thì bạn thấy vui, mà là khi mất đi, bạn thấy tiếc nuối.