• Tuổi: 39
• Giới tính:  Nữ
• Số năm kinh nghiệm ở ngành nghề này: 14 năm
• Trình độ học vấn & chuyên ngành: Thạc sĩ – Bác sĩ Nội
• Số giờ làm hằng tuần: 64 giờ/tuần
• Cơ quan: Bệnh viện Trường Đại học Y

2. Trách nhiệm chính của anh/chị ở công việc hiện tại là gì? Công việc này đem lại giá trị gì cho tổ chức, cho các bên liên quan?

Công việc hiện tại của chị là Bác sĩ Nội với nhiệm vụ chính là khám, chữa bệnh cho những bệnh nhân mắc các bệnh về nội tạng tim, phổi, gan, ruột, dạ dày,… có thể dùng thuốc để cải thiện và điều trị. Ngoài ra, chị còn thực hiện công tác giảng dạy và nghiên cứu khoa học.

3. Anh/chị bắt đầu vào nghề như thế nào? Vì sao anh/chị chọn con đường này?

Chị có định hướng chọn nghề bác sĩ từ bé. Ngày nhỏ, chị hay bị ốm nên luôn ước mơ trở thành bác sĩ để chăm sóc sức khỏe cho bản thân, gia đình và mọi người. Chị cũng có ông ngoại làm nghề y. Chị rất quý mến ông, mong muốn sau này lớn lên được làm công việc như ông. Nếu được chọn lại, chị vẫn không thay đổi quyết định của mình. Tuy nhiên, chị vẫn muốn thử sức để tìm hiểu và trải nghiệm ở một lĩnh vực công việc khác.

4. Một ngày làm việc tiêu biểu của anh/chị như thế nào?

5. Anh/chị thích và không thích nhất những điều gì ở công việc của mình? Vì sao?

Thích nhất: Hiểu được sức khỏe của bản thân, chăm sóc sức khỏe, tư vấn và giúp đỡ cho gia đình, người khác.

Không thích nhất: Học hành liên tục, nhiều áp lực, mệt mỏi cả về thể xác lẫn tinh thần vì công việc liên quan tới sức khỏe, tính mạng của người khác.

6. Những điều kiện cần có để hoàn thành tốt công việc này (kiến thức, kỹ năng, thái độ, v.v…)? Nếu em muốn thăng tiến trong công việc thì em nên trau dồi những gì ạ?

• Chuyên môn tốt: học vững lý thuyết, có nhiều trải nghiệm, luôn cập nhật kiến thức và công nghệ mới,…
• Kỹ năng mềm tốt: biết cách giao tiếp và quản lí cảm xúc
• Sức khỏe tốt
• Phẩm chất: nhẫn nại, lòng thương người, trách nhiệm

7. Những điều mà mọi người hay hiểu lầm về công việc này là gì? Tại sao họ lại hiểu sai như vậy?

• Nhiều người nghĩ bác sĩ thường có thu nhập cao. Thực tế, phần nhiều bác sĩ chỉ có mức thu nhập trung bình. Lương của một bác sĩ có thâm niên 14 năm trong nghề, cộng thêm các khoản thu nhập khác như chị là tầm khoảng 15 – 16 triệu/tháng.
• Nhiều người nhà và bệnh nhân luôn đòi hỏi ở bác sĩ sự cởi mở, tận tình, chu đáo,… Thế nhưng, do hằng ngày phải làm nhiều công việc, tiếp xúc với nhiều bệnh nhân nên bác sĩ không phải lúc nào cũng giữ được mức năng lượng cần thiết.
• Cứ phải có quà (phong bì) thì bác sĩ mới tận tâm, nhiệt tình. Đây chỉ là một số ít trường hợp. Thực tế, đa số bác sĩ luôn tận tâm với nghề, không phân biệt giàu nghèo.

8. Công việc này có giúp em tự nuôi mình khi mới ra trường không?

• Em cần lưu tâm rằng, sau khi tốt nghiệp, học qua đợt thực hành ở bệnh viện 12 tháng, em mới được cấp chứng chỉ hành nghề. Thậm chí, dự kiến đến năm 2027, em phải trải qua kì thi quốc gia thì mới được cấp chứng chỉ hành nghề.
• Theo lương nhà nước, sinh viên mới ra trường thường được nhận mức lương khoảng 7 triệu/tháng. Lâu dần, khi em có nhiều kinh nghiệm làm việc, mức lương cũng sẽ tăng lên tương xứng. Khi đó, một bác sĩ có thâm niên sẽ có mức lương dao động trong khoảng 20 – 30 triệu/tháng (kể cả đi làm thêm ở các phòng khám tư).

9. Nhìn lại con đường phát triển sự nghiệp cũng như quá trình tìm việc của mình, anh/chị có lời khuyên nào cho em nếu em muốn theo nghề này?

Chị có thể khái quát quá trình học của 1 bác sĩ như sau: 

• Ở bậc Đại học, em sẽ học ngành Bác sĩ đa khoa trong 6 năm, sau đó em sẽ chọn 1 trong 2 hướng:
  • Làm việc 2 – 3 năm rồi học tiếp Thạc sĩ trong 2 năm tiếp theo
  • Trải qua kỳ thi khó nhằn để học Bác sĩ nội trú trong 3 năm
• Nếu có nhu cầu, em có thể học lên Tiến sĩ (4 – 6 năm) hoặc Bác sĩ chuyên khoa II (2 năm).

Để có thể làm tốt công việc của một bác sĩ, em cần phải có sự quyết tâm, kiên nhẫn rất lớn. Sự hậu thuẫn, ủng hộ của gia đình là rất quan trọng. Ngoài ra, học phí là điều đáng lưu tâm. Ví dụ, học phí ở Trường Đại học Y Thái Bình hiện tại là hơn 36 triệu/năm, còn với Trường Đại học Y Thành phố Hồ Chí Minh thì học phí hơn 82 triệu/năm.

Bài viết Bác sĩ Nội đã xuất hiện đầu tiên vào ngày Hướng nghiệp Sông An.

• Tuổi: 63
• Giới tính: Nứ
• Số năm kinh nghiệm ở ngành nghề này: 36 năm
• Trình độ học vấn & chuyên ngành: Bác sĩ chuyên khoa sản
• Số giờ làm hằng tuần: 44 giờ

2. Trách nhiệm chính của anh/chị ở công việc hiện tại là gì? Công việc này đem lại giá trị gì cho tổ chức, cho các bên liên quan?

• Khám phụ khoa, lấy mẫu bệnh phẩm để làm các xét nghiệm tầm soát ung thư cổ tử cung
• Khám tầm soát ung thư vú
• Hướng dẫn cho khách tự khám vú tại nhà để phát hiện những dấu hiệu bất thường
• Tư vấn kết quả nếu có bất thường, hướng dẫn nơi cần đến để được khám chuyên sâu hoặc điều trị.

Công việc hiện tại của tôi hiện tại chủ yếu là khám sức khỏe định kỳ, chứ không khám chữa bệnh, khám thai, đỡ sanh… như trước đây. Không chỉ khám sức khỏe cho khách theo gói khám, mà khi phát hiện vấn đề bất thường, tôi cũng tư vấn cho thân chủ những xét nghiệm cần làm thêm, hoặc những nơi cần đến để được khám chuyên sâu hoặc chữa trị.
Công việc hiện tại mang đến lợi ích cho công ty là tạo niềm tin cho thân chủ/khách hàng khiến họ muốn duy trì hợp đồng khám sức khỏe tiếp tục cho những năm sau.
Lợi ích mang đến cho khách hàng là giúp họ phát hiện sớm những bệnh tiềm ẩn để có thể chữa trị sớm hiệu quả; tư vấn cho họ những xét nghiệm cận lâm sàng cần làm hoặc không cần làm để có thể tiết kiệm nhất, nhưng có hiệu quả nhất cho việc tầm soát bệnh tật của họ.

3. Anh/chị bắt đầu vào nghề như thế nào? Vì sao anh/chị chọn con đường này?

Khi còn học trung học, tôi không hề có ý định học y, vì biết mình rất dở học thuộc lòng, mà học y thì rất cần.
Sau khi tốt nghiệp Trung học phổ thông, tôi tham gia nghĩa vụ quân sự tại chiến trường Campuchia, tôi bị “ép” học y tá để phục vụ bệnh xá chiến trường. Trong một trận đánh, bệnh xá tôi tiếp nhận rất nhiều thương binh, trong số đó có một người bị thương rất nặng: gãy xương đùi, sốc vì đau và mất máu. Tôi đã chứng kiến những giây phút anh ấy đau đớn cho đến lúc anh trút hơi thở cuối cùng … Lúc ấy tôi đã quyết định chọn ngành y cho nghề nghiệp của mình sau này.

Sau khi xuất ngũ tôi phải bỏ 1 năm để luyện thi vào trường Y thay vì được tuyển thẳng vào Đại học Sư Phạm. Tuy nhiên gia đình tôi lại có truyền thống gõ đầu trẻ, và trong máu tôi hình như cũng có tố chất sư phạm như mẹ tôi, nên khi có con tôi vẫn dạy con học, đặc biệt là môn toán cho đến tận lớp 11, cháu vào nội trú mới thôi. Trong những buổi giáo dục sức khỏe cho người dân, tôi rất thành công trong việc giáo dục và hướng dẫn nên các nơi rất thích mời tôi xuống nói chuyện. Cho đến nay, làm việc trong lĩnh vực khám chữa bệnh tôi vẫn tâm huyết, nhưng nếu được chọn lại, tôi vẫn thích chọn nghề giáo hơn.

4. Một ngày làm việc tiêu biểu của anh/chị như thế nào?

5. Anh/chị thích và không thích nhất những điều gì ở công việc của mình? Vì sao?

Điều thích nhất trong công việc của tôi là:

• Chăm sóc sức khỏe cho mọi người, phát hiện bệnh (đặc biệt là ung thư) để có thể chữa trị một cách hiệu quả nhất có thể;
• Hướng dẫn khách hàng cách tự chăm sóc sức khỏe và cách tự khám để phát hiện những dấu hiệu bất thường, phát hiện sớm ung thư để gặp bác sĩ, và được chữa trị một cách tốt nhất có thể. 
• Trước đây, khi còn là công việc khám lâm sàng, tôi rất hạnh phúc khi giúp được thân chủ của mình mang thai theo ý muốn, và có được kết quả mẹ tròn con vuông. Hoặc khi thuyết phục thành công để thân chủ giữ lại cái thai mà họ muốn bỏ, đó là lúc tôi cảm thấy rất vui. 
• Có một điều thú vị là khi tầm soát ung thư cổ tử cung cho thân chủ, kết quả âm tính hay dương tính tôi đều rất vui. Âm tính thì không có gì tranh cãi. Nhưng dương tính mà tôi vui vì đã phát hiện sớm ung thư cổ tử cung cho thân chủ, là giai đoạn mà có thể chữa khỏi hoàn toàn. (Tầm soát là tìm bệnh khi bạn không có triệu chứng gì cả).

Điều không nhất trong công việc của tôi là:

• Tôi thấy ở Việt Nam ngành y không được ưu đãi xứng đáng với công sức và tiền bạc mà bác sĩ đã phải bỏ ra trong suốt thời gian học đại học và cả trong quá trình làm nghề. Ví dụ, sinh viên y phải trải qua 6 năm đại học, lâu hơn các trường khác 1 năm. Có nghĩa là ra trường sau các ngành khác một năm, nhưng lương ra trường lại bằng lương ra trường của các ngành khác. Như thế đến tuổi nghỉ hưu như nhau thì lương họ thấp hơn các ngành khác. 
• Một đặc thù của ngành y là phải thương xuyên trực đêm, nhưng phụ cấp trực ngoài giờ hành chánh lại rất thấp, không đủ để tái tạo sức lao động của họ. Trong đêm trực, chỉ cần thức 2-3 tiếng, ngày sau ngủ bù cả ngày vẫn thấy mệt. Hôm nào thức trắng đêm thì hôm sau chỉ muốn ngủ và ngủ. Tuy nhiên, sau đêm trực có khi chúng tôi vẫn phải ở lại làm việc hết buổi sáng mới được nghỉ, mà đầu óc vẫn phải tỉnh táo để giải quyết công việc. Bởi vì làm ngành y không được phép sai sót… Và không có một bác sĩ, điều dưỡng nào có thể sống hoàn toàn bằng lương của nhà nước trả cho họ, trong khi công việc của họ liên quan đến sự sống chết của thân chủ của mình. 

• Trước đây một phần công việc của tôi ở phòng sanh, niềm vui là mỗi khi đón chào một đứa bé ra đời khỏe mạnh với tiếng khóc vang lớn trong phòng sanh. Nhưng áp lực rất nhiều, với câu nói của ông bà xưa: “Cửa đẻ: cửa mả”.  Bởi vì trong các chuyên khoa của ngành y, chuyên khoa sản có tiên lượng kém nhất. Có khi sản phụ bước vào cuộc chuyển dạ với một sức khoẻ bình thường; nhưng bất trắc, kể cả tử vong có thể xảy ra đột ngột, có khi trở tay không kịp. Thân nhân họ thì luôn nghĩ: tại sao người thân tôi đang khoẻ mạnh, vào phòng sanh bác sĩ theo dõi, làm gì để người thân của họ tử vong? Cũng có trường hợp nhân viên y tế tắc trách, nhưng họ đâu hiểu mỗi cuộc chuyển dạ đều như “sợi chỉ mành treo chuông “. Cái chuông thì nặng, sợi chỉ mành thì mỏng manh, treo như thế nó rất dễ dàng bị đứt. 
• Ngay cả thao tác nạo buồng tử cung (có thể là bỏ thai hoặc để lấy cái thai đã chết lưu hoặc lấy nhau bị sót ra khỏi buồng tử cung) là một thủ thuật đơn giản vẫn có thể bị tai biến: thủng tử cung, chảy máu khó cầm… Người thầy của tôi đã từng nói: “Chỉ trừ khi các anh chị không cầm cái thìa nạo thì không gặp thủng tử cung. Còn khi các anh chị đã làm thủ thuật này, càng làm nhiều, càng dễ gặp tai biến. Vì vậy anh chị chưa làm thủng ca nào chưa chắc là anh chị đã giỏi” – Ý cô muốn nói: khi làm thủ thuật này phải luôn thận trọng, không được ỷ mình giỏi mà lơ là… Ngày nay phần lớn thủ thuật này đã được thay thế bằng những viên thuốc gây co bóp tử cung, gây sảy thai tự nhiên, hoặc tống xuất nhau sót trong lòng tử cung giúp giảm thiểu rất nhiều tai biến. Nhưng không phải không có tai biến, thậm chí tử vong cũng có. Hiện tại tôi đã từ giã phòng sanh, phòng thủ thuật, gánh nặng trên vai tôi đã được trút đi rất nhiều, không còn bị căng thẳng như trước nữa.

6. Những điều kiện cần có để hoàn thành tốt công việc này (kiến thức, kỹ năng, thái độ, v.v…)? Nếu em muốn thăng tiến trong công việc thì em nên trau dồi những gì ạ?

• Có lẽ không có ngành nào, học và cập nhật kiến thức mỗi ngày và suốt đời như ngành y. Trước đây, khi chưa có Internet, sinh viên và bác sĩ y khoa đã phải tốn rất nhiều tiền để mua sách, tài liệu tham khảo. Ngày nay thuận lợi hơn vì mọi người có thể tham khảo kiến thức trên mạng. Tuy nhiên có những trang Web bạn phải đóng tiền mới có thể vào để tham khảo, đọc tài liệu được. 
• Trong ngành y, quá trình làm việc chính là quá trình học tập, nghề dạy nghề. Một khi bạn ngừng làm việc một thời gian dài, bạn đã bị tụt hậu lại phía sau. Chính vì vậy điều kiện để bạn được hành nghề là phải có quá trình hành nghề liên tục. Nếu bạn bị gián đoạn, thì bạn phải học bổ sung lại. Ngay cả khi bạn làm việc liên tục, thì mỗi năm bạn vẫn phải tiếp tục bổ sung kiến thức (đào tạo liên tục) có chứng nhận CME ít nhất 48 tiết mỗi 2 năm. 
• Ngoài kiến thức chuyên môn, kỹ năng nghề nghiệp, bạn còn phải có kỹ năng giao tiếp với đồng nghiệp, với thân chủ, kỹ năng giáo dục sức khoẻ, đặc biệt là kỹ năng thông báo vấn đề sức khỏe xấu/ tử vong cho bệnh nhân hoặc thân nhân của họ. 
• Muốn thăng tiến trong nghề y, bạn phải học không những từ thầy cô, mà còn từ đồng nghiệp và cả từ bệnh nhân, và quan trọng là liên tục tìm tòi kiến thức mới qua các buổi hội thảo, tìm tài liệu mới trên mạng…. Điều tối kỵ trong ngành y là tự ái cá nhân, giấu dốt không dám hỏi những điều mình chưa biết hoặc còn phân vân đúng/sai.

7. Những điều mà mọi người hay hiểu lầm về công việc này là gì? Tại sao họ lại hiểu sai như vậy?

• Bác sĩ không bao giờ bệnh
• Bác sĩ là nghề hái ra tiền
• Bác sĩ thường vẽ bệnh cho khách để moi tiền
• Phải đưa bao thư cho bác sĩ thì mới được mổ nhẹ tay. 

Khi còn làm trong phòng sanh, có lần một sản phụ vào chuyển dạ, ông chồng nhét hờ cái bao thư trong túi áo và cứ lượn lờ trước mặt tôi, ra ý bác sĩ làm tốt rồi tôi bồi dưỡng. Quá bực mình, Tôi gọi anh ta lại và bảo: “Anh cất cái bao thư kia đi. Tất cả sản phụ vào đây tôi đều chăm sóc kỹ lưỡng như nhau, cái bao thư của anh không làm thay đổi sự quan tâm của tôi đối với vợ anh”

8. Công việc này có giúp em tự nuôi mình khi mới ra trường không?

Với mức lương mới ra trường, thông thường các bạn chỉ có thể nuôi sống bản thân, với cuộc sống đạm bạc mà thôi. Muốn nuôi được gia đình, hoặc dư dả để du lịch, tiêu khiển các thứ, phải làm thêm ngoài giờ hành chính.

9. Nhìn lại con đường phát triển sự nghiệp cũng như quá trình tìm việc của mình, anh/chị có lời khuyên nào cho em nếu em muốn theo nghề này?

Muốn học y, ngoài sự thông minh, sự học hỏi cập nhật kiến thức, bạn cần phải có những thứ khác: 

• Gan dạ: không sợ ma, không sợ máu,…
• Thích nghi với những mùi khó chịu: mùi xác ướp, mùi tanh của máu, mủ. Thậm chí bạn phải có thể ăn cơm ngay sau khi tiếp xúc với những mùi trên
• Dễ dỗ lại giấc ngủ bị gián đoạn do công việc trong đêm trực
• Có khả năng ăn trái giờ, ngủ trái giấc
• Phải có cái đầu lạnh để giải quyết những ca bệnh phức tạp (Trong phòng mổ có 1 nguyên tắc: Bác sĩ không được mổ cho người thân của mình, vì sợ khi có tai biến, Bác sĩ không đủ lạnh, bình tĩnh để giải quyết sự cố đó nhưng phải có trái tim nóng để đồng cảm với những đau khổ của người bệnh và thân nhân của họ)
• Phải có đôi tay khéo léo, thậm chí phải biết vẽ, vẽ đẹp càng tốt
• Phải giỏi toán, tư duy logic… Bạn còn phải giỏi hình học không gian, toán thống kê nữa. Vì ngoài việc “thuộc lòng kiến thức”, bạn phải biết phán đoán, phân tích giỏi vì cùng một bệnh, nhưng mỗi bệnh nhân thể hiện một khác, đáp ứng điều trị cũng khác (Trong điều trị bệnh, điều trị người bệnh chứ không phải điều trị bệnh). 
• Phải có một sức khỏe thật tốt, đôi tay thật khỏe, đặc biệt là các bạn muốn theo ngành ngoại khoa (phẫu thuật), sản khoa
• Và ngày nay, học phí trường y có lẽ cao nhất so với các trường khác. Như vậy bạn phải có tài chính hoặc có một nguồn tài trợ ổn định

Bài viết Bác sĩ Phụ sản đã xuất hiện đầu tiên vào ngày Hướng nghiệp Sông An.

• Tuổi: 42
• Giới tính: Nam
• Công việc hiện tại: Bác sĩ mắt trẻ em
• Số năm kinh nghiệm ở ngành nghề này: 18
• Trình độ học vấn & chuyên ngành: Thạc sĩ – Bác sĩ chuyên khoa 2, chuyên ngành Nhãn khoa
• Các chứng chỉ chuyên môn (nếu có): Chứng chỉ đào tạo Mắt trẻ em; Chứng chỉ đào tạo Lé; Chứng chỉ đào tạo khúc xạ….
• Số giờ làm hằng tuần: 80 giờ/ tuần
• Loại hình & quy mô công ty (tổng số nhân viên): nhân viên y tế bệnh viện công lập (2300 nhân viên) & phòng khám tư (8 nhân viên)

2. Trách nhiệm chính của anh/chị ở công việc hiện tại là gì? Công việc này đem lại giá trị gì cho tổ chức, cho các bên liên quan?

a. Tại bệnh viện công lập, công việc chính của mình:

• Khám chữa bệnh về mắt cho trẻ em dưới 16 tuổi, bao gồm điều trị nội khoa (sử dụng thuốc) và điều trị ngoại khoa (phẫu thuật)
• Thực hiện nghiên cứu khoa học
• Tham gia huấn luyện đào tạo
• Hỗ trợ chuyên môn cho đơn vị khác
• Hợp tác quốc tế: tham gia các dự án về chuyên môn và từ thiện với các tổ chức nước ngoài

b. Tại phòng khám tư, công việc chính của mình: 

• Khám chữa bệnh về mắt cho trẻ em; đặc biệt công việc điều chỉnh, kiểm soát tật khúc xạ và khám bệnh lý võng mạc trẻ sinh non
• Công tác thiện nguyện: tham gia các đoàn khám chữa bệnh từ thiện

3. Anh/chị bắt đầu vào nghề như thế nào? Vì sao anh/chị chọn con đường này?

• Ngay từ khi mới chào đời, mình đã có thời gian dài tiếp xúc với ngành Y do Ba mình công tác tại bệnh viện. Càng lớn lên, Ba muốn mình tiếp nối công việc chăm sóc sức khỏe cho mọi người. Do đó, mình quyết định lựa chọn vào ngành Y năm 15 tuổi, khi quyết tâm thi vào khối B (khối thi ngành Y) trường PTTH (Phổ thông trung học).
• Người nhà thật sự có ảnh hưởng rất lớn đối với việc chọn nghề của mình. Mình ngưỡng mộ Ba mình với các công việc tại bệnh viện, đã tạo nên ước muốn và quyết tâm được hành nghề như Ba. Thật ra, lúc đầu mình mong muốn trở thành 1 bác sĩ nhi khoa vì mình rất yêu trẻ con. Tại thời điểm là sinh viên Y năm thứ 5, khi mà phải chọn đề tài, chọn chuyên ngành để làm luận văn tốt nghiệp; mình lại quyết định trở thành một bác sĩ nhãn khoa; một phần vì yêu thích chuyên ngành này, một phần vì anh mình cũng là một bác sĩ nhãn khoa. Sau khi tốt nghiệp y khoa, mình nộp đơn xin việc tại một bệnh viện công lập chuyên về Nhi khoa và trở thành bác sĩ mắt trẻ em cho đến hiện nay. Tóm lại, mình tự quyết định nghề nghiệp và chuyên ngành mà mình yêu thích nhưng cũng có sự ảnh hưởng gián tiếp từ các thành viên trong gia đình, trong đó Ba và Anh là 2 người các ảnh hưởng nhiều nhất.
• Nếu được chọn lại, mình vẫn chọn là bác sĩ mắt trẻ em. Mình rất hài lòng với lựa chọn và công việc hiện tại vì mình được thỏa niềm đam mê với chuyên ngành mắt, được phục vụ đối tượng mà mình cực kỳ yêu thích đó là trẻ em và có 1 nguồn thu nhập hợp lý.

4. Một ngày làm việc tiêu biểu của anh/chị như thế nào?

5. Anh/chị thích và không thích nhất những điều gì ở công việc của mình? Vì sao?

a. Những điều mình thích nhất:

• • Được tiếp xúc với trẻ em khiến mình cảm thấy lúc nào cũng trẻ trung và hồn nhiên
  • Chuyên khoa mắt là chuyên ngành tương đối “sạch” do ít lây nhiễm, ngay cả phẫu thuật cũng rất ít tiếp xúc với máu
  • Chuyên khoa mắt là chuyên ngành tương đối “nhàn”, không phải đối mặt với sinh tử nên áp lực cũng nhẹ nhàng hơn
  • Ít sự cạnh tranh do chuyên khoa mắt trẻ em là một chuyên khoa “sâu”, hiện có rất ít nhân sự trong chuyên ngành này

b. Những điều mình không thích: Dành quá nhiều thời gian cho công việc nên chưa có sự cân bằng giữa công việc và cuộc sống.

6. Những điều kiện cần có để hoàn thành tốt công việc này (kiến thức, kỹ năng, thái độ, v.v…)? Nếu em muốn thăng tiến trong công việc thì em nên trau dồi những gì ạ?

Theo mình, để hoàn thành tốt công việc của 1 bác sĩ mắt trẻ em cần:

• Niềm đam mê đối với chuyên ngành.
• Có kiến thức, kỹ năng về: sinh học, y khoa (giải phẫu, sinh lý, bệnh học…), chuyên khoa Nhãn khoa và Nhi khoa.
• Có nền tảng sức khỏe tương đối tốt khi Bạn phải làm 80 giờ/tuần
• Có sự chuẩn bị kỹ lưỡng về tài chính trong thời gian dài theo học

7. Những điều mà mọi người hay hiểu lầm về công việc này là gì? Tại sao họ lại hiểu sai như vậy?

Công việc của mình ít có sự hiểu lầm từ mọi người; nếu có thì đó là nhiều người cho rằng chỉ có chuyên khoa mắt chứ chưa biết đến chuyên khoa mắt trẻ em.

8. Công việc này có giúp em tự nuôi mình khi mới ra trường không?

Với kinh nghiệm cá nhân, mình cho rằng khi mới ra trường, công việc này chỉ có thể nuôi sống bản thân ở mức tối thiểu, chứ không thể chăm lo gia đình. Bạn hãy dự tính về thời gian: 

• 6 năm học y khoa với chi phí cao. 
• Ít nhất 2 năm đi làm để có chứng chỉ hành nghề và kinh nghiệm (bắt buộc).
• 2 năm đi học chuyên khoa 1 hoặc thạc sĩ chuyên ngành nhãn khoa với 50% lương.
• Bạn phải làm ít nhất 2-3 năm nữa để có thể đăng ký học tiếp.
• Học chuyên khoa 2 hoặc tiến sĩ trong 2 năm – 5 năm

Nôm na, bạn sẽ tương đối “cứng cáp” trong nghề sau ít nhất 10 năm (lúc bạn ít nhất 28 tuổi) và đạt mức thành thạo sau khoảng 15 – 17 năm (khi bạn 33 – 35 tuổi). Do đó, bạn sẽ không có thu nhập ổn, để lo cho bản thân 1 cách thoải mái cho đến khi bạn 30 tuổi và có 1 mức thu nhập tốt đủ lo cho gia đình cho đến khi bạn 40 tuổi. 

9. Nhìn lại con đường phát triển sự nghiệp cũng như quá trình tìm việc của mình, anh/chị có lời khuyên nào cho em nếu em muốn theo nghề này?

Với con đường đã chọn và vẫn đang tiếp tục cống hiến, mình có một số lời khuyên dành cho các bạn có ý định lựa chọn ngành bác sĩ mắt trẻ em:

• Công việc nào cũng đáng trân quý và bạn nên lựa chọn công việc phù hợp với đam mê và khả năng của mình. Vì công việc gắn bó với bạn nhiều giờ trong ngày và nhiều năm trong đời, do đó bạn sẽ thấy hạnh phúc với những công việc mà bạn yêu thích và có khả năng phát triển.
• Nếu bạn chọn ngành Y, bạn phải xác định đã chọn sự phục vụ, cống hiến hơn là mục tiêu tài chính. Để trở thành 1 bác sĩ mắt trẻ em, bạn cần 1 sự chuẩn bị, đầu tư rất lớn về trí lực, thời gian và tiền bạc. Bạn phải có một “hậu phương” cực kỳ vững mạnh để có thể “sống sót” trong 1 khoảng thời gian dài trước khi Bạn thành công.
• Vấn đề điều trị bệnh lý mắt trẻ em, đặc biệt là tật khúc xạ (như cận thị, viễn thị, loạn thị), hiện là nhu cầu lớn của xã hội. Tuy nhiên, chuyên ngành bác sĩ mắt trẻ em hiện nay đang thiếu về nhân lực, ít tính cạnh tranh sẽ là cơ hội cho các bạn khi chọn lựa công việc này. 
• Không có con đường nào trải đầy hoa và dễ bước, tuy nhiên, nếu bạn thật sự đam mê, quyết tâm và có kế hoạch tốt thì mọi con đường đều dẫn đến thành công.     

Bài viết Bác sĩ mắt trẻ em đã xuất hiện đầu tiên vào ngày Hướng nghiệp Sông An.

• Tuổi: 33
• Giới tính: Nữ
• Số năm kinh nghiệm ở ngành nghề này: 9 năm (tốt nghiệp 2012, nhưng có những năm học ở Đài Loan thì không tham gia khám chữa bệnh)
• Trình độ học vấn & chuyên ngành: 
  • Bác sĩ đa khoa, được đào tạo thực hành nhi khoa trong Bệnh Viện Nhi Đồng 2)
  • Thạc sĩ chương trình Y tế quốc tế (International Health) tại Đại Học Quốc Gia Dương Minh, Đài Loan.
  • Hiện đang là nghiên cứu sinh năm thứ 2, chương trình Y tế Công cộng, Đại Học Quốc Gia Dương Minh, Đài Loan.
• Các chứng chỉ chuyên môn (nếu có):
  • International Postgraduate Pediatric Certificate (chứng chỉ quốc tế sau Đại Học về Nhi khoa) còn được biết đến như Diploma of Child Health (văn bằng về Sức khỏe Trẻ em) tại Úc (chương trình đào tạo từ xa 1 năm của Đại học Sydney). 
  • Các chương trình đào tạo liên tục trong thời gian thực hành bác sĩ tại khoa Thận – Nội tiết Bệnh viện Nhi Đồng 2 – tại Việt nam, Singapore, Úc, Brazil (CME chẩn đoán và điều trị bệnh nhân suy thận, rối loạn nội tiết, rối loạn chuyển hóa, điều trị ghép thận nhi…)
• Loại hình & quy mô công ty (tổng số nhân viên): Menthy là Công ty Trách Nhiệm Hữu Hạn Doanh Nghiệp Xã Hội, tổng số nhân viên chính thức/thường trực hiện tại của Menthy là 5 và số cộng tác viên là 7 bạn

Trách nhiệm chính của anh/chị ở công việc hiện tại là gì? Công việc này đem lại giá trị gì cho công ty, cho các bên liên quan?

• Đối với công việc bác sĩ Nhi tại phòng khám: Do tính chất phòng khám là khám các bệnh thông thường và hướng dẫn chuyển viện đối với những trường hợp nặng, tôi nhận thấy vai trò của mình hiện giờ giống như một bác sĩ gia đình. Trên thực tế, có những bệnh nhân/gia đình cũng chỉ quen điều trị một bác sĩ, nên khi đến phòng khám, họ sẽ đăng ký khám đúng bác sĩ mà đã quen khám và điều trị cho bệnh nhân đó. Đây là một mảng khá là khác biệt so với thời gian tôi công tác tại khoa Thận-Nội tiết bệnh viện Nhi Đồng 2 (nơi tập trung điều trị các bệnh lý chuyên biệt và cần thời gian điều trị kéo dài – có khi là suốt đời)
• Đối với công việc điều hành Menthy: Do Menthy còn trong giai đoạn sơ sinh (vừa chính thức thành lập ngày 8/3/2021), do đó trong giai đoạn này, tôi đang cùng các bạn xây dựng một hệ thống nền tảng cho các hoạt động tiếp theo của Menthy.

Cụ thể hơn, tôi cùng đội ngũ đã cùng nhau xác định sứ mệnh và các hoạt động chiến lược của Menthy trong năm tới. Còn hiện tại, tôi đang phụ trách xây dựng các quy trình về quản lý nhân sự, quy trình làm việc với các đối tác, quy trình bảo vệ bản quyền sản phẩm, quy trình quản ca và chuyển ca. Những quy trình này sẽ giúp Menthy vận hành đúng đắn và chuyên nghiệp. Bên cạnh đó, tôi nhận thấy mình đang ở vị trí kết nối các thành viên ở các vai trò khác nhau trong Menthy, cố gắng tìm hiểu nhu cầu và giải quyết các vấn đề gặp phải của mỗi người để dần xây dựng Menthy như một nơi mọi người có thể cảm thấy thoải mái, tin tưởng, hết lòng và vui vẻ làm được những việc mình muốn làm. 

Anh/chị bắt đầu vào nghề như thế nào? Vì sao anh/chị chọn con đường này?

Từ lúc còn nhỏ tôi đã có ước mơ làm bác sĩ như bao đứa nhỏ khác, có lẽ vì cảm thấy bác sĩ cứu được người và đem đến niềm vui cho nhiều người. Tôi nghĩ từ năm lớp 3 đã có mục tiêu phấn đấu để bước vào trường Y. Khi vào môi trường học tập ở trường Y, như bao nhiêu bạn sinh viên khác, tôi thích bất kỳ môn học nào mà mình được học tại trường (ví dụ như khi học ngoại khoa ở năm 3 thì muốn mình sẽ là bác sĩ ngoại sau này, khi học môn sản ở năm 4 thì lại muốn làm bác sĩ sản, rồi đến các môn khác như mắt, tai mũi họng và dĩ nhiên là bác sĩ nhi…). Tuy nhiên, khi học môn tâm thần vào năm 5, tôi lại có một suy nghĩ rất khác. Tôi không chỉ thấy mình muốn làm bác sĩ tâm thần, mà xen lẫn là cảm giác ngạc nhiên khi các điều trị về tâm thần lại đem đến kết quả ngoạn mục và cải thiện chất lượng cuộc sống cho bệnh nhân nhiều đến như thế. Tôi đọc nhiều tài liệu hơn và mon men đi theo các anh chị bác sĩ trong khoa tâm thần nhiều hơn. Niềm yêu thích bộ môn này càng lúc càng nhiều, để rồi tôi đi đến quyết định làm Khóa luận tốt nghiệp bác sĩ đa khoa của mình với đề tài “Rối loạn trầm cảm và lo âu ở sinh viên Y năm thứ nhất và sinh viên Y năm thứ năm”.

Dù có niềm đam mê đó, nhưng khi ra trường lại gặp rất nhiều phản đối từ người nhà và người xung quanh. Vì vậy, tôi quyết định nộp đơn bệnh viện Nhi, ấp ủ ước mơ làm gì đó cho Tâm thần Nhi… 

Tôi tìm hiểu những khóa học ở nước ngoài để đi học, hi vọng mình sẽ đủ kiến thức và trang bị để “làm một cái gì đó” cho hệ thống chăm sóc sức khỏe tâm thần cho người Việt Nam. Tôi được đàn anh giới thiệu một giáo sư bên Đài Loan chuyên về “sức khỏe tâm thần cho cộng đồng”, nên tiến hành nộp đơn xin học bổng, rồi xin nghỉ việc trong bệnh viện và sang Đài Loan học.

Trong thời gian ở Đài Loan, các vấn đề dần được mở gút. Ngoài học trên trường, tôi xin đi theo một cô “occupational therapist” (chuyên gia vật lý trị liệu) ở Đài Loan để học cách cô làm việc với các bạn nhỏ, được theo dõi chẩn đoán tự kỷ, ADHD (rối loạn tăng động giảm chú ý), hay rối loạn tâm thần vận động. Đề tài thạc sĩ của tôi do đó cũng đi theo hướng này. Tôi quay về Việt Nam, đến các trường tiểu học, để tìm phỏng vấn và quan sát cách thầy cô giáo, nhà trường nhận biết và hỗ trợ đối với các trẻ gặp khó khăn trong học tập. Kết thúc đề tài, tôi lại càng sôi sục muốn làm gì đó cho các thầy cô, cho các em nhỏ đang gặp khó khăn này. Tôi có làm một dự án khác, xây dựng chương trình tập huấn cho các thầy cô trong việc nhận biết và hỗ trợ các em có nhu cầu giáo dục đặc biệt, nhưng dự án thất bại và tôi học được nhiều bài học từ thất bại này.

Bước tiếp lên học tiến sĩ, cũng tiếp tục theo đuổi ước mơ dự án chăm sóc sức khỏe cộng đồng, tôi cùng các bạn xây dựng và triển khai chương trình tập huấn các kỹ năng chuyển hóa stress cho sinh viên Y năm nhất của khoa Y, Đại Học Y Dược TP.HCM. Và tôi nghĩ đây cũng là cơ duyên đưa đến sự ra đời của Menthy – doanh nghiệp xã hội chăm sóc sức khỏe tinh thần. Trong suốt quá trình diễn ra dự án, từ giai đoạn chuẩn bị, giai đoạn chạy thử nghiệm đến giai đoạn chương trình chính thức, tôi cùng nhóm đã chứng kiến và đã cùng nhau nhận ra được mức độ ảnh hưởng và ích lợi mang lại của chương trình đối với nhóm sinh viên của mình và đối với cả nhà trường. Lòng tin ngày càng lớn và cam kết ngày càng rõ ràng đã thúc đẩy dần sự có mặt của Menthy. Menthy phấn đấu để trở thành nơi mà tôi và các bạn được chia sẻ, được thực hiện và lan tỏa các chương trình chăm sóc sức khỏe tinh thần cho cộng đồng. Menthy với sứ mệnh phát triển và kết nối để xây dựng một hệ thống chăm sóc và nuôi dưỡng sức khỏe tinh thần của người Việt Nam – mục tiêu lớn mà tôi đã theo đuổi từ những ngày còn ngồi trên giảng đường Đại Học Y Dược

Anh/chị thích nhất những điều gì ở công việc của mình? Vì sao?

Tôi thích sự linh động trong thời gian và những điều mới mẻ mà tôi đang học được trong cả 2 vai trò (bác sĩ và điều hành Menthy). Ngoài ra, cái quan trọng hơn là ý nghĩa của những công việc tôi đang làm:

Đối với công việc bác sĩ, tôi được thực hành để vẫn giữ được sự gắn bó với nghề và vẫn giữ được niềm vui khi mình cố gắng điều trị cho bệnh nhi và bé hết bệnh.

Đối với công việc điều hành trong Menthy, tôi học được quá nhiều thứ ở một vị trí hoàn toàn mới. Từ làm việc vì đam mê, giờ tôi có thêm trách nhiệm để giữ Menthy phát triển. Và may mắn khi tôi gặp được quá nhiều người tốt và nhiệt tình chia sẻ, chỉ dạy, giúp đỡ tôi và Menthy trong suốt chặng đường qua.

Anh/chị không thích nhất những điều gì? Vì sao?

Không.

Những điều kiện cần có để hoàn thành tốt công việc này (kiến thức, kỹ năng, thái độ, v.v…)? Nếu em muốn thăng tiến trong công việc thì em nên trau dồi những gì ạ?

Đối với vai trò là một bác sĩ, để hoàn thành tốt nhiệm vụ của mình thì mình cần đọc sách, cập nhật kiến thức và học hỏi không ngừng. Mình cần tự nhìn nhận bản thân, tự rút kinh nghiệm và tự tạo thói quen nhìn lại những thực hành của mình, đọc sách và hỏi các anh chị/thầy cô lớn ngay khi mình cảm thấy/nghĩ rằng mình làm sai/làm không đúng. Ngoài ra, kỹ năng giao tiếp, hướng dẫn người nhà chăm sóc trẻ bệnh rất cần thiết để giữ được an toàn cho bệnh nhi.

Đối với vai trò là điều hành Menthy, hiện tôi vẫn đang học hỏi từ rất nhiều người và cả đọc sách. Kỹ năng làm việc và tạo động lực cho đội nhóm, kỹ năng triển khai chiến lược, kỹ năng quản lý dự án, kỹ năng quản lý tài chính… Tôi vẫn đang ở lớp vỡ lòng đối với vai trò này. Hi vọng sẽ có dịp kể nhiều hơn khi tôi biết nhiều hơn về lĩnh vực này.

Những điều mà mọi người hay hiểu lầm về công việc này là gì? Tại sao họ lại hiểu sai như vậy?

Đối với vai trò bác sĩ, tôi nghĩ mọi người cũng không hiểu lầm gì nhiều, vì tính chất công việc khá rõ ràng.

Đối với vai trò điều hành của Menthy, tôi nghĩ mình hay giải thích với mọi người mô hình và phạm vi hoạt động của Menthy. Do tôi xuất thân trong cộng đồng bác sĩ nên khi nghe tôi mở doanh nghiệp về chăm sóc sức khỏe tinh thần, mọi người hay hỏi và muốn chuyển cho Menthy các bệnh nhân cần điều trị hay chẩn đoán bệnh lý tâm thần kinh, mà ít nghĩ đến mô hình giáo dục tâm lý.

Công việc này có giúp em tự nuôi mình khi mới ra trường không?

Đối với công việc bác sĩ thì câu trả lời là có. Làm bác sĩ mới ra trường tuy lương không cao, nhưng vẫn đảm bảo có thể tự nuôi sống bản thân mình ngay khi mới ra trường.

Còn đối với công việc của Menthy thì câu trả lời là không. Tôi nghĩ ai cũng hiểu lý do.

Nhìn lại con đường phát triển sự nghiệp cũng như quá trình tìm việc của mình, anh/chị có lời khuyên nào cho em nếu em muốn theo nghề này?

Đối với công việc bác sĩ Nhi, cho đến thời điểm này tôi không cảm thấy hối hận và vẫn cảm thấy yêu thích công việc này. 

Điều đầu tiên mà tôi nhận thấy đối với thực hành ngành Y tại Việt Nam (trong bối cảnh thiếu nhân lực, và hệ thống quy định còn không thống nhất và bất cập ở một số điểm), bản thân mình cần rất rõ vì sao mình muốn đi con đường này. Nếu không, mình rất dễ bỏ cuộc, rất dễ bị quá tải, rất dễ bị chán chường và kiệt sức với khối lượng công việc nhiều, nhịp độ làm việc cao, áp lực giữa sống và chết, và cả những nỗi đau/lo lắng/sợ hãi khi đối diện với bệnh nhân nặng hay tử vong. “Remember why we start – Hãy nhớ vì sao chúng ta bắt đầu” là lời khuyên thứ nhất tôi muốn gửi gắm đến các bạn muốn bước vào trường Y và muốn trở thành bác sĩ. Các bạn hãy tìm hiểu về ngành mà các bạn thích, cũng như tìm hiểu về môi trường mà các bạn sẽ làm việc trong tương lai. Các bạn có thể hẹn gặp các anh chị bác sĩ mà các bạn biết để hỏi thêm các anh chị.

Điều thứ hai mà tôi muốn nói đến là “Nếu không là một bác sĩ giỏi, thì không thể nói và bàn về Y Đức”. Là một người bác sĩ, mình giúp người được và mình cũng giết người được, vì mình có quá nhiều vũ khí trong tay mình. Do đó, đã xác định đi con đường này là mình phải có sự cam kết học hành đàng hoàng tử tế, cẩn thận, và luôn luôn cập nhật kiến thức mới. Phải vững vàng kiến thức và thực hành thật nhiều, để khi đứng trước bệnh nhân, mình biết được điều cần làm và điều không được phép làm! 

Và cuối cùng, tôi muốn gửi đến các em một điều cuối cùng, nếu các em nghĩ học Y và làm bác sĩ để kiếm thật nhiều tiền thì tôi nghĩ có những ngành khác kiếm tiền sẽ nhanh hơn. Vì trước khi bạn kiếm tiền được khi học bác sĩ, bạn sẽ cần 6 năm học (quên mình) trong trường Y, 18 tháng thực hành để có chứng chỉ hành nghề, và ít nhất 3 năm tiếp tục làm lăn xả, để đủ khả năng và kinh nghiệm để kiếm tiền bằng thực lực của mình. Các bạn hãy kiên trì, chấp nhận làm nhiều hơn người khác, tôn trọng bệnh nhân và xem sức khỏe của bệnh nhân là mục đích tối hậu cho các hoạt động của mình, các bạn sẽ tự xây dựng nội lực cho mình đủ cho cả con đường sự nghiệp sau này.

Nếu các bạn nghe qua những điều tôi chia sẻ phía trên mà cảm thấy vẫn thích và vẫn muốn học bác sĩ, hay bạn vẫn muốn giữ ước mơ đó vì một lý do gì đó, tôi tin là bạn sẽ có thể làm được… Bởi lẽ phần thưởng lớn nhất khi là một bác sĩ, có lẽ, là niềm vui khi thấy bệnh nhân mình khỏe mạnh và xuất viện – niềm vui mà có lẽ khó có thể diễn tả được bằng lời.

Bài viết Bác sĩ Nhi khoa đã xuất hiện đầu tiên vào ngày Hướng nghiệp Sông An.

• Tuổi: 59
• Số năm kinh nghiệm ở ngành nghề này: 33 năm
• Trình độ học vấn & chuyên ngành: Đại học – chuyên khoa Nhi Sơ sinh
• Các chứng chỉ chuyên môn (nếu có): Bác Sĩ Chuyên khoa cấp 2
• Số giờ làm hằng tuần: 48
• Loại hình & quy mô công ty (tổng số nhân viên): Bệnh viện Phụ Sản có trên 500 nhân viên

Trách nhiệm chính của anh/chị ở công việc hiện tại là gì? Công việc này đem lại giá trị gì cho công ty, cho các bên liên quan?

• Đối nội: Xây dựng kế hoạch hoạt động của khoa, bố trí nhân lực để thực hiện tốt kế hoạch, đào tạo nhân viên mới (thực hành chuyên môn và thái độ giao tiếp). Khám và chữa bệnh cho trẻ em. Trực chuyên môn (trực tiếp khám chữa bệnh trong phiên trực) và trực thường trú (cho các Bác sĩ cấp dưới ý kiến xử trí những ca bệnh khó).
• Đối ngoại: Kết hợp với các khoa trong Bệnh viện để phục vụ người bệnh thật tốt, cải tiến các dịch vụ khám chữa bệnh (Tăng thời gian tư vấn , rút ngắn thời gian chờ đợi, dặn dò theo dõi diễn biến bệnh và sử dụng thuốc, tuyên truyền giáo dục sức khỏe); tham gia công tác khám bệnh từ thiện cho trẻ em mồ côi hoặc ở vùng sâu vùng xa.

Nhân viên Y tế trong Bệnh viện giống như một đội bóng đá mà Bác sĩ Trưởng khoa có vai trò là đội trưởng, vừa phải là người đá bóng giỏi vừa có khả năng tập hợp dẫn dắt toàn đội thực hiện tốt các ý đồ chiến thuật. Mọi người sẽ bọc lót cho nhau trong từng công việc để giảm thiểu sai sót y khoa. 

Anh/chị bắt đầu vào nghề như thế nào? Vì sao anh/chị chọn con đường này?

• Tôi là một đứa trẻ hay bị bệnh từ lúc nhỏ nên cha mẹ phải thường xuyên đưa tôi đến Bệnh viện khám bệnh (không dưới 20 ngày/tháng). Thời bao cấp đi khám bệnh rất cực khổ (chờ đợi lâu, bị Bác sĩ hoặc Y tá la mắng vô cớ, không được tư vấn tận tình… ). Mẹ tôi ước ao có một người con sau này làm nghề Y để chữa bệnh cho cả nhà nên tôi thực hiện ước nguyện của mẹ mình.
• Sáu năm là sinh viên đi thực tập ở các Bệnh viện, tôi đặc biệt thương những em bé bị bệnh vì các bé mong manh lắm. Thế là tôi chọn chuyên ngành Nhi. Ra trường tôi được phân công làm ở Khoa Sơ sinh của một Bệnh viện Phụ Sản lớn trong TP.HCM. Làm Bác Sĩ Nhi đã vất vả thì làm Bác sĩ Nhi Sơ sinh lại vất vả bội phần vì các bé sơ sinh mới lọt lòng mẹ chưa quen với cuộc sống xung quanh nên đòi hỏi Bác sĩ phải luôn để mắt tới bé để xử trí kịp thời. Nếu được chọn lại, tôi vẫn chọn nghề này vì tôi rất yêu nó.

Một ngày làm việc tiêu biểu của anh/chị như thế nào?

Anh/chị thích nhất những điều gì ở công việc của mình? Vì sao?

Tiếng khóc chào đời của một bé sơ sinh sau những cơn đau banh da xé thịt của người mẹ và sự lo lắng tột cùng của những người thân làm vơi đi nỗi vất vả của ekip đỡ đẻ, tất cả đều vỡ òa hạnh phúc. Ngoài những trẻ sơ sinh khỏe mạnh có thể khóc to ngay sau khi chào đời thì có một số bé sơ sinh bị ngạt, bé sinh non hoặc bị bệnh nên rất yếu ớt. Những trẻ này thường phải nằm điều trị trong khoa Sơ sinh, vừa không được mẹ ôm ấp vỗ về vừa phải đeo trên người nhiều thiết bị y khoa và bị tiêm chích đau đớn mỗi ngày. 

Nhớ thỉnh thoảng mình bị bệnh là cả nhà đã lo lắng cuống cuồng, thỉnh thoảng đi chích ngừa cũng đã sợ kim tiêm muốn trốn luôn, vậy mà những bé sơ sinh mong manh kia mới lọt lòng mẹ đã phải một mình chống chọi với tất cả. Gia đình bé tuyệt đối tin tưởng nên mới giao bé cho Bệnh viện chăm sóc thì mình không thể phụ lòng tin của họ được. 

Mỗi bé sơ sinh được cha mẹ đón về trong ngày xuất viện là minh chứng cho việc làm hiệu quả của mình và tạo cho mình niềm đam mê với nghề xen chút tự hào với mọi người xung quanh vì mình sống có ích.

Anh/chị không thích nhất những điều gì? Vì sao?

• Mức lương chưa tương xứng với sức lao động. Để khắc phục thì phải chi tiêu tằn tiện, cố gắng tích lũy kiến thức để đủ năng lực mở phòng mạch tăng thêm thu nhập. Điều quan trọng là phải luôn suy nghĩ tích cực để đi tới: Học 6 năm vất vả và tốn kém tiền bạc của cha mẹ nên không thể phủi bỏ. Thời cha mẹ mình khó khăn gấp bội mà vẫn nuôi mình ăn học tử tế, xung quanh mình còn nhiều người thất nghiệp thì tại sao mình chê bai nghề giúp nuôi sống mình.
• Thời gian làm việc quá dài và căng thẳng. Nghề Y là gắn liền với trực gác thâu đêm, do đó cần ăn uống lành mạnh và tập thể dục đều đặn để tạo sức bền.
• Nhiều nguy cơ khi đối mặt với bệnh nhân và người nhà bệnh nhân. Đôi khi bị bệnh nhân hoặc người nhà họ gây khó dễ thì cũng bởi họ bị bệnh tật hành hạ nên không kiểm soát được lời nói và hành vi.
• Dù có một vài điều chưa thật sự như bản thân mong muốn nhưng nhìn chung là tôi luôn cảm thấy tự hào khi đã chọn nghề này vì tôi đã góp phần đem lại hạnh phúc cho nhiều gia đình trong đó có cả gia đình của mình.

Những điều kiện cần có để hoàn thành tốt công việc này (kiến thức, kỹ năng, thái độ, v.v…)? Nếu em muốn thăng tiến trong công việc thì em nên trau dồi những gì ạ?

• Kiến thức sâu và rộng vì cơ thể con người là một khối thống nhất, trẻ em không phải là người lớn thu nhỏ. Ví dụ: Một bệnh nhân bị sốt thì Bác sĩ phải hỏi bệnh và thăm khám để tìm nguyên nhân, có nhiều nguyên nhân gây ra sốt liên quan đến nhiều chuyên khoa mà nếu không có kiến thức tốt sẽ chẩn đoán sai và điều trị sai, giống như giặc ở phía Đông mà ta bắn phía Tây.
• Kỹ năng tốt: Thực hành nhiều và để ý học cách xử trí của các đồng nghiệp. Học cái hay để tiến bộ, nhìn cái sai để tránh mắc lỗi.
• Thái độ: 
  • Thương người bệnh, coi họ bệnh như người thân bị bệnh để hết lòng cứu chữa. 
  • Không thỏa mãn với thành tích đạt được vì Y học tiến bộ từng giờ, nên luôn luôn phải học để cập nhật kiến thức. Trung thực với công việc vì trẻ em không biết nói, nhưng kết quả điều trị sẽ nói lên tất cả. 

Những điều mà mọi người hay hiểu lầm về công việc này là gì? Tại sao họ lại hiểu sai như vậy? 

• “Làm Bác sĩ giàu có, sang trọng và sung sướng”

Mọi người hiểu sai vì chỉ nhìn thấy Bác sĩ trong chiếc áo choàng trắng, điềm đạm và nhẹ nhàng. 

Họ không chứng kiến những đêm trực thức trắng không kịp ăn, những kỳ nghỉ lễ tết không trọn vẹn, những nguy cơ mắc bệnh lây nhiễm, không có thời gian đưa người thân đi khám bệnh, lương không đủ để tái tạo sức lao động, chưa kể còn bị thân nhân người bệnh bạo hành… 

• “Năng lực điều trị của bác sĩ là điều duy nhất quan trọng”

Bác sĩ muốn điều trị thành công một ca bệnh cần có cả một ekip phối hợp nhịp nhàng. Nếu bác sĩ chẩn đoán đúng bệnh mà Điều dưỡng không tiêm được thuốc cho người bệnh thì làm sao khỏi bệnh? Thực tế, bác sĩ cần có sự cảm thông rất lớn với người bệnh và người nhà bệnh nhân để cùng hợp tác tốt trong quá trình điều trị, đem lại lợi ích cho người bệnh, do đó Bác sĩ phải có khả năng giao tiếp tốt.

• “Bác sĩ chỉ cần học sau 6-7 năm đã đủ chữa được các loại bệnh.”

Kiến thức 6 năm chỉ là nền móng, muốn chữa được các loại bệnh cần thêm nhiều kiến thức nữa giống như xây nhà có nhiều tầng và nhiều căn phòng thì phải cần thêm nhiều vật liệu.

• “Bác sĩ ở các cơ sở nhà nước thì không giỏi bằng bác sĩ ở các cơ sở tư nhân.”

Vai trò của Bệnh viện tư nhân là điều trị những bệnh không quá khó để giảm quá tải cho Bệnh viện công, nên nếu có nhiều Bác sĩ giỏi thì khác nào mang súng đại bác để bắn con chim sẻ, gây lãng phí nhân lực.

• “Vài năm gần đây, một bộ phận bác sĩ mang nhiều điều tiếng xấu: chỉ nhận phong bì thì mới nhiệt tình giúp đỡ”

“Bàn tay có ngón dài, ngón ngắn”. Môi trường nào cũng có người tốt, người xấu. Thế nên chỉ cần chính mình phải sống tử tế và có y đức thì sẽ không bị tác động bởi những người tiêu cực.

Công việc này có giúp anh/chị tự nuôi mình khi mới ra trường không?

• Mức lương khởi điểm hiện nay của Bác sĩ đang giống nhau ở thang bảng trình độ đại học. Các bạn học ở các trường Đại học khác sống được thì chắc mình cũng sống được.
• Nếu bạn thực sự yêu nghề và có thái độ làm việc tốt (chịu cực, chịu bám theo các bậc anh chị để học nghề, tự trau dồi kiến thức chuyên môn và xã hội, tận tụy với người bệnh, tôn trọng đồng nghiệp ở mọi cấp) thì bạn sẽ có thu nhập thêm từ tiền thưởng và tiền làm phòng mạch.

Nhìn lại con đường phát triển sự nghiệp cũng như quá trình tìm việc của mình, anh/chị có lời khuyên nào cho em nếu em muốn theo nghề này?

• Thầy thuốc là một nghề cao quý được xã hội tôn vinh. 

Nếu chọn nghề Y là bạn phải chấp nhận hy sinh: thời gian, tuổi thanh xuân, sức khỏe. 

• Bạn có thể tìm đọc sách “Thầy thuốc và Bệnh nhân” của Bác sĩ Đỗ Hồng Ngọc bên cạnh việc học chính khóa ở trường

Bài viết Bác sĩ trưởng khoa đã xuất hiện đầu tiên vào ngày Hướng nghiệp Sông An.

• Tuổi: 36
• Số năm kinh nghiệm ở ngành nghề này: 10
• Trình độ học vấn & chuyên ngành: Tiến sĩ y học lâm sàng – chuyên ngành Nhiễm, Bác sĩ Đa Khoa
• Số giờ làm hằng tuần: 49-50 giờ
• Loại hình & quy mô công ty (tổng số nhân viên): Hiện công tác tại 2 đơn vị: đơn vị nghiên cứu lâm sàng – 250 nhân viên, phòng khám tư nhân – 20 nhân viên

Trách nhiệm chính của anh/chị ở công việc hiện tại là gì? Công việc này đem lại giá trị gì cho công ty, cho các bên liên quan?

Công việc hiện tại của tôi chia làm 3 mảng chính:

1. Khám chữa bệnh tại phòng khám: 

Trực tiếp khám chữa bệnh chuyên khoa nội nhi, chẩn đoán, điều trị bệnh nhân từ sơ sinh (em bé mới sinh ra) đến 15 tuổi.

2. Quản lý và điều hành hoạt động của hệ thống phòng khám Nhi (do tôi và nhóm bác sĩ thành lập), cụ thể:

• Quản lý nhân lực, sắp xếp lịch làm việc cho các bác sĩ cộng tác với phòng khám
• Quản lý xuất nhập thuốc.
• Chịu trách nhiệm chuyên môn: kiểm tra chỉ định thuốc phù hợp với chẩn đoán, giải quyết các vấn đề chuyên môn phát sinh.

3. Tiến hành các nghiên cứu lâm sàng:

• Phát triển ý tưởng nghiên cứu, viết đề cương nghiên cứu, xin tiền tài trợ cho nghiên cứu.
• Trình bày đề cương cho hội đồng y đức, chuẩn bị các tài liệu cần thiết cho nghiên cứu lâm sàng (bao gồm các phiếu ghi nhận thông tin lâm sàng, các quy trình chuẩn, các thức thu nhận mẫu bệnh phẩm, quy trình xét nghiệm…)
• Phân tích dữ liệu ghi nhận được, viết báo cáo khoa học
• Trình bày kết quả nghiên cứu tại các hội nghị khoa học

Anh/chị bắt đầu vào nghề như thế nào? Vì sao anh/chị chọn con đường này?

Tôi chọn ngành y khoa theo ý của gia đình, và vào thời điểm đó hướng nghiệp còn khá ít ỏi. 6 năm học ở đại học, tôi nhận thấy ngành y rất hay, vì học được nhiều cái mới nhưng không thật sự yêu thích. Năm thứ 4 và 5 đại học, tôi được học chuyên ngành bệnh truyền nhiễm (infection), lao, HIV và cảm thấy thích ngành này, do bệnh truyền nhiễm là một bệnh cấp tính. Nếu bạn có thể tìm được nguyên nhân và can thiệp kịp thời, phần lớn bệnh nhân sẽ được chữa khỏi và hồi phục gần như hoàn toàn. Quyết định theo ngành truyền nhiễm được cho là mạo hiểm, vì các ngành “hot” trong y khoa thường là ngoại, sản, tim mạch, nội tiết… và bệnh truyền nhiễm được xem như bệnh của người nghèo. 

Sau khi tốt nghiệp thạc sĩ, tôi về làm tại khoa nhiễm bệnh viện nhi năm 2010, kiêm luôn phụ trách nghiên cứu khoa học (do ngoại ngữ tương đối lưu loát). Khi được giao phụ trách nghiên cứu, thời điểm đó tôi hơi nản, vì mảng nghiên cứu khoa học tại các viện, trường tại Việt Nam còn khá mới, ít người làm, và khi làm thường ít đầu tư do thiếu kinh phí, chỉ làm để báo cáo cuối năm, không có nhiều ý nghĩa. Bản thân tôi lúc đó cũng cảm thấy nghiên cứu không có ý nghĩa lắm trong công việc lâm sàng.

Bước ngoặt lớn nhất trong sự nghiệp của tôi đến vào năm 2011, khi Việt Nam xảy ra dịch bệnh Tay Chân Miệng (TCM) nghiêm trọng. Các bệnh viện nhi đều quá tải, phòng cấp cứu tràn ngập bệnh nhân TCM nặng, chúng tôi hoang mang vô cùng, vì bệnh nhân tử vong liên tục, và khi tìm kiếm tài liệu về bệnh trong các nguồn sách chính thống thì tìm được rất ít, do bệnh TCM là bệnh mới xuất hiện ở VN năm 2003. Tôi phải tìm thông tin trên các tạp chí khoa học, và đó là lúc tôi nhận ra kiến thức của mình là vô cùng hạn hẹp, chỉ sách giáo khoa là không đủ, và nghiên cứu khoa học là cần thiết. 

Tôi bắt đầu tham gia vào một số nghiên cứu hợp tác giữa bệnh viện và ĐH Oxford và học được cách làm nghiên cứu khoa học nghiêm túc, xuất phát từ một nhu cầu thật sự trong công việc chứ không phải làm cho có để tổng kết cuối năm. Trong năm 2012, tôi có cơ hội được gặp gỡ 1 giáo sư rất nổi tiếng trong ngành truyền nhiễm. Giáo sư hỏi tôi có thích làm nghiên cứu khoa học không, tôi trả lời không, vì tôi thấy nghiên cứu khoa học không thật sự thiết thực cho công việc, và một số nghiên cứu tôi đọc không hiểu gì. 

Ông nói “ thế em nghĩ không có nghiên cứu khoa học thì làm sao thế giới có được ngày hôm nay?”, và “em chưa thấy nghiên cứu khoa học thiết thực vì em chưa đủ giỏi để hiểu nó”. Buổi nói chuyện đó và những gì đã trải qua trong mùa dịch TCM năm 2011 đã thay đổi định hướng nghề nghiệp của tôi. Tôi muốn tiến xa hơn trong nghiên cứu y học, bên cạnh vai trò là một bác sĩ điều trị. Đề tài tiến sĩ của tôi là về bệnh Tay Chân Miệng, và tôi tiếp tục gắn bó với lĩnh vực đó đến hôm nay.

Một ngày làm việc tiêu biểu của anh/chị như thế nào?

Anh/chị thích nhất những điều gì ở công việc của mình? Vì sao?

• Được học hỏi liên tục

Là một bác sĩ, tôi phải cập nhật kiến thức thường xuyên. Là một nghiên cứu viên, tôi càng phải đọc nhiều hơn, càng đọc càng thấy khâm phục vì thấy nhiều người trên thế giới này sao giỏi quá. Họ nghĩ ra những thứ tuyệt vời quá mà mình chưa từng nghĩ tới. Tôi vui vì thấy y học tiến bộ nhanh chóng, mở ra cơ hội cứu sống nhiều người hơn.

• Được làm việc với bệnh nhân, đặc biệt là trẻ em

Tôi thích khi tiếp xúc với nhiều hoàn cảnh, đặc biệt thấy các em bé vô cùng dễ thương. Các bé luôn chân thật (không như người lớn đôi khi che giấu cảm xúc, hay giả vờ mệt…). Làm việc với trẻ con, lúc nào cũng nhiều niềm vui.

Anh/chị không thích nhất những điều gì? Vì sao?

• Rất ít thời gian rảnh

Khi bước vào con đường y khoa, cần phải chấp nhận mình có rất ít thời gian rảnh. Tất cả các bác sĩ, dù sống tại Việt Nam hay nước khác, đều phải làm việc, trực đêm… nhiều hơn các ngành nghề khác. 

Bác sĩ trẻ làm trong bệnh viện có thể phải làm 50-60 giờ/ tuần kể cả ở các nước phát triển. Nghiên cứu viên nếu có việc (chờ kết quả chạy xét nghiệm/viết luận văn…) cũng phải ở trong lab/bệnh viện đến 8-9 giờ tối. 

Với cơ chế tiền lương tại Việt Nam hiện nay, để có thể đảm bảo tài chính theo đuổi điều mình muốn, tôi phải làm thêm khá nhiều thời gian. Bản thân công việc nghiên cứu đôi khi cũng phải làm thêm giờ cho đến khi hoàn thành chứ không tính theo giờ hành chính.

Những điều kiện cần có để hoàn thành tốt công việc này (kiến thức, kỹ năng, thái độ, v.v…)? Nếu em muốn thăng tiến trong công việc thì em nên trau dồi những gì ạ?

• Để là một bác sĩ giỏi cần kiến thức vững. Do đó, bạn cần kiên nhẫn, không ngại khó, chịu cực, đọc sách nhiều, rèn kỹ năng đọc nhiều và nhanh.
• Để là một bác sĩ giỏi thật sự, ngoài việc giỏi kiến thức, bạn cần khiêm tốn (với đồng nghiệp và cả bệnh nhân), tập thấu hiểu người khác, giao tiếp tốt (điều này cực kỳ quan trọng, và phải xuất phát từ trái tim chứ không có trường lớp nào dạy được). Xin nhớ là để điều trị bệnh nhân, thuốc men kỹ thuật cũng quan trọng, nhưng quan trọng hơn là bạn phải làm cho bệnh nhân tin tưởng và an tâm.
• Ở cả hai vị trí bác sĩ và nhà nghiên cứu, bạn phải thật sự đam mê thì hãy chọn nghề, vì nghề này rất cực. Thời gian để đạt được vị trí chuyên môn và tài chính vững chắc trung bình là 8-10 năm sau tốt nghiệp.

Những điều mà mọi người hay hiểu lầm về công việc này là gì? Tại sao họ lại hiểu sai như vậy?

• “Bác sĩ rất giàu có”

Điều này sai. Bác sĩ có thể làm ra tiền, nhưng để có được sự ổn định về tài chính, bạn phải cố gắng nhiều năm trước đó. Mức độ giàu có của bác sĩ cũng không bằng mức độ giàu có của nhiều người với thời gian kinh nghiệm và số giờ làm việc tương tự (ví dụ CFO, CEO, chủ doanh nghiệp).

• “Làm nghiên cứu nhàn hạ hơn làm bác sĩ tại các bệnh viện” 

Sai. Có thể khi làm nghiên cứu bạn không phải trực đêm, nhưng mức độ đầu tư về trí óc và cả thời gian đều nhiều như nhau.

Công việc này có giúp em tự nuôi mình khi mới ra trường không?

Vấn đề thu nhập tùy thuộc vào mức độ “như thế nào là đủ” của mỗi người.

Nhìn chung, một bác sĩ mới ra trường, xem như bạn tìm được việc làm trong 1 bệnh viện công, phải trải qua một quá trình với các mức thu nhập như sau:

• Giai đoạn học việc (2-3 năm) 

Mức lương tối thiểu theo quy định nhà nước, đủ trang trải tiền xăng xe, tiền ăn (tự nấu), thuê phòng trọ, mua sắm rất tiết kiệm. Thời gian này bạn phải lăn lóc ở bệnh viện để lấy kinh nghiệm, và gần như không thể kiếm được việc làm thêm.

• Giai đoạn “cày bừa” (3-4 năm) 

Bạn có thể làm thêm tại các phòng khám, trực thêm,… và kiếm được nhiều tiền gấp 2-3 lần mức lương học việc, có thể nuôi sống gia đình mặc dù phải làm nhiều giờ trong tuần.

• Giai đoạn ổn định (8-10 năm sau ra trường) 

Bạn có chỗ đứng tương đối về chuyên môn và tài chính nếu phấn đấu, công việc cũng thư thả hơn.

Nhìn lại con đường phát triển sự nghiệp cũng như quá trình tìm việc của mình, anh/chị có lời khuyên nào cho em nếu em muốn theo nghề này? 

• Bác sĩ là một nghề hay, cho bạn một tương lai khá ổn định và sung túc. Tuy nhiên đừng quá lý tưởng hóa nghề này. Luôn nhớ bạn phải trải qua một quá trình rất dài và vất vả trước khi đạt đến sự ổn định, dù ở bất kỳ đất nước nào.
• Nếu gia đình bạn khó khăn, cần cân nhắc kỹ khi lựa chọn ngành y, bởi khi đó con đường bạn đi lại càng gian khổ hơn các bạn cùng lứa rất nhiều. Học phí y khoa cao, sách vở rất đắt tiền, quá trình học rất bận và bạn có rất ít thời gian đi làm thêm. Sau khi ra trường cũng không thể phụ giúp bố mẹ trong ít nhất 3-4 năm đầu. Vẫn có những tấm gương vượt khó học giỏi nhưng đảm bảo tài chính trong ít nhất 10 năm là điều bạn cần cân nhắc ngay từ khi lựa chọn ngành y.

• Một vấn đề rất quan trọng trong việc quyết định bạn có trở thành một người thành công trong ngành hay không là khả năng/ sở thích giao tiếp với nhiều người. Nhiều bạn nghĩ học giỏi là có thể làm bác sĩ giỏi. Đúng là phải học, nhưng bác sĩ giỏi là phải có khả năng làm việc với người khác nữa. Bạn nên thử tham gia các nhóm công tác xã hội, tiếp xúc với nhiều người để xem mình có khả năng đón nhận, gặp gỡ và làm việc với nhiều kiểu người khác nhau hay không trước khi lựa chọn cày ải để luyện thi y nhé.

Bài viết Bác sĩ – Nghiên cứu viên đã xuất hiện đầu tiên vào ngày Hướng nghiệp Sông An.

• Tuổi: 31
• Số năm kinh nghiệm ở nghề này: 07
• Trình độ học vấn & chuyên ngành: Thạc sĩ Y học chuyên ngành Tim mạch
• Các chứng chỉ chuyên môn (nếu có): Siêu âm tim cơ bản, Siêu âm tim qua thực quản
• Số giờ làm hằng tuần: 40h + trực đêm 1-2 buổi/ tuần
• Loại hình & quy mô công ty (tổng số nhân viên): Bệnh viện đa khoa tỉnh (khoảng 1000 nhân viên)

Trách nhiệm chính của anh/chị ở công việc hiện tại là gì? Công việc này đem lại giá trị gì cho công ty, cho các bên liên quan?

Công việc hiện tại của chị là khám và điều trị bệnh, bao gồm:

• Khám bệnh ngoại trú tại phòng khám
• Điều trị bệnh nhân nội trú tại khoa phòng
• Làm siêu âm tim tại phòng siêu âm tại khoa
• Trực đêm tại khoa

Anh/chị bắt đầu vào nghề như thế nào? Vì sao anh/chị chọn con đường này?

Thực ra cấp 3 chị học khối A (Toán, Lý, Hoá), môn Sinh chỉ học bình thường trên lớp. Tuy nhiên, được sự tư vấn của bố, chị bắt đầu để ý đến ngành y, càng để ý càng thấy yêu thích hình ảnh các bác sĩ với màu áo trắng chữa bệnh cứu người, do đó chị quyết tâm học thi thêm khối B chuyên ngành Bác sĩ đa khoa. 

6 năm học đại học, sáng bệnh viện, chiều giảng đường, tối thư viện, đêm trực, nghĩ lại cũng thấy đủ gian nan. Tuy học hành vất vả, nhưng chị có mối tình sinh viên rất đẹp từ năm thứ 2, kết quả là tấm bằng tốt nghiệp loại giỏi và 1 đám cưới sau khi ra trường đi làm 4 tháng.

Tốt nghiệp đại học, chị theo người yêu về làm ở bệnh viện đa khoa tỉnh quê nội của anh ấy. Ban đầu chị thích trẻ con nên đăng ký về khoa Nhi. Tuy nhiên, bác sĩ Nhi thực sự rất vất vả. Chồng chị lại làm ở khoa Hồi sức cấp cứu, có khi hai vợ chồng cả tuần không gặp nhau.

Vì thế, khi có em bé, chị chuyển công tác sang khoa Tim mạch để có thêm chút xíu thời gian cho gia đình.

Đi làm được 4 năm, khi bé đầu được 3 tuổi, chị tiếp tục học Thạc sỹ với 2 năm liên tục sáng chiều tối ở Viện Tim mạch. Quá trình học tập với một bác sĩ thực sự rất dài và không bao giờ có điểm cuối. Tuy vậy, nếu cho chọn lại, chị vẫn sẽ chọn con đường đã đi.

Một ngày làm việc tiêu biểu của anh/chị như thế nào?

Anh/chị thích nhất những điều gì ở công việc của mình? Vì sao?

• Được làm công việc chuyên môn, theo đúng ngành nghề đã học. 
• Được giao lưu học hỏi với đồng nghiệp, từ đó phát triển năng lực làm việc.
• Được đóng góp vào quá trình “chữa bệnh cứu người”, làm việc có ích cho người.

Anh/chị không thích nhất những điều gì? Vì sao? 

• Thời gian dành cho gia đình không được nhiều.

Thời gian đi làm, trực và hỗ trợ khẩn cấp chiếm khá nhiều thời gian của bản thân và gia đình. Nhất là nhà chị cả hai vợ chồng đều làm bác sĩ, có nhiều tuần không gặp mặt nhau luôn.

• Công việc ngành y là một ngành rất áp lực. 

Áp lực từ việc chịu trách nhiệm chẩn đoán đúng và tìm phương án điều trị phù hợp đã đành, áp lực từ việc giải thích, tiếp đón bệnh nhân và người nhà bệnh nhân mới thật sự gây căng thẳng. Tới tận bây giờ, khi đã qua nhiều năm làm việc, chị vẫn đôi khi thấy buồn khi gặp nhiều bệnh nhân và người nhà bệnh nhân không hiểu, không tin tưởng và không thông cảm với công việc của nhân viên y tế. Ngược lại, có thái độ, lời nói và hành vi không lịch sự với nhân viên y tế. 

• Thiếu chế tài bảo vệ của Pháp luật.

Điều khiến chị cũng như phần lớn các bác sĩ cảm thấy không hài lòng, buồn, không cam tâm nhất với ngành của mình bây giờ là sự thiếu tôn trọng của bệnh nhân, người nhà bệnh nhân. Điều này lại thường xuyên xảy ra ở một đất nước, xã hội với một trong những nghề từng đc xem là cao quý nhất. Khi hành khách có thái độ không tốt với tiếp viên hàng không, họ bị phạt tiền và cấm bay. Trong khi đó, nhân viên y tế bị hành hung, bị xâm phạm thân thể và danh dự lại không có một cơ quan, tổ chức nào đứng ra bảo vệ quyền lợi cho họ. Đó có phải là bất công?

Những điều kiện cần có để hoàn thành tốt công việc này (kiến thức, kỹ năng, thái độ, v.v…)? Nếu em muốn thăng tiến trong công việc thì em nên trau dồi những gì ạ?

Để hoàn thành tốt công việc, em cần thiết phải liên tục trau dồi:

• Kiến thức y học: học từ tài liệu chính quy ở nhà trường, quá trình tu nghiệp, giáo sư đầu ngành
• Kỹ năng thực hành nghề: ngay từ khi học đã phải chủ động quan sát, thực tập, liên tục cập nhật
• Kỹ năng giao tiếp: tư vấn lời lẽ cảm thông, nhẹ nhàng, thuyết phục với bệnh nhân và người nhà bệnh nhân. Tuy nhiên cũng có thái độ dứt khoát, tự tin vì thường không có quá nhiều thời gian thăm bệnh.
• Thái độ làm việc: tuân thủ quy tắc, tập trung tuyệt đối cho công việc, y đức làm đầu. Không có thái độ kì thị hay xa lánh với bất cứ đối tượng nào. Quá trình làm việc khá căng thẳng, nên cũng luôn giữ thái độ bình tĩnh, thoải mái trong khuôn khổ để khi đi làm cũng có những niềm vui trong nghề.
• Ngoài ra, em cần học cả những kỹ năng giao tiếp với đồng nghiệp và với lãnh đạo các khoa phòng. Điều này cần thiết trong cả điều trị và con đường thăng tiến sự nghiệp cá nhân.

Những điều mà mọi người hay hiểu lầm về công việc này là gì? Tại sao họ lại hiểu sai như vậy?

Mọi người thường nghĩ rằng nghề bác sĩ nhàn và kiếm được nhiều tiền, trong khi thực tế bác sĩ làm việc rất vất vả, thời gian học dài và không chỉ dừng ở 6-7 năm đại học, công việc chịu nhiều áp lực, thu nhập không cao.

Công việc này có giúp em tự nuôi mình khi mới ra trường không?

Ở thời điểm hiện tại, sinh viên Y khoa nào mới ra trường cũng cần phấn đấu rất nhiều để có công việc trở thành bác sĩ. Bác sĩ ở bệnh viện công cũng tạm đủ nuôi bản thân với các nhu cầu cơ bản. Bác sĩ bệnh viện tư, phòng khám tư có thể có thu nhập khá hơn và điều kiện làm việc tốt hơn.

Để có thể kiếm thêm thu nhập trong quá trình phát triển nghề thì cần thêm nhiều thời gian phấn đấu, trau dồi kiến thức, kỹ năng thực hành. Ngành y hiếm có sự đột phá về thu nhập nếu không xây dựng tiếng tăm về khả năng và uy tín khi hành nghề.

Nhìn lại con đường phát triển sự nghiệp cũng như quá trình tìm việc của mình, anh/chị có lời khuyên nào cho em nếu em muốn theo nghề này?

• Có tình yêu người, yêu nghề, kiên trì theo đuổi con đường đã chọn, đừng cố đi đường tắt trong quá trình phát triển nghề
• Khi mới ra trường cần chấp nhận với mức lương chỉ tạm đủ nuôi sống bản thân, chấp nhận sự đầu tư cho ngành sẽ lớn cả về thời gian, tiền bạc, công sức
• Không có suy nghĩ học xong đại học hay thạc sĩ là đủ, mà luôn phải tự nghiên cứu, học hỏi nâng cao trình độ chuyên môn, kỹ năng thực hành, nghiên cứu hay kiến thức mới trong ngành
• Thái độ khiêm tốn, liên tục mở rộng kết nối chuyên môn với đồng nghiệp liên ngành
• Ngoài kiến thức chuyên môn, cần nâng cao kỹ năng giao tiếp để người bệnh và người nhà bệnh nhân hợp tác điều trị
• Chăm sóc tốt cho sức khỏe thể chất và tinh thần của bản thân

Bài viết Bác sĩ Khoa tim đã xuất hiện đầu tiên vào ngày Hướng nghiệp Sông An.