• Tuổi: 26
• Giới tính: nữ
• Số năm kinh nghiệm ở ngành nghề này: 4 năm
• Trình độ học vấn & chuyên ngành: Hội họa Hoành tráng, ĐH Mỹ thuật Công nghiệp
• Số giờ làm hằng tuần: 35 tiếng
• Loại hình & quy mô công ty: một mình một shop

2. Trách nhiệm chính của anh/chị ở công việc hiện tại là gì? Công việc này đem lại giá trị gì cho tổ chức, cho các bên liên quan?

Tôi làm tất cả mọi thứ:
Thiết kế bộ nhận diện sản phẩm
Sản phẩm có sẵn: làm cái mình muốn (tự chọn đá, chọn dây)
Sản phẩm theo đặt hàng: tư vấn khách hàng (chọn đá, chọn mẫu, chụp ảnh, đăng bài, gửi hàng, gửi mã vận đơn cho khách, nhận phản hồi của khách…)

3. Anh/chị bắt đầu vào nghề như thế nào? Vì sao anh/chị chọn con đường này?

Từ ngày bé, tôi đã thích làm vòng tay để tặng bạn bè, thích làm đồ handmade. Lúc chọn học mỹ thuật thì không định hướng bắt buộc phải làm vẽ vời, thôi thì làm cái mình thích cũng được.
Từ cấp 3, tôi đã thích pinterest, thấy trên pinterest có những cái cài áo rất đẹp, tôi quyết tâm làm cho bằng được. Rồi khoe với bạn bè và có khi sẽ bán được. Đến tháng 8/2018, tôi bắt đầu suy nghĩ việc bán hàng trên facebook.
Tôi sợ đi làm công sở nên lựa chọn làm thử ngành thủ công xem sao → đỡ phải nghĩ xem cần làm gì, cứ làm cái này đã.
Trong quá trình lựa chọn nghề nghiệp, mẹ có bảo là cứ làm 3 năm rồi như thế nào thì tính tiếp, nhưng đến thời điểm này thì mẹ cũng ủng hộ. Thỉnh thoảng cũng nghĩ là có bấp bênh quá không.
Tôi vận hành shop một mình thì cũng dễ “overload” (quá tải)

4. Một ngày làm việc tiêu biểu của anh/chị như thế nào?

Có 2 kiểu tiêu biểu:

• Nếu không có sự kiện sắp diễn ra: theo thời gian biểu như trên
• Nếu có hội chợ sắp diễn ra: chỉ ngủ 6 tiếng, còn lại là làm

5. Anh/chị thích và không thích nhất những điều gì ở công việc của mình? Vì sao?

Thích:

• Đây là công việc mình yêu thích ngay từ đầu, mình được làm tất cả những thứ mình thích: thích làm đá thì tự mua đá về để tết vòng
• Thích những công việc tỉ mẩn, thủ công
• Tự do về mặt thời gian, giờ giấc
• Thông qua mạng lưới công việc, có được những bạn bè tốt
• Sức khỏe tinh thần ổn vì khi làm thủ công giống như thiền vậy

Không thích: 

• Là người khép kín, có phần hướng nội, hơi dễ mất năng lượng trong quá trình tư vấn khách (mất thời gian, mất năng lượng)
• Đau lưng, đau cổ → tập các bài giãn cơ
• Chưa kiếm được nhiều tiền như mình muốn (so với thời gian, công sức bỏ ra tìm hiểu, học hỏi)

6. Những điều kiện cần có để hoàn thành tốt công việc này (kiến thức, kỹ năng, thái độ, v.v…)? Nếu em muốn thăng tiến trong công việc thì em nên trau dồi những gì ạ?

Kiến thức:

• Kiến thức liên quan đến các loại nguyên liệu mình sử dụng khi làm sản phẩm thủ công
• Kiến thức liên quan đến các kỹ thuật làm vòng, làm cài áo,…

Kỹ năng:

• Chụp ảnh đẹp, mắt thẩm mỹ tốt, viết được content (nội dung để truyền tải thông điệp, quảng bá sản phẩm…)
• Kỹ thuật chuyên môn liên quan đến làm sản phẩm thủ công

Thái độ: 

• Không ngừng học hỏi để trau dồi thêm kỹ năng
• Kiên nhẫn
• Nghiêm túc, luôn luôn đặt đạo đức nghề nghiệp lên trên: làm ra những sản phẩm tốt trong khả năng của mình

7. Những điều mà mọi người hay hiểu lầm về công việc này là gì? Tại sao họ lại hiểu sai như vậy?

• Có người hiểu lầm là tôi bán đá phong thuỷ vì sản phẩm có sử dụng đến đá
• Có người cho rằng đây là công việc tay chân thôi, không cần sử dụng đến não 
• Nếu mình nói giá đá đắt đỏ thì mọi người thấy ổn. Nếu nói do công làm của thợ đắt thì khách hàng không thoải mái, nên nhiều khi mình không dám nói với khách điều này.

8. Công việc này có giúp em tự nuôi mình khi mới ra trường không?

Cũng tạm tạm, vẫn tiết kiệm được tiền

9. Nhìn lại con đường phát triển sự nghiệp cũng như quá trình tìm việc của mình, anh/chị có lời khuyên nào cho em nếu em muốn theo nghề này?

• Thị trường thủ công hiện đại đang phát triển trông thấy, đây là giai đoạn vàng của thủ công, cùng với lối sống bền vững.
• Không ngừng học hỏi, tìm hiểu về kỹ thuật, kỹ năng mà mình muốn trau dồi, tham gia các workshop.
• Không nhất thiết phải đi theo con đường chính thống, có thể học ngay từ internet, quan trọng là thái độ cầu thị. Tôi thấy mình khác với thợ thủ công truyền thống, mình lựa chọn như này thực ra đã là một đặc quyền.

Bài viết Sáng lập kiêm Thợ thủ công đã xuất hiện đầu tiên vào ngày Hướng nghiệp Sông An.

• Tuổi: 30
• Giới tính: Nữ
• Số năm kinh nghiệm ở ngành nghề này: 9 năm
• Trình độ học vấn và chuyên ngành: Cử nhân Quản Trị Tài Chính

Trách nhiệm chính của anh/chị ở công việc hiện tại là gì? Công việc này đem lại giá trị gì cho tổ chức, cho các bên liên quan?

Công việc của mình hiện tại có 3 mảng.

1. Dạy làm bánh 

• Hình thức online (trực tuyến): mình quay sẵn video và up lên nhóm Facebook dành riêng cho học viên, từ đó tạo ra thu nhập thụ động
• Hình thức offline (trực tiếp): khi có thời gian thì mình cũng tổ chức các lớp dạy làm bánh tại nhà 

2. Nhận làm bánh theo yêu cầu: Ví dụ như bánh quy ghi chữ đặc biệt cho các sự kiện và các đơn hàng đặt bánh từ nước ngoài

3. Nghệ nhân làm bánh: Làm bánh theo những hình thù mình thích – đây là những tác phẩm có thể gây dựng thương hiệu cho mình. Sẽ có những lời mời sang nước ngoài để dạy làm bánh. Mình cũng được mời làm giám khảo cho các cuộc thi làm bánh quốc tế. Tuy rằng đây chưa phải là nguồn thu nhập chính của mình nhưng nó giúp mình gây dựng danh tiếng trong lĩnh vực làm bánh, đồng thời cho mình cơ hội đi đây đi đó. 

Anh/chị bắt đầu vào nghề như thế nào? Vì sao anh/chị chọn con đường này?

Từ khi còn nhỏ, mình đã có hứng thú với những từ như “khuôn”, “bơ”, “bột”, “lò nướng”…và hay quan sát mỗi khi có ai làm bánh. Đến khi lên đại học, mình vô tình thấy được vài blogs làm bánh của người Việt và được truyền cảm hứng để mua các dụng cụ làm bánh về thử, dù lúc ấy còn rất đơn giản chứ chưa được phong phú như bây giờ. 

Mình bắt đầu chọn nghề làm bánh khi nhìn thấy những chiếc bánh mình làm ra được đem tặng cho bạn bè và người thân của mình, nhìn họ ăn mình thấy rất vui. Dần dần, một người bạn của mình đề nghị mình bán bánh cho họ và mình nghĩ tại sao không bắt đầu với nghề làm bánh? Vì vậy sau đơn hàng đầu tiên và tính toán về mặt doanh thu, chi phí, mình thấy nghề làm bánh không chỉ đơn thuần là sở thích mà còn có thể cho mình nguồn thu nhập ổn định. Vì vậy mình bắt đầu làm bánh từ đó.

Mình làm bánh ngay sau khi tốt nghiệp đại học nên lúc đó mình chưa từng trải qua công việc ở một công ty nào cả. Người thân có ngăn cản vì thời điểm đó họ cảm thấy tốt nghiệp đại học xong thì nên đi làm văn phòng mới “không uổng công học đại học”. Nhưng nhìn quanh bạn bè đi làm với mức lương thấp, công việc vất vả, không có niềm vui, thì mình thấy việc làm bánh là lựa chọn đúng đắn, vì khi làm bánh mình cảm thấy như mình không làm việc mà đang tận hưởng cuộc sống. 

Hiện tại sau khi nhìn thấy được những thành công mình gặt hái trên con đường làm bánh, gia đình gồm bố mẹ, chồng và gia đình chồng rất ủng hộ công việc của mình.

Mình bắt đầu bán bánh lẻ từ năm 2013. Đến năm 2017, mình nhận nhiều đơn hàng cho bánh trang trí tiệc và rẽ hướng sang con đường làm bánh cookies nghệ thuật chuyên nghiệp. Thời điểm đó, mình được mời đi dạy các lớp làm bánh cookies vẽ và sau đó mình tự mở workshop tại nhà. Từ đó đến nay mình duy trì việc mở workshop online và offline để dạy cookies vẽ, cũng như việc sản xuất cookies vẽ cho các đơn đặt hàng bánh của các công ty, sự kiện, và bán cho các tiệm bánh tại nước ngoài.

Nếu được chọn lại mình vẫn tiếp tục con đường này, vì làm bánh là sở thích của mình. Công việc này bên cạnh việc kiếm thêm thu nhập, quan trọng hơn hết là mình có rất nhiều niềm vui từ nó. Mình được làm chủ thời gian, cuộc sống. Mỗi lần mệt mỏi, mình đi làm bánh sẽ lấy lại năng lượng được ngay. Có một câu nói hạnh phúc nhất chính là khi mình được làm công việc yêu thích. Mình đang có được niềm hạnh phúc đó.

Một ngày làm việc tiêu biểu của anh/chị như thế nào?

Công việc tự do, giờ giấc linh hoạt.

Anh/chị thích nhất những điều gì ở công việc của mình? Vì sao? Và Anh/chị không thích nhất những điều gì? Vì sao?

Hiện tại mình có 3 mảng chính.

• Cookies artist: Công việc này đem lại cho mình nhiều niềm vui. Mình có thể biến nhiều điều mình thấy hứng thú trong cuộc sống thành một cái cookies. Ví dụ như cookies hình món ăn, cookies hình áo dài,…Việc làm cookies artist khá xa lạ tại Việt Nam nhưng trên thị trường bánh quốc tế, nó đem lại cho mình danh tiếng. Mình được mời đi dạy tại nước ngoài, làm giám khảo trong các cuộc thi bánh quốc tế, v.v…

• Sản xuất bánh cookies: Công việc này đem lại thu nhập ổn định hơn so với việc làm cookies artist. Tuy nhiên khi nhận đơn hàng, mình sẽ chịu áp lực về mặt thời gian, cũng như có những mẫu cookies khách chọn mà mình cảm thấy chưa hứng thú cho lắm nhưng vẫn phải làm.

• Các lớp học online: Đem lại nguồn thu nhập thụ động, chỉ cần mất thời gian quay lớp một lần nhưng có thể bán lớp học cho nhiều người khác nhau. Tóm lại, làm cookies mang đến cho mình nhiều năng lượng và niềm vui. Mình may mắn có được một công việc mà mình thực sự tận hưởng nó chứ không có cảm giác như đang đi làm. Còn việc không thích nó thì chỉ có tính chưa ổn định trong thu nhập. Nhưng bản thân mình cũng không chủ động marketing hay quảng bá gì cả. Hiện tại mình không quá tập trung vào sự nghiệp vì bên cạnh công việc mình còn có gia đình riêng.

Có những điều không hẳn là mình không thích, vì nó chưa xảy ra với mình, nhưng lại là những góc khuất trong nghề mà có thể các bạn trẻ nên cân nhắc. Sẽ có sự cạnh tranh, ganh đua, nói xấu, có người học lỏm hay bắt chước công thức của mình. Những thách thức như vậy mình nghĩ là ngành nghề nào cũng sẽ có.

Những điều kiện cần có để hoàn thành tốt công việc này (kiến thức, kỹ năng, thái độ, v.v…)? Nếu em muốn thăng tiến trong công việc thì em nên trau dồi những gì ạ?

Thứ nhất là sự kiên nhẫn. Có khi một công thức phải trải qua hàng chục, nếu không muốn nói là hàng trăm lần, để thành công. Mình đã từng dùng tới 300 quả trứng gà để ra được một công thức bánh gato. Thứ hai là đam mê. Đây chính là động lực thúc đẩy bạn kiên trì với công việc. 

Thứ ba là tính cẩn thận. Làm bánh yêu cầu bạn phải đi theo công thức chính xác để đảm bảo chất lượng các mẻ bánh đồng đều. Tiếp đến là sự nhạy cảm với xu hướng. Bạn cần phải nắm bắt xem thị trường đang có xu hướng bánh gì để đáp ứng được nhu cầu của khách.

Bên cạnh đó, bạn cũng nên liên tục cập nhật và nâng cấp kỹ năng làm bánh của mình. Bạn nên có tâm thế cởi mở để học thêm điều mới, vì núi cao còn có núi cao hơn. Làm trong nghề này cần phải rèn luyện tay nghề để nâng cao chất lượng sản phẩm.  

Và cuối cùng, tuy không liên quan tới kỹ thuật làm bánh nhưng mình thấy kỹ năng để quảng bá sản phẩm cũng rất quan trọng. Chẳng hạn như làm marketing hay chụp ảnh sản phẩm sao cho thu hút. 

Những điều mà mọi người hay hiểu lầm về công việc này là gì? Tại sao họ lại hiểu sai như vậy?

Nhiều người nghĩ rằng việc làm bánh rất nhàn hạ, chỉ là mặc tạp dề nấu nướng trong bếp. Nhưng thực chất nghề làm bánh rất vất vả. Tới mùa thì có khi còn phải làm việc thâu đêm suốt sáng cho đủ đơn. 

Công việc này có giúp em tự nuôi mình khi mới ra trường không?

Nếu bán bánh online và dạy làm bánh nói chung thì em có thể tự nuôi mình. Nhưng bước đầu cần có một số vốn để mua máy móc thiết bị hay đi học nghề. 

Câu hỏi này mình không dám trả lời chắc chắn vì mỗi người có mức sống và nhu cầu khác nhau. Nhưng mình tin rằng việc bán bánh online sẽ mang lại đủ tiền để trang trải cuộc sống và còn dư dả hơn nữa nếu bạn biết cách kinh doanh.

Nhìn lại con đường phát triển sự nghiệp cũng như quá trình tìm việc của mình, anh/chị có lời khuyên nào cho em nếu em muốn theo nghề này?

Đối với các bạn trẻ bắt đầu vào nghề, mình chỉ muốn khuyên rằng hãy chọn đúng thầy mà học. Các bạn nên tìm hiểu kỹ trước khi đăng ký một khóa học, bằng cách hỏi thăm người quen hay đọc review trong các group làm bánh. 

Bài viết Nghệ nhân làm bánh đã xuất hiện đầu tiên vào ngày Hướng nghiệp Sông An.

• Tuổi: 27
• Số năm kinh nghiệm ở ngành nghề này: 5 năm (1.5 năm bếp nóng, 1.5 năm bếp bánh, 2 năm khởi nghiệp)
• Các chứng chỉ chuyên môn (nếu có): chứng chỉ bếp trưởng điều hành, chứng chỉ bếp bánh Âu chuyên nghiệp
• Loại hình & quy mô công ty (tổng số nhân viên): cửa hàng bánh kem 

Trách nhiệm chính của anh/chị ở công việc hiện tại là gì? Công việc này đem lại giá trị gì cho công ty, cho các bên liên quan?

Trách nhiệm chính: Quản lý cửa hàng.

Công việc chính:

• Bếp bánh: đảm bảo chất lượng bánh, nghiên cứu và phát triển các dòng sản phẩm mới.
• Kinh doanh: quản lý đơn hàng, chất lượng phục vụ khách hàng, xem xét các phản hồi của khách hàng để nâng cao chất lượng phục vụ.
• Trang trí: đóng góp ý kiến từ phản hồi của khách hàng cho bộ phận trang trí bánh để điều chỉnh và nâng cao chất lượng trang trí bánh (bộ phận mình quản lý nhưng không phải chuyên môn của mình)
• Marketing: xây dựng Fanpage, Website, các chương trình khuyến mãi, các công cụ để khách hàng dễ dàng tiếp cận sản phẩm.
• Tài chính: quản lý và cân đối dòng tiền thu – chi, tính toán giá thành sản phẩm.
• Nhân sự: tuyển dụng và đào tạo nhân viên.

Giá trị công việc của mình: 

• Nhằm mang đến cho khách hàng các sản phẩm mới, khác với thị trường hiện tại, đem đến sự thay đổi cho thị trường bánh tại khu vực.
• Tạo một môi trường làm việc mà ở đó các bạn có thể được đóng góp ý kiến, được xây dựng và được học tập kỹ năng chuyên môn và các kỹ năng khác.    

Anh/chị bắt đầu vào nghề như thế nào? Vì sao anh/chị chọn con đường này?

Hành trình bắt đầu từ lúc mình quyết định từ bỏ con đường tốt nghiệp đại học để chuyển hướng sang một ngành nghề nào đó khác đi. Vì bản thân nhận thấy khi mình tốt nghiệp ở ngành học này, bước chân vào làm việc thì mình không thể có được niềm vui, niềm hạnh phúc mỗi ngày. Môi trường làm việc, con đường tiến thân của ngành nghề này nếu mình làm đến cuối cùng và đạt được tất cả thì sao? Mình không cảm nhận được động lực nào để tiếp tục nên quyết định từ bỏ.

Việc đầu tiên mình có được khi từ bỏ chính là sự nhẹ nhàng, thoải mái và tự do, nhưng tiếp theo đó là cảm giác trống rỗng, một cảm giác không biết mình nên làm gì tiếp theo, nên quay lại đi học tiếp một ngành khác hay nên học nghề. Ở giai đoạn này, mình đã phải suy nghĩ rất nhiều, các câu hỏi như: bạn bè tốt nghiệp đại học hết còn mình phải học lại từ đầu ư? Nếu đi học lại thì có chắc rằng học ra đi làm sẽ thích hợp với ngành đó nữa không? Mình còn học nổi nữa không? Nếu đi học nghề thì nghề gì bây giờ? Rồi học nghề làm nghề khi nào mới có dư giả được?

Bỗng một ngày mình đọc được một đoạn về “khái niệm con nhím” đại khái là:

• Việc gì bạn tự tin là mình có thể làm giỏi nhất
• Việc gì làm cho bạn đam mê nhất, làm bất kể ngày đêm mà không hề thấy mệt mỏi
• Và công việc nào thị trường đang và sẽ cần, công việc đó có làm ra “kinh tế” không?

Giao điểm của 3 vòng tròn này chính là thứ mà mình làm sẽ “giỏi nhất”, “thích nhất”, “tạo ra tiền nhất”. Oh wow, một cảm giác tìm ra được chân lý. Nhưng để tìm ra được giao điểm của 3 vòng tròn này không hề dễ dàng vì cần phải có kiến thức để hiểu bản thân mình thích gì, giỏi gì, bước vào ngành thì công việc đó sẽ như thế nào, phải thấy được thị trường hiện tại và tương lai ra sao nữa. Than ôi! Lại đi vào bế tắc. Rồi mình lại đọc trong cuốn “Nhiệt huyết tuổi 20” của tác giả KEN HONDA có một đoạn nói về làm sao để tìm ra đam mê của mình (xin nói rõ là ở giai đoạn này mình là 1 bạn trẻ “ất ơ” chưa bao giờ hiểu bản thân mình thích gì, có đam mê gì, chưa có được sự hướng nghiệp rõ ràng, nên mình chẳng biết gì cả, chỉ biết cắm mặt vào game thôi. Sách thì mình có mua được vài cuốn vì người ta bảo “không ai thành công mà không đọc sách”, mà sách không biết cách đọc cũng nguy hiểm lắm đó – phần này mình sẽ nói sau). Tác giả KEN HONDA nêu rằng: bạn hãy nhớ lại những việc gì mình làm lúc nhỏ mà mình cảm thấy vui nhất, say mê thích thú nhất thì đó có thể là đam mê của bạn. Mình chợt nhận ra là hồi bé mình rất thích phụ mẹ hoặc các cô dì trong bếp vào mỗi dịp lễ tiệc. Thế là mình quyết định đi học bếp nóng.

Giai đoạn này mình bắt đầu theo học một trường dạy nghề bếp ở TP.HCM khóa học là “bếp trưởng điều hành” trong 6 tháng. Sau khi tốt nghiệp, mình bắt đầu đi làm ở một nhà hàng chuyên về món Singapore ở Quận 1 – đây là lần đầu tiên đi làm. Sau 8 tháng làm việc, mình muốn thay đổi công việc sang môi trường khác để học hỏi thêm, vì bạn nào ở ngành này sẽ hiểu là kiến thức ẩm thực rất nhiều và được chia thành các dòng riêng như bếp Á, bếp Âu, bếp Hoa, bếp Nhật… nên phải định hướng rõ một dòng để theo đuổi. Mình quyết định theo dòng bếp Âu trước để học hỏi kiến thức, kỹ thuật của bếp Âu, rồi áp dụng vào việc nâng tầm món Việt theo phong cách Âu. Công việc tiếp theo của mình là ở một bếp khách sạn 3 sao ở Sài Gòn. Cứ tưởng khi sang môi trường mới sẽ được học hỏi rất nhiều thì than ôi! Sốc văn hóa các bạn à. Từ việc phải thức dậy quá sớm, 4h30 phải có mặt để chuẩn bị buffet sáng cho khách cho đến việc xoay ca, đụng ca và những lúc khách đông thì công việc trong bếp rất áp lực. Và mình nhận ra là rất khó để có thể bắt đầu việc kinh doanh từ ngành bếp, nên hành trình bếp nóng của mình kết thúc ở đây.

Giai đoạn tiếp theo, mình chuyển sang học ngành bánh vì bạn gái mình cũng đang theo học ngành này và “mở một tiệm bánh đơn giản hơn là mở một tiệm ăn”. Mình lại bắt đầu bằng việc theo học bếp bánh cũng ở một trung tâm khác ở Sài Gòn. Khi kết thúc khóa học, mình bắt đầu làm việc ở một tiệm bánh cũng khá nổi tiếng ở Sài Gòn lúc đó. Mô hình của tiệm là dạng công ty gia đình nên mình cũng học hỏi được rất nhiều từ việc làm bánh, nướng bánh, viết công thức bánh, cho đến việc được dạy những lớp workshop cho các bé nhỏ. Sau khoảng một năm làm việc, mình cảm thấy rằng thị trường ở quê mình bắt đầu cần có sự thay đổi về bánh sinh nhật. Thế là mình và bạn gái quyết định quay về quê ở, đồng thời mở một cửa hàng bánh kem.

Giai đoạn kế tiếp, mình bắt đầu nghỉ việc để về quê tìm mặt bằng, khảo sát thị trường (các cửa hàng có sẵn tại địa phương, nhu cầu, mức thu nhập của khách hàng), mua sắm trang thiết bị, dụng cụ, tìm nguồn nguyên liệu…. Vì chưa có kinh nghiệm nên mất khoảng 2 tháng để chuẩn bị. Thời gian đầu khá khó khăn, vì khách hàng đã có sẵn cửa hàng quen rồi, nên để thu hút khách hàng thì bên mình thực hiện các chương trình tặng bánh, “nhờ người thân quảng cáo”. Sau khoảng 3 tháng chật vật, thức khuya dậy sớm, làm việc rối tung thì mọi việc bắt đầu vào khuôn khổ và khách hàng cũng bắt đầu chấp nhận sản phẩm bên mình. Trong lúc kinh doanh còn có rất nhiều vấn đề phát sinh, bên cạnh đó cũng có rất nhiều chuyện vui mình không tiện kể ở đây, mà có kể thì chắc sẽ thành một xấp tài liệu luôn quá.

Nếu mình được lựa chọn, chắc mình sẽ vẫn chọn tiếp tục con đường này. Vì công việc này mang đến cho mình rất nhiều thứ: những cơ hội để học hỏi, để tiếp xúc với nhiều người với ngành nghề khác nhau, cơ hội được vận dụng các kiến thức của mình để xây dựng và sáng tạo, cơ hội được phục vụ khách hàng, được mang tới những điều mới mẻ cho mọi người, tạo được môi trường làm việc để các bạn có cơ hội học hỏi, được vui vẻ trong mỗi ngày đi làm, có thể “sống” và phát triển được với nghề nghiệp của mình.

Một ngày làm việc tiêu biểu của anh/chị như thế nào?

Anh/chị thích nhất những điều gì ở công việc của mình? Vì sao?

Việc mà mình thích nhất ở công việc này là nó cho mình rất nhiều cơ hội để học hỏi, thay đổi bản thân và cơ hội để phục vụ cộng đồng xung quanh mình.

Anh/chị không thích nhất những điều gì? Vì sao?

Việc mà mình không thích thì chắc là không có. Mà sẽ có những khó khăn là việc mình phải làm đầu tàu để dẫn dắt mọi người, các quyết định của mình sẽ ảnh hướng đến rất nhiều người từ khách hàng, đến nhân viên của mình. Vì vậy, đôi khi sẽ có những áp lực mà mình phải đủ cứng rắn, đủ vững chải để đứng ra gánh vác trước tiên.

Những điều kiện cần có để hoàn thành tốt công việc này (kiến thức, kỹ năng, thái độ, v.v…)? Nếu em muốn thăng tiến trong công việc thì em nên trau dồi những gì ạ?

Để có thể khởi nghiệp với ngành ẩm thực nói chung hoặc ngành bánh nói riêng như mình, các bạn cần trang bị cho mình đầu tiên là kiến thức ngành rất vững, vì khi bắt đầu khởi nghiệp trong thời gian đầu (1-2 năm) bạn sẽ không có đủ thời gian để học thêm các kiến thức chuyên môn, dễ dẫn tới việc bạn sẽ bị tụt hậu lại phía sau so với thị trường hiện tại. Vì ở ngành này, đặc biệt trong thời đại hiện nay thì xu hướng về ăn uống xoay rất nhanh.

Phải xác định rõ cửa hàng mình tập trung vào điều gì?

• Sản phẩm chính của mình là gì, sản phẩm nào cốt lõi
• Thị trường hiện tại có bao nhiêu sản phẩm giống mình và có thể thay thế mình
• Phân khúc khách hàng của mình là phân khúc nào. Đối tượng khách hàng của mình là ai, thu nhập của họ như thế nào, … để từ đó có thể xác định giá bán phù hợp nhất có thể.

Một thứ không thể thiếu nữa đó là vốn. Muốn làm gì cũng phải có tiền các bạn à. Từ tiền thuê nhà, tiền mua nguyên liệu, mua công cụ, thiết bị, cái gì cũng phải mua hết. Giai đoạn đầu này nên xác định mình nên mua thật là tiết kiệm và thứ gì cần thiết lắm mới mua, vì có thể những thứ bạn mua sẽ có khi không bao giờ dùng tới. (Mình xin chia sẻ luôn là toàn bộ vốn mình kinh doanh hiện tại đều là vay ngân hàng nên bạn nào giống mình thì còn phải tính đến việc đóng lãi trước và trả nợ sau nữa).

Viết cho mình kế hoạch kinh doanh chi tiết trong 6 tháng đầu. Dự đoán các trường hợp xấu nhất có thể xảy ra và cách giải quyết các tình huống (tình huống xấu nhất không phải là bán được ít hàng mà là không bán được hàng luôn nha, có thể phải đóng cửa hàng vì dịch bất cứ lúc nào).

Những điều mà mọi người hay hiểu lầm về công việc này là gì? Tại sao họ lại hiểu sai như vậy?

Rất đơn giản là làm chủ sướng lắm, có nhân viên làm hết à. Nếu các bạn có cơ hội đọc những chia sẻ của các anh chị đã khởi nghiệp với ngành ăn uống này thì chỉ có một câu thôi: “cực lắm em”. Mọi việc trong cửa hàng bạn không làm, nhưng ít nhất là bạn phải biết làm tất cả để phòng trường hợp thiếu người bạn phải nhảy vào làm, kể cả lau dọn cửa hàng, rửa chén, giao hàng, …..

Công việc này có giúp em tự nuôi mình khi mới ra trường không?

Khi mới bắt đầu bằng công việc phụ bếp, mình được gia đình hỗ trợ phần tiền thuê nhà ở Sài Gòn nên mình cũng không gặp khó khăn lắm trong thời gian đầu. Sau vài tháng thì mình có thể tự nuôi chính bản thân bằng sức của mình.

Hiện nay, khi mở cửa hàng, mình cũng khá hơn, có thể tự tin giúp các bạn nhân viên ở tiệm có thu nhập tốt để giúp các bạn ổn định hơn về mặt kinh tế. 

Nhìn lại con đường phát triển sự nghiệp cũng như quá trình tìm việc của mình, anh/chị có lời khuyên nào cho em nếu em muốn theo nghề này?

Từ những trải nghiệm của bản thân, mình có lời khuyên cho các bạn có ý định theo con đường làm việc bếp bánh và khởi nghiệp cửa hàng bánh là:

• Các bạn phải trang bị cho mình thật kỹ các hành trang sau :

o  Kiến thức ngành, kiến thức thị trường.

o  Vốn kinh doanh.

o  Tinh thần sẵn sàng và chấp nhận tất cả các tình huống mà mình không lường trước được.

o  Tinh thần phục vụ (không chỉ đối với khách hàng), nếu không có bạn không thể nào làm tốt trong ngành này được.

• Ngay từ bây giờ bạn cần nghiêm túc, có trách nhiệm với công việc của mình và dành thời gian mỗi ngày để học tập trau dồi thêm kiến thức. Học ở đây không nhất thiết là từ sách vở mà có thể từ những việc nhỏ nhất trong công việc hiện tại của bạn. VD: Để ý từ những thứ nhỏ nhất, những khó khăn trong nhà của mình và mọi người xung quanh, mình có thể làm gì để cải tiến nó để mình và mọi người có thể hoàn thành công việc nhanh và hiệu quả nhất. Lâu ngày bạn sẽ xây dựng cho mình kỹ năng quan sát và cải tiến liên tục, một kỹ năng mà bất cứ ngành nghề, doanh nghiệp nào cũng cần có để phát triển.

Tất cả những chia sẻ ở trên đều dựa vào những trải nghiệm của riêng bản thân mình nên nó sẽ phù hợp với bản thân mình nhất. Mình hy vọng các bạn đừng dùng nó làm kim chỉ nam, làm chân lý hay coi đó là nguyên tắc gì cả, mà hãy dùng nó làm động lực để tiếp tục con đường mà mình đã chọn. Chúc các bạn tìm được một công việc để mỗi ngày đi làm là một ngày trải nghiệm, một ngày tràn đầy niềm vui, một công việc mà bạn có thể làm nó trong ít nhất là 10 – 20 – 40 – 60 năm mà các bạn vẫn còn háo hức, tràn đầy năng lượng như những ngày đầu tiên.

Các bạn hãy cứ làm hết mình, hãy cống hiến hết mình cho công việc và cho tập thể vì khi làm vậy người có được lợi đầu tiên chính là các bạn. Sẽ không có bất cứ thứ gì mất đi vô ích nếu bạn thực sự cho đi đâu. 

Bài viết Chủ cửa hàng bánh kem đã xuất hiện đầu tiên vào ngày Hướng nghiệp Sông An.

•     Tuổi: 25
•     Số năm kinh nghiệm ở ngành nghề này: 4 năm
•     Trình độ học vấn & chuyên ngành: Cử nhân Quản trị nhà hàng, Cử nhân Quản trị ẩm thực
•     Các chứng chỉ chuyên môn (nếu có): bằng diploma Quản trị ẩm thực
•     Số giờ làm hằng tuần: 60 giờ
•     Loại hình & quy mô công ty (tổng số nhân viên): Casino, quy mô 200 nhân viên

Trách nhiệm chính của anh/chị ở công việc hiện tại là gì? Công việc này đem lại giá trị gì cho công ty, cho các bên liên quan?

Trách nhiệm chính của tôi là tham gia trực tiếp vào quá trình chế biến, sơ chế, trang trí món ăn. Ngoài ra, tôi còn tham gia hỗ trợ các bộ phận khác nhằm đem lại cho khách hàng sự hài lòng và thoải mái khi sử dụng dịch vụ của nhà hàng.

Cụ thể: Tham gia việc giao nhận thực phẩm từ nhà cung ứng, sơ chế, chuẩn bị cho các công đoạn chế biến, tham gia vào quá trình chế biến tạo ra món ăn và quản lý chất lượng đầu ra của món ăn cùng các đồng nghiệp khác dưới sự điều hành của bếp trưởng.

Công việc này đem lại cho khách hàng cảm giác thoải mái và hài lòng khi tới dùng bữa tại nhà hàng và đem lại cho công ty sự tin tưởng và hài lòng khi có những nhân sự tốt.

Anh/chị bắt đầu vào nghề như thế nào? Vì sao anh/chị chọn con đường này?

Thời điểm bắt đầu có hứng thú với nghề là khi đang học đại học ngành quản trị nhà hàng, tôi thường xuyên theo dõi các kênh youtube của các đầu bếp nổi tiếng như một thú vui, sau đó qua gợi ý của một người bạn tôi bắt đầu thử nấu theo và bắt đầu có hứng thú về việc nấu nướng. Càng đào sâu tôi lại càng thấy háo hức và vui sướng, dần dà nó đã trở thành một niềm yêu thích, một niềm vui và một niềm đam mê. Tuy vậy ban đầu tôi cũng chưa nhận được sự ủng hộ từ gia đình, cha mẹ tôi là những người làm kinh doanh và họ không muốn thấy con trai mình phải làm việc bếp núc. Đó là khoảng thời gian khó khăn nhưng tôi đã vượt qua được với sự cổ vũ của bạn bè. Tôi tự theo học một khóa bếp Âu ngắn hạn của Saigontourist trong 6 tháng và dần dần thể hiện sự chắc chắn của mình về nghề mà tôi đã chọn. Rồi cha mẹ tôi cũng đồng ý cho tôi du học ở Canada sau khi tốt nghiệp đại học ở Việt Nam. Tại Canada tôi được tiếp xúc và học hỏi rất nhiều về nghề bếp. Sau đó, tôi có cơ hội vào làm việc trong một chuỗi Casino lớn và trở thành nhân viên từ đó tới nay. Nếu hỏi tôi có muốn chọn lại hay không thì tôi xin dứt khoát trả lời là không. Tôi rất hài lòng về quyết định của tôi và tôi hoàn toàn muốn cống hiến hết sức trong ngành này.               

Một ngày làm việc tiêu biểu của anh/chị như thế nào?

Anh/chị thích nhất những điều gì ở công việc của mình? Vì sao?

Tôi thích sự tỉ mỉ và sự áp lực. Chúng luôn làm tôi phấn khích, cảm giác khi vừa hoàn thành một ca làm việc và phục vụ cho hàng trăm thực khách có bữa ăn ngon và vui vẻ thực sự là một cảm giác tuyệt vời. “Adrenaline rush” (việc giải phóng hormone Adrenaline đột ngột) luôn là chất xúc tác tuyệt vời khi làm việc dưới áp lực.

Anh/chị không thích nhất những điều gì? Vì sao?

Tôi không thích khi đây là một công việc đòi hỏi thể chất khỏe mạnh nhưng thời gian nghỉ giải lao thường ngắn và khiến việc làm việc cường độ cao trong một thời gian dài là rất thử thách.

Những điều kiện cần có để hoàn thành tốt công việc này (kiến thức, kỹ năng, thái độ, v.v…)? Nếu em muốn thăng tiến trong công việc thì em nên trau dồi những gì ạ?

Điều kiện đầu tiên các bạn cần có là sức khỏe tốt và dẻo dai. Tiếp theo đó là tinh thần làm việc nghiêm túc, sẵn sàng đương đầu với áp lực và khối lượng công việc lớn mà vẫn luôn phải duy trì chất lượng sản phẩm đầu ra phải chuẩn.

Về kiến thức cần có kiến thức chuyên sâu về bếp, các kiến thức về dinh dưỡng, vệ sinh an toàn thực phẩm và phải có kỹ năng thực hành thành thạo vì ngành này là một ngành đòi hỏi nhiều về tay nghề.

Thái độ làm việc luôn phải nghiêm túc, chuẩn mực, cần có sự giao tiếp và phối hợp tốt với các đồng nghiệp, có tinh thần cầu tiến, lắng nghe tiếp thu ý kiến nhằm nâng cao khả năng của bản thân. Ngoài ra, cần có khả năng sắp xếp công việc và kỹ năng giao tiếp với khách hàng tốt.

Những điều mà mọi người hay hiểu lầm về công việc này là gì? Tại sao họ lại hiểu sai như vậy?

Người ngoài thường không đánh giá cao nghề bếp, họ nghĩ đó là nghề “chân tay” và không cần sự tư duy quá nhiều. Tuy nhiên, nghề bếp đòi hỏi người đầu bếp phải có khả năng sắp xếp, khả năng tư duy tính toán và cả sự sáng tạo để làm nên một đĩa đồ ăn ngon và đẹp mắt cho khách hàng của mình.

Công việc này có giúp em tự nuôi mình khi mới ra trường không?

Có, nó đã giúp mình độc lập về tài chính khi sinh sống và học tập tại Canada mà không cần yêu cầu bất cứ sự trợ giúp nào về mặt tài chính từ phía gia đình.

Nhìn lại con đường phát triển sự nghiệp cũng như quá trình tìm việc của mình, anh/chị có lời khuyên nào cho em nếu em muốn theo nghề này?

Theo tôi, các bạn trẻ tìm hiểu về ngành này nên tự chuẩn bị cho mình một hành trang thật tốt và một tinh thần thật vững vàng. Sẽ có những lúc bạn gặp những ánh nhìn thiếu thiện cảm từ gia đình hay những người chưa thực sự hiểu về nghề này, đừng lo gì cả. Hãy cứ kiên định và chứng minh bằng hành động. Không ngừng học hỏi, không ngừng luyện tập các kỹ năng của mình để thể hiện với những người còn hoài nghi về sự lựa chọn này của bạn. Hãy đăng ký một khóa bếp ngắn hạn để có cái nhìn đầu tiên về ngành, hãy nấu ăn thường xuyên để thể hiện tay nghề và qua đó tự tạo cho bản thân sự yêu thích với nghề và dần dần các bạn sẽ gặt hái được thành công trên con đường mà các bạn đã chọn.

Bài viết Trưởng ca bếp – Line cook đã xuất hiện đầu tiên vào ngày Hướng nghiệp Sông An.

• Tuổi: 30
• Số năm kinh nghiệm ở ngành nghề này: hơn 6 năm
• Trình độ học vấn & chuyên ngành: Trung cấp Thiết kế thời trang
• Các chứng chỉ chuyên môn (nếu có): không có
• Số giờ làm hằng tuần: 42 giờ
• Loại hình & quy mô công ty (tổng số nhân viên): xưởng thủ công tại nhà, khoảng 3-5 nhân viên

Trách nhiệm chính của anh/chị ở công việc hiện tại là gì? Công việc này đem lại giá trị gì cho công ty, cho các bên liên quan?

Đây là xưởng đồ da thủ công do mình xây dựng từ những ngày đầu bắt tay vào công việc nên hầu như những công việc trong xưởng mình đều đã phải làm từ những ngày đầu tiên. Sau này khi xưởng được mở rộng hơn và có thêm các bạn nhân viên thì các công việc của mình cũng thay đổi đi. 

Có rất nhiều công việc khác nhau trong xưởng vì xưởng sẽ phải đảm bảo gần như đầy đủ tất cả các quy trình cần thiết để đưa ra một sản phẩm hoàn thiện, một số công việc cơ bản có thể kể tên như: 

• Tìm kiếm và thu mua các nguyên vật liệu. Nguyên vật liệu chính như da thì có thể mua ở Hội An hay có thể đặt hàng trong nước, nhưng những nguyên liệu khác hay các phụ kiện thì đòi hỏi mình phải đặt hàng từ nước ngoài.
• Tìm kiếm và nghiên cứu các mẫu thiết kế (công việc này chẳng khác gì các bạn làm trong ngành thời trang đâu)
• Tìm kiếm khách hàng, chăm sóc khách hàng
• Trực tiếp gia công các sản phẩm
• Kiểm tra chất lượng
• Giao hàng

Những công việc cơ bản ở trên mình đều phải tự làm hết vào những ngày đầu mới mở xưởng. Sau này thì mình chỉ tập trung vào các khâu thiết kế, ra mẫu sản phẩm, giám sát gia công sản phẩm, kiểm tra chất lượng và chăm sóc khách hàng.

Với vai trò là một người chủ, điều đầu tiên là những công việc này có thể mang lại lợi ích kinh tế. Khi xưởng của mình phát triển hơn, mình đã có thể tạo thêm việc làm cho người lao động phổ thông. Nhìn xa xăm hơn thì mình còn đóng góp cho sự phát triển của các ngành nghề thủ công ở địa phương, cung cấp được những mặt hàng chất lượng cho thị trường thời trang, đồ dùng lưu niệm…

Anh/chị bắt đầu vào nghề như thế nào? Vì sao anh/chị chọn con đường này?

Cuối năm 2011, sau khi trải qua một số công việc, mình quyết định theo đuổi sở thích thiết kế thời trang và phụ kiện thời trang. Do đó, mình muốn thử sức với nghề làm đồ da thủ công này. Mình đã tự quyết định mọi thứ và vẫn luôn tin tưởng vào quyết định của mình đến thời điểm hiện tại.

Sau khi tốt nghiệp, mình quyết định mở xưởng ngay và dần dần kêu gọi thêm một số người bạn cùng hợp tác sản xuất. Xét đến nay, mình chưa nghĩ đến việc chọn lại một ngành khác.

Một ngày làm việc tiêu biểu của anh/chị như thế nào?

Anh/chị thích nhất những điều gì ở công việc của mình? Vì sao?

Mình rất thích thiết kế do đó khi mở xưởng mình có thể tự do thoải mái thiết kế theo ý muốn của bản thân để tạo ra những sản phẩm độc đáo. Đồng thời, những sản phẩm do mình tự thiết kế cũng là một cách rất riêng để thể hiện được ý tưởng, sự sáng tạo và phong cách thời trang của bản thân mình.

Anh/chị không thích nhất những điều gì? Vì sao?

Trong quá trình làm việc, điều làm mình khó chịu nhất chính là những lúc thiết kế lỗi hay những sản phẩm đưa ra không thật sự tiện dụng. Mỗi sản phẩm đều có những chức năng riêng của nó và để là một sản phẩm tốt thì nó cần đáp ứng nhiều yếu tố hay các tiêu chí khác nhau. Do đó, mỗi lần làm một sản phẩm mới mình đều phải nghiên cứu tìm tòi rất nhiều thông tin trước khi thực hiện. Nhưng dù có kĩ càng đến đâu thì cũng có nhiều lúc thất bại chỉ vì một lỗi rất nhỏ.

Những điều kiện cần có để hoàn thành tốt công việc này (kiến thức, kỹ năng, thái độ, v.v…)? Nếu em muốn thăng tiến trong công việc thì em nên trau dồi những gì ạ?

Dù làm bất kì công việc gì mình đều có quan niệm là phải thật sự tập trung và hết mình với công việc thì mới có thể thành công được và không công việc nào mà không cần đến những kiến thức cơ bản cả. 

Về kiến thức, có rất nhiều thứ mình cần phải học từ cơ bản đến nâng cao như: kiến thức về thời trang, kiến thức về toán học để phục vụ việc thiết kế nhanh… Nhìn vậy thôi chứ có nhiều kiến thức cần phải tìm hiểu lắm, đơn giản như làm một cái ví thì phải đọc, phải tìm trên mạng xu hướng thời trang hiện tại là như thế nào, màu nào là màu “trend” (xu hướng) của năm, rồi phải tìm hiểu kích thước bàn tay cơ bản của con người hay chiều dài của tờ tiền Đô la khác với tiền Việt Nam như thế nào nè, mình đâu thể bán cái ví cho khách nước ngoài mà họ không bỏ được tiền Đô la đúng không. Dù là làm về thời trang nhưng với vai trò là người chủ, người thiết kế sản phẩm thì mình cũng cần phải am hiểu một số yếu tố trong kinh doanh để có thể đưa ra được những sản phẩm bán ổn định. Không phải cứ nhắm mắt làm rồi mình tự thấy nó đẹp là sẽ bán được đâu.

Kỹ năng thì cũng cần nhiều đó, nhưng có thể cải thiện dần dần lúc làm, đặc biệt là phải kiên trì luyện tập.

Điều quan trọng nhất là thái độ, mình phải luôn có thái độ tích cực với công việc thì công việc mới phát triển được. Mình phải luôn cố gắng làm tốt công việc được giao, luôn mong muốn phát triển tay nghề, tích cực cập nhật công nghệ, kỹ thuật thì mới phát triển được.

Những điều mà mọi người hay hiểu lầm về công việc này là gì? Tại sao họ lại hiểu sai như vậy?

Có rất nhiều trường hợp mọi người hay lầm tưởng về công việc này như:

Công việc này có giúp em tự nuôi mình khi mới ra trường không?

Câu trả lời là có nếu bạn cố gắng làm tốt công việc của mình. Mọi công việc đều sẽ khó khăn giai đoạn ban đầu nhưng nếu cố gắng và có hướng đi đúng thì nó hoàn toàn có thể giúp bạn trang trải cuộc sống. À và nếu không có Covid nữa nhé!!!

Nhìn lại con đường phát triển sự nghiệp cũng như quá trình tìm việc của mình, anh/chị có lời khuyên nào cho em nếu em muốn theo nghề này?

Đây là công việc yêu cầu người làm phải có đam mê, yêu thích công việc thiết kế, biết nhận định và định hướng công việc phải làm trong tương lai. Mình không khuyến khích bạn nào không đủ kiên nhẫn thực hiện từng sản phẩm và hoàn thiện tối đa sản phẩm một cách tốt nhất theo đuổi công việc này 

Như mình đã giới thiệu ở trên, công việc này cũng chẳng khác các công việc về thời trang khác đâu. Có thể nó không được hoành tráng hay hào nhoáng nhưng nó vẫn luôn là một công việc đòi hỏi đầy đủ những kiến thức, kỹ năng và thái độ cần thiết. Đừng nghĩ đến việc chỉ cần học vẹt các bước làm trên Youtube rồi “copy” các mẫu trên Pinterest là các bạn có thể bắt đầu với công việc này. Nếu có suy nghĩ như vậy thì các bạn chỉ mãi bán được những món hàng đơn giản và chẳng có uy tín hay chất lượng lắm, như thế thì mãi cũng chẳng phát triển được. 

Nếu có ý định theo nghề này thì hãy tìm hiểu, học tập đàng hoàng về ngành thời trang, và học hỏi thêm các kiến thức cần thiết. Phải luôn duy trì cho mình tinh thần cầu tiến và cập nhật xu hướng, các bạn có thể bắt đầu đơn giản bằng việc đọc các tạp chí thời trang và theo dõi hay bình luận về các xu hướng mới của các hãng nổi tiếng như tạp chí Vogue… (mình đã từng may một chiếc móc khóa hình con ngựa nổi tiếng của Vogue và được khách hàng cực kì ưa chuộng đấy). Mặc dù là chế tác thủ công nhưng nếu chỉ khéo tay thôi là chưa đủ, mà bạn cần có những kiến thức khác nữa như toán học cũng quan trọng lắm, rồi những kiến thức về việc xây dựng sản phẩm, phát triển sản phẩm. Và để có thể tự mình vận hành một xưởng thủ công thì các bạn cũng cần có những kiến thức cơ bản về kinh doanh nữa nhé, nhưng cái này có thể học từ từ khi bạn đã vững tay nghề. 

Một số sản phẩm mẫu mình chụp được và cũng đã thử nghiệm làm:

Bài viết Chủ xưởng đồ da thủ công đã xuất hiện đầu tiên vào ngày Hướng nghiệp Sông An.