Tuy nhiên, do ngành nghề này vẫn còn khá mới mẻ với nhiều người nên đa số các bạn vẫn còn nhiều bối rối: 

• Ngành Game thực sự là gì? 
• Ngành Game có những mảng nào? 
• Mình phù hợp với vai trò nào trong đó? 
• Cơ hội nghề nghiệp ra sao? 
• Mình nên học gì, rèn kỹ năng gì để theo đuổi ngành Game một cách nghiêm túc?

Nếu bạn cũng đang ở trên hành trình tìm hiểu về ngành Game, còn nhiều băn khoăn và muốn tiếp cận ngành Game một cách bài bản, Cẩm nang Tổng quan ngành Game – Chìa khóa mở cửa ngành Game chính là điểm khởi đầu dành cho bạn. Sau khi đọc tài liệu này, bạn sẽ:

• Hiểu đúng về ngành Game: Hiểu về bản chất và giá trị mà ngành Game mang lại trong các lĩnh vực khác, từ đó có thêm tự tin khi đưa ra lựa chọn và theo đuổi sự nghiệp trong ngành Game. 
• Khám phá các phân mảng chính trong ngành: Tìm hiểu về các phân mảng Game Design, Game Art, Game Development, Game Publishing & Marketing, Game Operations & Monetization để giúp bạn hiểu ý nghĩa và vai trò của từng phân mảng, từ đó xác định đâu là hướng đi phù hợp với năng lực và sở thích cá nhân. 
• Hiểu về quy trình sản xuất Game: Nắm được quy trình sản xuất Game — từ giai đoạn trước sản xuất, trong sản xuất đến sau sản xuất — và hiểu rõ cách các bộ phận như thiết kế, lập trình, đồ họa, vận hành, marketing phối hợp với nhau. Nhờ vậy, các bạn sẽ có cái nhìn hệ thống về ngành, nắm rõ vai trò của từng vị trí và xác định đâu là vị trí phù hợp nhất với mình trong quy trình tạo ra một sản phẩm Game hoàn chỉnh.
• Hiểu quy trình tuyển dụng và điều kiện cần để bước vào ngành Game: Nắm bắt những điều kiện phù hợp bao gồm kiến thức, sở thích, kỹ năng, và các yêu cầu khác đối với các phân mảng chính trong ngành Game, giúp bạn định hướng và chuẩn bị hành trang theo đuổi các phân mảng phù hợp với sở thích và năng lực của bản thân. 
• Xác định lộ trình phát triển sự nghiệp: Hình dung được con đường nghề nghiệp cụ thể của từng phân mảng trong ngành Game, từ cấp độ entry-level đến vai trò quản lý, để có chiến lược học tập và kế hoạch thăng tiến phù hợp.

Ngoài ra, bạn có thể tham khảo Webinar Game Atlas và dự án Bản đồ ngành Game do Hướng nghiệp Sông An và các đối tác đồng phát triển, để tìm hiểu thêm thông tin về ngành Game, từ đó tìm ra hướng đi phù hợp cho bản thân.

Bài viết Cẩm nang Tổng quan ngành Game đã xuất hiện đầu tiên vào ngày Hướng nghiệp Sông An.

• Tuổi: 41
• Giới tính: Nam
• Số năm kinh nghiệm ở ngành nghề này: trên 10 năm
• Trình độ học vấn và chuyên ngành: 3D Animation 
• Số giờ làm hằng tuần: 40 giờ/ tuần
• Loại hình & quy mô công ty (tổng số nhân viên): 
  • MAAC là trường đào tạo chuyên sâu về VFX, 3D Animation, Game Art & Design, với khoảng 15 nhân viên, trong đó có 7 nhân sự trong phòng Đào tạo.
  • LAYER5 Animation Studio là công ty riêng của anh, chuyên cung cấp dịch vụ Rigging và Animation cho Game, VFX, với 5 nhân sự.

2. Trách nhiệm chính của anh/chị ở công việc hiện tại là gì? Công việc này đem lại giá trị gì cho tổ chức, cho các bên liên quan?

Hiện tại, Giáp đang đang làm tại Học viện Kỹ xảo Điện ảnh và Hoạt hình MAAC với vai trò là Giám đốc Đào tạo. Nhiệm vụ chính của Giáp là dùng kinh nghiệm làm việc trong ngành công nghiệp giải trí điện tử để tạo nên một chương trình đào tạo mang tính hệ thống với những khía cạnh gần gũi nhất đến các bạn trẻ đang muốn tiếp cận tới VFX, 3D Animation, Game Art và Game Design.

Thành tựu lớn nhất của Giáp trong sự nghiệp giáo dục, đó là việc Giáp đã có lứa sinh viên đầu tiên là các Animators giỏi, hiện đã và đang góp mặt trong nhiều dự án lớn ở trong và ngoài nước.

Ngoài ra, Giáp là Founder của Layer5 Animation Studio – đơn vị cung cấp dịch vụ Rigging và Animation cho các dự án Game, VFX. Thành tựu gần đây nhất là Layer5 đã tham gia diễn xuất chuyển động cho nhân vật Mada (phiên bản 3D) trong bộ phim Thám tử Kiên: Kỳ án không đầu của đạo diễn Victor Vũ.

3. Anh/chị bắt đầu vào nghề như thế nào? Vì sao anh/chị chọn con đường này?

Thật ra, ban đầu mình không hề nghĩ sẽ theo ngành giải trí vì không biết học ở đâu, bắt đầu như thế nào. Mình chọn ngành Y tá vì nghĩ rằng ngành này ra trường sẽ dễ xin việc. Thế nhưng, trong quá trình ôn thi, mình tình cờ thấy một trường học dạy 3D Animation, cảm thấy rất hứng thú và quyết định chuyển hướng luôn.

Lúc đó, mẹ mình buồn lắm. Nghe tới “trò chơi điện tử” là mẹ đã không thích rồi, huống chi còn đi học về nó. Mẹ khóc mấy ngày liền. Nhưng sau khi mình chia sẻ nghiêm túc về đam mê, mẹ cho mình cơ hội thử sức. 

Sau quá trình học tập, mình tốt nghiệp tại PixelBlue College (Canada) và được giữ lại làm giảng viên. Đồng thời, mình cũng làm freelance cho vài dự án tại trường. Dự án đầu tiên sau tốt nghiệp là làm animation cho phim tài liệu The Mummy Dinosaurs của Discovery Channel – một bộ phim nói về hóa thạch khủng long. Mình phụ trách tái tạo chuyển động của các chú khủng long, tưởng tượng như lúc chúng còn sống vậy.

Từ những dự án đầu tiên cho đến những thành tích hiện tại, mẹ rất ủng hộ công việc của mình, còn cùng mình tìm hiểu pháp lý để thành lập Công ty hoạt hình Layer5 Animation Studio. Mẹ mình rất vui vì mình chững chạc hơn, thành công và bám trụ với niềm đam mê của mình.

Vì vậy, nếu được chọn lại, mình chắc chắn vẫn sẽ lựa chọn và theo đuổi ngành Game. Mình còn có mơ ước làm phim hoạt hình chiếu rạp nữa cơ!

4. Một ngày làm việc tiêu biểu của anh/chị như thế nào?

• 09:00 – 11:00: Bắt đầu làm việc, kiểm tra email và các task cần xử lý trong ngày
• 11: 00 – 16:00: Kiểm tra bài tập của học viên

Ghi chú: Mình làm việc bất cứ khi nào khách cần.

5. Anh/chị thích nhất những điều gì ở công việc của mình? Vì sao?

Có lẽ điều mình thích nhất là mình không thấy đây là “công việc”. Nó giống như một hành trình khám phá – mà còn được trả tiền để khám phá nữa chứ! Mỗi ngày đều có điều mới để học, để thử thách. Mỗi khi công nghệ mới ra, mình lại háo hức tìm hiểu xem nó có giúp mình sáng tạo hơn không. Mình rất vui khi thấy sản phẩm mình tham gia có thể mang lại tiếng cười, niềm vui cho người khác.

Mình thích cảm giác nhìn học viên trưởng thành, giỏi lên từng ngày – từ học trò trở thành đồng nghiệp, rồi quay lại chia sẻ các dự án thành công. Cảm giác được góp phần vào “sự nghiệp trồng người” thật sự rất đặc biệt, khó diễn tả bằng lời. Các bạn phải thấy nụ cười trên mặt mình khi mình ghi những dòng này thì mới cảm nhận được.

6. Anh/chị không thích nhất những điều gì? Vì sao?

Không có điều gì khiến mình không thích về công việc hiện tại.

7. Những điều kiện cần có để hoàn thành tốt công việc này (kiến thức, kỹ năng, thái độ, v.v.)? Nếu em muốn thăng tiến trong công việc thì em nên trau dồi những gì ạ?

Mình nghĩ kỹ năng quan trọng nhất trong ngành này là kỹ năng giao tiếp. Nghe có vẻ lạ, nhưng đây là một ngành công nghiệp đòi hỏi sự phối hợp và làm việc nhóm. Nếu không giao tiếp tốt thì rất khó để cùng nhau hoàn thành một dây chuyền sản xuất và hoàn thành dự án.

Ngoài ra, vốn ngoại ngữ, đặc biệt là tiếng Anh, cũng cực kỳ quan trọng. Toàn bộ kỹ thuật và phần mềm đều đến từ phương Tây. Nếu vốn tiếng Anh không tốt thì rất khó để tự học và phát triển bản thân. Hằng năm đều có công nghệ mới, nếu mình phải chờ người khác học rồi dạy lại thì đã bị tụt lại một bước rồi.

8. Những điều mà mọi người hay hiểu lầm về công việc này là gì? Tại sao họ lại hiểu sai như vậy?

Hiểu lầm nguy hiểm nhất mà mình thấy là nhiều người vẫn cho rằng ngành giải trí hay Game là độc hại. Trong khi thực tế, con người cần giải trí để nạp lại năng lượng, rồi mới có thể tiếp tục công việc của riêng họ.

Tuy nhiên, nhiều cô chú thế hệ trước lại xem việc chơi Game hay làm ngành Game là thứ dễ gây nghiện. Cá nhân mình nghĩ, một khi đã nghiện rồi thì cái gì cũng nguy hiểm cả – không chỉ riêng Game hay giải trí.

9. Công việc này có giúp em tự nuôi mình khi mới ra trường không?

Khi mới ra trường, mình phải làm hai công việc cùng lúc để duy trì cuộc sống: một là tại McDonald’s, hai là giảng dạy tại PixelBlue College.

10. Nhìn lại con đường phát triển sự nghiệp cũng như quá trình tìm việc của mình, anh/chị có lời khuyên nào cho em nếu em muốn theo nghề này?

Nếu bạn thật sự có đam mê và muốn dấn thân vào con đường này, hãy nhớ rằng chặng đường khởi đầu sẽ rất chông gai. Mọi thứ đều mới, lượng kiến thức cần học, cần nhớ, cần luyện tập là cực kỳ nhiều. Sẽ có lúc bạn cảm thấy ngộp thở.

Nhưng hãy nhớ đến những bộ phim với những thước phim tuyệt đẹp mà bạn từng xem. Những người làm ra chúng cũng đã từng thở dốc như bạn bây giờ trong quá trình học tập và rèn luyện. Vậy nên, hãy kiên trì. Và nhớ là: ngủ sớm, giữ sức khỏe – vì có sức thì mới theo được đường dài.

Bài viết VFX & 3D Animator – Võ Huy Giáp đã xuất hiện đầu tiên vào ngày Hướng nghiệp Sông An.

• Tuổi: 29
• Giới tính: Nam
• Số năm kinh nghiệm ở ngành nghề này: 4 năm
• Trình độ học vấn và chuyên ngành: Cử nhân ngành Marketing
• Số giờ làm hằng tuần: 40
• Loại hình & quy mô công ty (tổng số nhân viên): 200 nhân sự

2. Trách nhiệm chính của anh/chị ở công việc hiện tại là gì? Công việc này đem lại giá trị gì cho tổ chức, cho các bên liên quan?

In-app ads (IAA) là một nguồn doanh thu quan trọng của Amanotes. Trong quá trình phát triển một tựa Game, đội Product đã thiết kế các vị trí, logic hiển thị Ad ở trong Game (các vị trí đó còn được gọi là Ad Placement hoặc Ad Inventory). Nhiệm vụ của Ad Operation Specialist hiểu đơn giản là phải tìm cách để bán được các Ad Inventory đó với giá tốt nhất và hạn chế unfilled Ad Inventory (các Ad Inventory không bán được, dẫn đến không có doanh thu).

Công việc này giúp tối ưu hóa nguồn doanh thu đến từ IAA. Doanh thu quảng cáo là một yếu tố quan trọng quyết định lợi nhuận của công ty. Ngoài ra, doanh thu quảng cáo còn là một chỉ báo quan trọng để đội User Acquisition (UA) biết nên điều chỉnh chiến lược thu hút lượt install từ người dùng (chiến lược phân phối ngân sách, chiến lược kênh truyền thông media, v.v.) sao cho lợi nhuận đạt được tốt nhất.

3. Anh/chị bắt đầu vào nghề như thế nào? Vì sao anh/chị chọn con đường này?

Trước Amanotes, mình làm tại một Digital Marketing Agency với một niềm yêu thích khá lớn đối với Digital Advertising, cụ thể là Ad Operation. Khi định hướng cá nhân không còn phù hợp với công ty, mình đã bắt đầu tìm kiếm một cơ hội mới. Thẳng thắn mà nói thì lúc đó mình không biết tới Amanotes cho tới khi bạn mình giới thiệu. Vị trí mà mình quan tâm thời điểm đó là User Acquisition. Tuy nhiên, mình bắt gặp một vị trí khác cũng có chữ Ad – lúc đó là Ad Monetization Specialist. Sau khi cân nhắc kỹ lưỡng giữa hai vị trí thì mình quyết định chọn Ad Monetization Specialist với 1 lý do đơn giản là vị trí này khá mới và niche ở thời điểm đó nếu so với UA. Đó là cách mình đã bắt đầu quá trình đồng hành với Amanotes trong 4 năm qua.

4. Một ngày làm việc tiêu biểu của anh/chị như thế nào?

• Kiểm tra Ad performance của ngày hôm qua xem có gì bất thường không (tăng/giảm đột ngột). Nếu có, tiến hành đào sâu vấn đề và phối hợp với các bên liên quan để tìm nguyên nhân và cách khắc phục.
• Quá trình bán Ad Inventory của Amanotes được vận hành trên một nền tảng gọi là Ad Mediation. Vì vậy, mình cần phân tích dữ liệu và thử nghiệm các giải pháp tối ưu hóa setup của Ad Mediation với mục tiêu tăng doanh thu.
• Ad Inventory của Amanotes được phân phối đến các Advertisers (người mua Ad Inventory) thông qua các Ad networks. Để có thể mua được Ad Inventory, họ phải tham gia vào một quá trình gọi là bidding, nơi họ sẽ đấu giá để cạnh tranh với các Ad Network còn lại trong việc giành quyền mua Ad Inventory đó. Từ đó, dẫn đến một trong những cách để bán được Ad Inventory với giá tốt hơn, đó là tăng số lượng các Ad Network mà Amanotes hợp tác. Số lượng Ad Network càng cao, sự cạnh tranh giữa họ càng lớn, họ càng phải trả giá cao hơn để mua được Ad Inventory. Vì vậy, mình sẽ đảm nhận phần tìm kiếm đối tác phù hợp, có tiềm năng mua Ad Inventory lớn để hợp tác. Các đầu việc cụ thể bao gồm: tìm kiếm, trao đổi để đánh giá tiềm năng, thảo luận điều khoản hợp đồng, ký kết, tích hợp Ad Network, chạy thử nghiệm, đánh giá kết quả và đưa ra quyết định cuối cùng.
• Ngoài làm việc với đối tác mới, Ad Operation Specialist còn phải duy trì mối quan hệ với các đối tác hiện tại để thảo luận tìm cách tăng doanh thu, cập nhật các công nghệ mới, đồng thời thử nghiệm, áp dụng nếu hiệu quả.
• Bên cạnh các công việc đã liệt kê ở trên (tối ưu hóa Ad Mediation, quan hệ đối tác Ad Network), Ad Operation Specialist còn phải làm một công việc quan trọng khác. Đó là công nghệ quảng cáo (Ad Tech) – lĩnh vực thay đổi liên tục với tốc độ rất nhanh. Thị trường thường xuyên xuất hiện các công cụ nhằm giúp publishers tối ưu hóa doanh thu quảng cáo tốt hơn và giảm thiểu unfilled inventory. Ad Operation Specialist phải đảm bảo luôn theo kịp các cập nhật đó, tìm cách để tiến hành thử nghiệm và ứng dụng chính thức.
• Khi đã xác định được một công cụ tiềm năng rồi, Ad Operation sẽ trở thành một cầu nối giữa đội kỹ thuật nội bộ và đội kỹ thuật của nhà cung cấp công cụ, nhằm đảm bảo quá trình triển khai diễn ra suôn sẻ, không mắc các lỗi nghiêm trọng, xử lý các lỗi kỹ thuật một cách nhanh chóng.

Ghi chú: Mình làm việc 8 tiếng/ngày, 5 ngày/tuần. Mình có thể tăng số giờ làm việc trong mùa cao điểm, nhưng điều này không thường xuyên. Một điểm mình thích ở công việc hiện tại đó là chính sách làm việc linh hoạt — miễn hoàn thành tốt các đầu việc được giao và đảm bảo tiến độ, thì mình có thể tự sắp xếp thời gian làm việc sao cho phù hợp với nhịp sống cá nhân. Điều này giúp mình cân bằng giữa công việc và cuộc sống, đồng thời giữ được năng lượng tích cực trong suốt quá trình làm việc. 

5. Anh/chị thích nhất những điều gì ở công việc của mình? Vì sao?

• Có nhiều thử thách, đòi hỏi kỹ năng xử lý vấn đề cao. Thông qua đó, mình có rất nhiều cơ hội và không gian để phát triển tư duy hệ thống, phân tích – những kỹ năng cực kỳ cần thiết cho phần lớn công việc hiện tại.
• Có cơ hội tiếp xúc với nhiều bạn bè quốc tế (các đối tác, Ad Networks), mở rộng mối quan hệ.

6. Anh/chị không thích nhất những điều gì? Vì sao?

Đôi khi, công việc đòi hỏi đi sâu vào nhiều chi tiết nhỏ. Điển hình là việc phân tích các biến động doanh thu bất thường, chủ động thu thập dữ liệu, đối chiếu nhiều nguồn, và phối hợp với các bên liên quan để xác định nguyên nhân và đề xuất giải pháp. Tuy nhiên, chính nhờ những phân tích sâu như vậy mà mình học được cách sử dụng dữ liệu như một công cụ để khám phá insight – những yếu tố ẩn sau con số – từ đó hỗ trợ đưa ra quyết định chính xác và có giá trị hơn cho công ty.

7. Những điều kiện cần có để hoàn thành tốt công việc này (kiến thức, kỹ năng, thái độ, v.v.)? Nếu em muốn thăng tiến trong công việc thì em nên trau dồi những gì ạ?

Kiến thức: 

• • App Monetization
  • Display Advertising Ecosystem
  • Programmatic Advertising
  • Mobile App Development Process

Kỹ năng:

• • Hard Skill: Ad Optimization
  • Soft Skills: Analytical Thinking, Problem-Solving

Thái độ:

• • Chủ động, chủ động và chủ động!!! Luôn sẵn sàng và chủ động tìm tòi, học hỏi cái mới, đào bới các ngóc ngách để tìm kiếm cơ hội cải thiện doanh thu. Đặc biệt, bạn nên chủ động trong điều kiện không chắc chắn.
  • Kiên cường trước khó khăn, rào cản mà không bị chán nản, gục ngã tinh thần.
  • Khả năng thích nghi, điều chỉnh suy nghĩ và bắt tay hành động khi hoàn cảnh thay đổi, không bị “đứng hình” trước những thách thức mới.

8. Những điều mà mọi người hay hiểu lầm về công việc này là gì? Tại sao họ lại hiểu sai như vậy?

• Cùng là “chạy Ad” nhưng Ad Operation trong ngữ cảnh của Publishers (đặc biệt là Mobile app publishers) khác với User Acquisition hoặc Media buyer (một vị trí thường gặp tại các Agency quảng cáo). Ad Operation ở Publisher sẽ đóng vai người bán – bán các Ad Inventory mà app đang có, thay vì đóng vai người mua – đi mua các Ad Inventory để chiếu quảng cáo nhằm đặt được một mục tiêu kinh doanh nào đó.
• Một quan niệm sai lầm khác đó là: “Ad Operation thì chỉ cố gắng bán Ad Inventory để mang về doanh thu cao nhất, chứ không thể/không được quyền tác động vào Ad Placement đã được thiết kế trong sản phẩm”. Điều này là sai và bạn hoàn toàn có thể. Bởi lẽ, thiết kế của các Ad Placement và giá bán Ad Inventory có mối quan hệ mật thiết với nhau. Hai bên cần làm việc rất sát sao với nhau để cùng tối ưu hóa doanh thu. Một số công ty còn gộp hai nhóm công việc này lại và gọi tên vị trí tổng hợp đó là Ad Monetization.

9. Công việc này có giúp em tự nuôi mình khi mới ra trường không?

Tất nhiên là có, công việc này hoàn toàn có thể giúp bạn có thu nhập ổn định. Bên cạnh đó, đây cũng là cơ hội để bạn học hỏi và tích lũy kinh nghiệm – những yếu tố nền tảng để phát triển sự nghiệp và mở rộng thu nhập trong tương lai. Mình nghĩ có nhiều chiến lược để có tài chính ổn định, nhưng đều phải xuất phát từ sự nghiêm túc đầu tư học hỏi và không ngừng cải thiện bản thân.

10. Nhìn lại con đường phát triển sự nghiệp cũng như quá trình tìm việc của mình, anh/chị có lời khuyên nào cho em nếu em muốn theo nghề này?

Lời khuyên quan trọng nhất là các bạn phải dành thời gian để xác định rõ đam mê và định hướng của mình có nằm ở lĩnh vực này không. “Lĩnh vực này” xét ở phạm vi hẹp là Ad Operation/Ad Monetization, ở phạm vi rộng là Mobile app business/Gaming business. Chỉ như vậy, bạn mới có động lực để phát triển bản thân theo hướng chuyên sâu trong lĩnh vực này. Và chỉ khi bạn học hỏi, rèn luyện, tích lũy để trở nên (rất) giỏi, thì khi đó thu nhập tốt mới đến và các cơ hội phát triển sự nghiệp mới xuất hiện. Suy cho cùng, nếu thiếu đam mê, thiếu động lực, bạn sẽ chỉ dừng lại ở mức hoàn thành công việc, dậm chân tại chỗ và khó đạt được sự thỏa mãn trong sự nghiệp.

Việc xác định đam mê của mình có nằm trong “lĩnh vực này” hay không là không hề dễ dàng. Mình giới thiệu với bạn một cách. Hãy dành thời gian để tiêu thụ, đắm mình trong các trang thông tin chuyên sâu, rồi tự nhìn nhận lại và đánh giá xem mình bị ngộp, khó chịu, chán, không hứng thú, hay là cảm thấy hào hứng, luôn muốn đào sâu, tìm hiểu. Đây sẽ là một chỉ báo rõ ràng để bạn tìm được câu trả lời của mình. (Mẹo nhỏ: Bạn có thể áp dụng cách tương tự trong việc xác minh đam mê của mình ở các lĩnh vực khác). 

Các trang mà mình thực lòng đề xuất gồm: 

• https://www.pocketgamer.biz/
• https://www.youtube.com/@PocketGamerbiz/playlists

Một lời khuyên nhỏ đi kèm là khi còn trẻ (khoảng dưới 30 tuổi), các bạn hãy “Optimize for knowledge” thay vì “Optimize for money”. Kiến thức giống như một tờ vé số cho sự thành công trong tương lai, có thể bạn chưa thấy giá trị thực tiễn của nó trong hiện tại, nhưng về lâu dài, nó sẽ cực kỳ có ích. Khi còn trẻ, đừng ngại thay đổi, bạn nhé!

Bài viết Ad Monetization Specialist – Phan Đình Tiến đã xuất hiện đầu tiên vào ngày Hướng nghiệp Sông An.

• Họ và tên: Lê Thanh Hảo
• Tuổi: 27
• Giới tính: Nữ
• Số năm kinh nghiệm ở ngành nghề này: 3 năm
• Trình độ học vấn và chuyên ngành:
  •  Thạc sĩ Quản trị kinh doanh (MBA)
  •  Cử nhân Logistics và Quản lý chuỗi cung ứng
• Các chứng chỉ chuyên môn (nếu có):
  • Chứng chỉ PMP (Project Management Professional)
  • Chứng chỉ Certified Scrum Master (CSM)
• Số giờ làm hằng tuần: 40 giờ/tuần
• Loại hình & quy mô công ty (tổng số nhân viên): Công ty Glass Egg – A Virtuos Studio với quy mô trên 500 nhân viên

2. Trách nhiệm chính của anh/chị ở công việc hiện tại là gì? Công việc này đem lại giá trị gì cho tổ chức, cho các bên liên quan?

Công việc của mình có thể ví như một “nhà sản xuất” trong lĩnh vực phim ảnh, nhưng thay vì làm phim, tụi mình tạo ra các trò chơi điện tử. Trách nhiệm chính của mình bao gồm:

• Quản lý dự án: Mình chịu trách nhiệm lên kế hoạch, tổ chức và theo dõi tiến độ của các dự án Game. Điều này bao gồm việc xác định mục tiêu, phân chia công việc, quản lý ngân sách và đảm bảo dự án hoàn thành đúng thời hạn. Mình cũng cần phải dự đoán và giải quyết các vấn đề phát sinh trong quá trình sản xuất, đảm bảo dự án được triển khai đúng hướng và đúng tiến độ.

• Điều phối đội ngũ: Mình làm việc với nhiều bộ phận khác nhau như họa sĩ, đồ họa, kỹ thuật, v.v. để đảm bảo tất cả mọi người đều hiểu rõ mục tiêu và phối hợp làm việc hiệu quả. Mình cũng là người tạo động lực, giải quyết xung đột và xây dựng tinh thần đồng đội.

• Kết nối với khách hàng: Glass Egg là một studio chuyên gia công Game cho các công ty lớn trên thế giới. Vì vậy, việc giao tiếp với khách hàng là vô cùng quan trọng. Mình phải hiểu rõ yêu cầu của khách hàng, trình bày các giải pháp và cập nhật tiến độ dự án thường xuyên.

• Phát triển kinh doanh: Mình tham gia vào các buổi thuyết trình, giới thiệu năng lực của công ty đến các khách hàng tiềm năng, từ đó tìm kiếm thêm các dự án mới.
• Xây dựng văn hóa công ty: Mình khuyến khích các thành viên trong nhóm tham gia các hoạt động thể thao, teambuilding để tăng cường sự gắn kết và tạo ra một môi trường làm việc tích cực.

Công việc của mình mang lại giá trị cho tổ chức và các bên liên quan như sau:

• Cho tổ chức: 

• • Đảm bảo dự án hoàn thành đúng tiến độ và chất lượng, mang lại doanh thu cho công ty. 

• • Xây dựng uy tín và thương hiệu của công ty thông qua các sản phẩm Game chất lượng. 

• • Tạo ra một môi trường làm việc chuyên nghiệp, năng động và sáng tạo.

• Cho khách hàng: 

• • Cung cấp các sản phẩm Game chất lượng cao, đáp ứng yêu cầu và mong đợi của khách hàng.

• • Đảm bảo dự án được thực hiện một cách chuyên nghiệp và hiệu quả.

• •  Xây dựng mối quan hệ hợp tác lâu dài và tin cậy.

• Cho các thành viên trong nhóm: 

• • Tạo ra một môi trường làm việc tích cực, nơi mọi người có thể phát huy tối đa khả năng của mình. 

• • Cung cấp cơ hội học hỏi và phát triển bản thân. 

• • Tạo ra những sản phẩm Game mà mọi người có thể tự hào.

3. Anh/chị bắt đầu vào nghề như thế nào? Vì sao anh/chị chọn con đường này?

Thật ra, con đường đến với ngành Game của mình khá là đặc biệt và không hề theo một lộ trình truyền thống nào cả. Mình tốt nghiệp ngành Logistics và Quản lý chuỗi cung ứng. Sau khi trở về từ Úc, mình làm việc cho ngành hàng hải tại Maersk. Tiếp đó, mình học Thạc sĩ Quản trị kinh doanh (MBA), nên gần như không có mối liên hệ nào với ngành Game.

Bước ngoặt lớn nhất đến vào năm 2020, khi một người bạn thân của mình qua đời. Sự kiện này đã thay đổi hoàn toàn cách mình nhìn nhận về cuộc sống. Mình nhận ra rằng, cuộc đời quá ngắn ngủi để mình lãng phí thời gian vào những công việc không mang lại niềm vui và đam mê thực sự. Chính người bạn đó đã giúp mình có đủ dũng khí để thay đổi. Bạn ấy thường nói với mình rằng, hãy theo đuổi những gì mình thực sự yêu thích, đừng để cuộc sống trôi qua một cách vô vị. Lúc đó, mình mới nhận ra rằng, đam mê thực sự của mình là Game. Mình luôn yêu thích Game từ nhỏ, mình luôn muốn tạo ra những sản phẩm Game có thể mang lại niềm vui và giá trị cho người khác.

Khi mình quyết định chuyển sang ngành Game, gia đình mình cũng có chút lo lắng. Đối với nhiều người, kể cả đến thời điểm hiện tại, Game vẫn chưa được xem là một nghề nghiệp ổn định. Thế nhưng, mình tin rằng, với sự nỗ lực và đam mê, mình có thể chứng minh cho mọi người thấy rằng mình đã đưa ra lựa chọn đúng đắn.

Nếu được chọn lại, mình vẫn sẽ chọn con đường này. Bởi vì mình tin rằng, mình đang làm công việc mà mình yêu thích và có ý nghĩa. Mình muốn góp phần xây dựng một ngành công nghiệp Game Việt Nam phát triển và mang lại những giá trị tích cực cho xã hội. Như slogan của Glass Egg trước đây “Be happy, be happier”, mình mong những sản phẩm Game bọn mình làm ra có thể mang đến niềm vui cho mọi người. Trên hết, mình vẫn luôn hy vọng, chính bản thân mình và nhóm của mình cũng tìm thấy niềm vui trong quá trình sáng tạo Game cho mọi người.

4. Một ngày làm việc tiêu biểu của anh/chị như thế nào?

5. Anh/chị thích nhất những điều gì ở công việc của mình? Vì sao?

Có rất nhiều điều mình yêu thích với công việc hiện tại, nhưng có lẽ điều mình thích nhất chính là sự sáng tạo và khả năng tạo ra những sản phẩm Game có tác động tích cực đến người chơi. 

Mình thích nhất là sự sáng tạo không giới hạn. Trong ngành Game, mỗi dự án là một thử thách mới, đòi hỏi sự sáng tạo không ngừng để xây dựng những trải nghiệm độc đáo và hấp dẫn. Mình thích được làm việc với một đội ngũ tài năng và đam mê, cùng nhau đưa ra những ý tưởng mới lạ và biến chúng thành hiện thực.

Thứ hai, mình thích khả năng tạo ra tác động của Game. Mình tin rằng, Game không chỉ là một hình thức giải trí đơn thuần mà còn là một công cụ mạnh mẽ để truyền tải thông điệp và tạo ra những tác động tích cực đến cộng đồng. Mình cảm thấy rất hạnh phúc khi thấy những sản phẩm Game của mình mang lại niềm vui, kiến thức và cảm hứng cho người chơi. Đặc biệt là những dự án Game mang tính xã hội như Bubpop.

Môi trường làm việc năng động là điều thứ ba mình thích ở công việc của mình. Ngành Fame là một ngành công nghiệp trẻ và năng động, luôn thay đổi và phát triển. Mình thích được làm việc trong một môi trường như vậy, nơi mình có thể học hỏi và phát triển bản thân mỗi ngày. Mình cũng rất thích văn hóa làm việc tại Glass Egg, nơi mọi người luôn hỗ trợ và giúp đỡ lẫn nhau.

Cơ hội học hỏi và phát triển là điều thứ tư mình có khi mình làm Game Producer. Công việc của mình đòi hỏi mình phải liên tục học hỏi và cập nhật những kiến thức mới, kỹ năng mới. Mình thích được thử thách bản thân và khám phá những lĩnh vực mới. Mình cũng rất trân trọng cơ hội được làm việc với các chuyên gia hàng đầu trong ngành Game.

Những điều này không chỉ mang lại cho mình niềm vui và sự thỏa mãn trong công việc mà còn giúp mình cảm thấy mình đang đóng góp một phần nhỏ bé vào việc xây dựng một thế giới tốt đẹp hơn.

6. Anh/chị không thích nhất những điều gì? Vì sao?

Mặc dù mình rất yêu thích công việc hiện tại, nhưng cũng có một vài điều mình cảm thấy chưa hoàn toàn hài lòng.

Đầu tiên là áp lực về thời gian. Ngành Game có tính cạnh tranh cao, đòi hỏi tiến độ sản xuất nhanh chóng để đáp ứng nhu cầu thị trường. Điều này đôi khi tạo ra áp lực lớn về thời gian, đặc biệt là trong giai đoạn cuối của dự án. Mình không thích cảm giác phải làm việc dưới áp lực quá lớn, vì nó có thể ảnh hưởng đến chất lượng sản phẩm và sức khỏe của các thành viên trong nhóm.

Thứ hai là sự không chắc chắn. Ngành Game là một ngành công nghiệp thay đổi liên tục, với những xu hướng và công nghệ mới xuất hiện mỗi ngày. Điều này có nghĩa là mình phải luôn cập nhật kiến thức và kỹ năng của mình để không bị tụt hậu. Đôi khi, mình cảm thấy không chắc chắn về tương lai của ngành Game và vị trí của mình trong ngành.

Thứ ba là sự phụ thuộc vào yếu tố bên ngoài. Thành công của một dự án Game phụ thuộc vào nhiều yếu tố bên ngoài, chẳng hạn như thị hiếu của người chơi, sự cạnh tranh từ đối thủ và các yếu tố kinh tế vĩ mô. Điều này có nghĩa rằng, mình không thể kiểm soát hoàn toàn kết quả của dự án. Mình không thích cảm giác bất lực khi phải đối mặt với những yếu tố bên ngoài mà mình không thể kiểm soát.

Thứ tư, ngành Game đôi khi có tính chất không ổn định. Khi làm việc ở các dự án gia công Game, có những giai đoạn dự án sẽ chậm lại, vì vậy những người làm công việc sản xuất Game sẽ có khoảng thời gian trống. Mình không thích cảm giác không có việc làm và không tạo ra giá trị cho công ty và cộng đồng.

Tuy nhiên, mình tin rằng những khó khăn này là một phần tất yếu của công việc. Mình luôn cố gắng tìm cách để vượt qua chúng và biến chúng thành động lực để phát triển bản thân.

7. Những điều kiện cần có để hoàn thành tốt công việc này (kiến thức, kỹ năng, thái độ, v.v.)? Nếu em muốn thăng tiến trong công việc thì em nên trau dồi những gì ạ?

Để hoàn thành tốt công việc Game Producer, mình thấy có một số điều kiện cần thiết về kiến thức, kỹ năng và thái độ như sau:

Kiến thức:

• Kiến thức về quy trình sản xuất Game: Đây là kiến thức nền tảng, giúp bạn hiểu rõ các giai đoạn phát triển Game, từ lên ý tưởng, thiết kế, lập trình, kiểm thử đến phát hành. Bạn cần nắm vững các phương pháp quản lý dự án Game, các công cụ và phần mềm hỗ trợ sản xuất Game.
• Kiến thức về thị trường Game: Bạn cần cập nhật liên tục các xu hướng mới, thị hiếu người chơi và các đối thủ cạnh tranh. Kiến thức này giúp bạn đưa ra những quyết định đúng đắn về sản phẩm và chiến lược phát triển.
• Kiến thức về quản lý tài chính và kinh doanh: Bạn cần có khả năng lập kế hoạch ngân sách, quản lý chi phí và đánh giá hiệu quả kinh doanh của dự án Game. Kiến thức này giúp bạn đảm bảo dự án được thực hiện một cách hiệu quả và mang lại lợi nhuận cho công ty.
• Kiến thức về các nền tảng công nghệ Game: Bạn cần có hiểu biết về các nền tảng như Unity, Unreal Engine và các công nghệ mới nổi như VR/AR, blockchain (chuỗi khối), v.v.

Kỹ năng:

• Kỹ năng quản lý dự án: Đây là kỹ năng quan trọng nhất, giúp bạn lên kế hoạch, tổ chức và theo dõi tiến độ dự án. Bạn cần có khả năng phân công công việc, quản lý thời gian và giải quyết các vấn đề phát sinh.
• Kỹ năng giao tiếp và làm việc nhóm: Bạn cần có khả năng giao tiếp hiệu quả với các thành viên trong nhóm, khách hàng và các bên liên quan. Bạn cũng cần có khả năng làm việc nhóm tốt, tạo động lực và giải quyết xung đột.
• Kỹ năng giải quyết vấn đề và ra quyết định: Bạn cần có khả năng phân tích vấn đề, đưa ra các giải pháp sáng tạo, đồng thời ra quyết định nhanh chóng và chính xác. Ví dụ, khi dự án gặp trục trặc về tiến độ, bạn cần nhanh chóng xác định nguyên nhân và đưa ra các biện pháp khắc phục.
• Kỹ năng lãnh đạo và tạo động lực: Bao gồm khả năng dẫn dắt đội ngũ, tạo động lực làm việc và xây dựng tinh thần đồng đội. Ví dụ, tổ chức các buổi teambuilding, khen thưởng các thành viên có thành tích tốt và tạo ra một môi trường làm việc tích cực.
• Kỹ năng thích nghi và học hỏi: Ngành Game luôn thay đổi nên bạn cần có khả năng thích nghi nhanh chóng với những xu hướng và công nghệ mới. Bạn cũng cần có tinh thần học hỏi không ngừng để nâng cao kiến thức và kỹ năng của bản thân.

Thái độ:

• Đam mê và nhiệt huyết: Đây là yếu tố quan trọng nhất, giúp bạn vượt qua những khó khăn và thách thức trong công việc. Bạn cần có niềm đam mê thực sự với Game và mong muốn tạo ra những sản phẩm chất lượng.
• Tinh thần trách nhiệm: Bạn cần có trách nhiệm với công việc của mình và luôn nỗ lực để hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao. Ví dụ, bạn cần đảm bảo dự án được thực hiện đúng tiến độ và chất lượng, luôn sẵn sàng giải quyết các vấn đề phát sinh.
• Tinh thần cầu tiến: Bạn cần luôn tìm kiếm những cơ hội để học hỏi và phát triển bản thân. Bạn cũng cần có tinh thần cầu thị, sẵn sàng lắng nghe và tiếp thu ý kiến đóng góp từ người khác.
• Tính tỉ mỉ, cẩn thận: Trong ngành Game, rất nhiều chi tiết nhỏ có thể tạo ra những ảnh hưởng lớn đến chất lượng sản phẩm. Ví dụ, cần kiểm tra kỹ lưỡng từng dòng code, từng hình ảnh, từng âm thanh để đảm bảo không có lỗi.

Để thăng tiến trong công việc, bạn có thể trau dồi những điều sau:

• Nâng cao năng lực chuyên môn: Tham gia các khóa học, hội thảo và các sự kiện chuyên ngành để cập nhật kiến thức và kỹ năng mới. Tìm kiếm cơ hội để làm việc trong các dự án Game lớn và phức tạp để tích lũy kinh nghiệm.
• Phát triển kỹ năng lãnh đạo: Tìm kiếm cơ hội để dẫn dắt các đội nhóm nhỏ và các dự án phụ. Tham gia các khóa học về lãnh đạo và quản lý.
• Xây dựng mạng lưới quan hệ: Tham gia các sự kiện networking và kết nối với những người có kinh nghiệm trong ngành Game. Xây dựng mối quan hệ tốt đẹp với đồng nghiệp, khách hàng và các đối tác.
• Thể hiện sự chủ động và sáng tạo: Đưa ra những ý tưởng mới và đề xuất các giải pháp sáng tạo cho các vấn đề của dự án. Tìm kiếm cơ hội để tham gia vào các dự án nghiên cứu và phát triển.

Nguồn tài liệu hữu ích mà mình đã từng tham khảo để chuẩn bị cho công việc của mình:

• Các trang web và diễn đàn về Game: Gamasutra, GameDev.net, Reddit.
• Các khóa học trực tuyến trên Coursera, edX.
• Sách về quản lý dự án Game như “Level Up! The Guide to Great Video Game Design” của Scott Rogers và “Blood, Sweat, and Pixels” của Jason Schreier.
• Các sự kiện Game như Vietnam GameVerse, Level Up KL.

8. Những điều mà mọi người hay hiểu lầm về công việc này là gì? Tại sao họ lại hiểu sai như vậy?

Công việc Game Producer thường bị hiểu lầm theo nhiều cách khác nhau. Những hiểu lầm này xuất phát từ việc mọi người chưa thực sự hiểu rõ về tính chất phức tạp và đa dạng của công việc. Một số hiểu lầm phổ biến mà mình từng gặp là:

• Game Producer chỉ là người chơi Game và đưa ra ý tưởng: Nhiều người nghĩ rằng làm Game chỉ đơn thuần là chơi Game và có những ý tưởng sáng tạo. Họ chưa hình dung được công việc sản xuất Game đòi hỏi nhiều kỹ năng quản lý, kỹ thuật và kinh doanh. Thực tế trong công việc, Game Producer là người quản lý toàn bộ quá trình sản xuất Game, từ lên kế hoạch, tổ chức, điều phối đội ngũ, quản lý ngân sách đến đảm bảo chất lượng sản phẩm. Công việc này đòi hỏi sự kết hợp giữa kỹ năng sáng tạo, kỹ năng quản lý và kiến thức chuyên môn về Game.
• Game Producer là một công việc nhàn hạ và thú vị: Nhiều người nghĩ rằng làm Game chỉ là chơi Game và làm những công việc sáng tạo. Họ chưa thấy được áp lực về thời gian, ngân sách và chất lượng sản phẩm mà Game Producer phải đối mặt. Nhưng trên thực tế, Game Producer phải làm việc dưới áp lực lớn để đảm bảo dự án hoàn thành đúng tiến độ và chất lượng. Họ cũng phải đối mặt với nhiều rủi ro và thách thức trong quá trình sản xuất Game. Ví dụ, có những giai đoạn của dự án, mình phải làm việc xuyên đêm để kịp tiến độ hoặc phải đối mặt với những vấn đề kỹ thuật phức tạp mà không có giải pháp sẵn có.
• Game Producer không cần kiến thức về kinh doanh: Nhiều người nghĩ rằng làm Game chỉ là một hoạt động nghệ thuật và kỹ thuật. Họ chưa nhận thức được vai trò của Game Producer trong việc quản lý ngân sách, marketing và phân phối sản phẩm. Trong thực tế, Game Producer cần có kiến thức về kinh doanh để đảm bảo dự án Game mang lại lợi nhuận cho công ty. Họ cũng cần có khả năng đàm phán, thuyết phục và xây dựng mối quan hệ với các đối tác. Ví dụ, mình phải lập kế hoạch ngân sách cho dự án, tìm kiếm các nhà đầu tư và đối tác phân phối, đồng thời đánh giá hiệu quả kinh doanh của sản phẩm.

Những hiểu lầm này có thể dẫn đến những đánh giá sai lệch về công việc Game Producer và gây khó khăn cho những người muốn theo đuổi con đường này. Vì vậy, việc hiểu rõ về tính chất thực tế của công việc là rất quan trọng.

9. Công việc này có giúp em tự nuôi mình khi mới ra trường không?

Việc một Game Producer mới ra trường có thể tự nuôi sống bản thân hay không phụ thuộc vào nhiều yếu tố, bao gồm kinh nghiệm, kỹ năng, vị trí công việc và cả mức sống của mỗi người. Mức lương của Game Producer mới ra trường có thể dao động tùy thuộc vào quy mô công ty, vị trí địa lý và kinh nghiệm làm việc. Tại các công ty Game lớn hoặc các studio gia công Game quốc tế, mức lương khởi điểm có thể khá tốt, đủ để trang trải chi phí sinh hoạt cơ bản. Tuy nhiên, ở các công ty Game nhỏ hoặc các studio mới thành lập, mức lương có thể thấp hơn.

Những bạn có kinh nghiệm làm việc trong các dự án Game từ khi còn đi học hoặc có kỹ năng chuyên môn tốt sẽ có lợi thế hơn trong việc tìm kiếm việc làm và đạt được mức lương cao hơn. Các kỹ năng như quản lý dự án, giao tiếp, làm việc nhóm và giải quyết vấn đề là rất quan trọng trong công việc này. Ngoài ra, có nhiều vị trí khác nhau trong lĩnh vực sản xuất Game, từ trợ lý sản xuất, quản lý dự án cấp thấp đến các vị trí quản lý cấp cao hơn. Mức lương sẽ khác nhau tùy thuộc vào vị trí và trách nhiệm công việc. Thế nên, ngay từ khi còn đi học, hãy tìm kiếm cơ hội tham gia vào các dự án Game, làm việc tại các studio nhỏ hoặc tham gia các cuộc thi làm Game. Kinh nghiệm thực tế sẽ giúp bạn nâng cao kỹ năng và tạo ấn tượng tốt với nhà tuyển dụng.

10. Nhìn lại con đường phát triển sự nghiệp cũng như quá trình tìm việc của mình, anh/chị có lời khuyên nào cho em nếu em muốn theo nghề này?

Nhìn lại con đường phát triển sự nghiệp của mình, từ một người không hề có kinh nghiệm trong ngành Game đến khi trở thành Game Producer tại Glass Egg, mình muốn chia sẻ một vài lời khuyên chân thành cho các bạn trẻ đang ấp ủ ước mơ theo đuổi nghề này.

Đầu tiên là xác định rõ đam mê và mục tiêu. Điều quan trọng nhất là bạn phải thực sự đam mê Game và có mong muốn tạo ra những sản phẩm Game chất lượng. Hãy tự hỏi bản thân: “Bạn thích thể loại game nào?” “Bạn muốn làm việc ở vị trí nào?” “Bạn muốn tạo ra những sản phẩm Game như thế nào?”. Khi đã xác định được đam mê và mục tiêu, bạn sẽ có động lực để vượt qua những khó khăn và thử thách trên con đường sự nghiệp.

Thứ hai là, học hỏi và trau dồi kiến thức, kỹ năng. Ngành Game đòi hỏi sự kết hợp giữa kiến thức chuyên môn và kỹ năng mềm. Hãy tìm hiểu về quy trình sản xuất Game, các công cụ và phần mềm hỗ trợ, cũng như các xu hướng mới của ngành. Đồng thời, hãy rèn luyện các kỹ năng giao tiếp, làm việc nhóm, quản lý dự án và giải quyết vấn đề. Các bạn có thể tìm đọc cuốn sách “Level Up! The Guide to Great Video Game Design” của Scott Rogers để hiểu rõ hơn về thiết kế Game. Hoặc bạn có thể theo dõi các trang web và diễn đàn uy tín như Gamasutra, GameDev.net, Reddit (r/gamedev) để cập nhật thông tin và kiến thức.

Thứ ba là, xây dựng kinh nghiệm thực tế. Kinh nghiệm thực tế là yếu tố quan trọng giúp bạn cạnh tranh trong ngành Game. Hãy tìm kiếm cơ hội tham gia vào các dự án Game, làm việc tại các studio nhỏ hoặc tham gia các cuộc thi làm Game. Nếu có thể, hãy thử sức với việc tự phát triển Game nhỏ để tích lũy kinh nghiệm. Ví dụ, bạn có thể tham gia các Game Jam, các cuộc thi làm Game trong thời gian ngắn để thử thách bản thân và làm quen với quy trình phát triển Game.

Thứ tư là, xây dựng mạng lưới quan hệ. Mối quan hệ trong ngành Game đóng vai trò rất quan trọng. Hãy tham gia các sự kiện trong ngành, kết nối với những người làm trong lĩnh vực này và xây dựng mối quan hệ tốt đẹp. Mạng lưới quan hệ sẽ giúp bạn có thêm cơ hội việc làm và học hỏi kinh nghiệm từ những người đi trước.

Thứ năm là, không ngừng kiên trì và không ngừng học hỏi. Ngành Game luôn thay đổi nên bạn cần có tinh thần học hỏi không ngừng và khả năng thích ứng cao. Hãy luôn cập nhật kiến thức và kỹ năng mới, đồng thời sẵn sàng đối mặt với những thử thách. Đừng nản lòng trước những khó khăn, hãy coi đó là cơ hội để học hỏi và phát triển.

Cuối cùng, hãy tìm kiếm động lực và xây dựng ước mơ. Hãy tìm cho mình một nguồn động lực mạnh mẽ để theo đuổi đam mê. Đó có thể là những người bạn, những người thầy, hoặc những câu chuyện truyền cảm hứng. Hãy xây dựng cho mình một ước mơ lớn và chia nhỏ nó thành những mục tiêu cụ thể. Hãy tin tưởng vào bản thân và khả năng của mình, từ đó không ngừng nỗ lực để đạt được ước mơ đó.

Mình hy vọng, những lời khuyên này sẽ giúp các bạn có thêm động lực và định hướng để theo đuổi con đường Game Producer. Hãy nhớ rằng, đam mê, sự kiên trì và tinh thần học hỏi là chìa khóa để thành công trong bất kỳ lĩnh vực nào.

Bài viết Game Producer – Lê Thanh Hảo đã xuất hiện đầu tiên vào ngày Hướng nghiệp Sông An.

• Tuổi: 26
• Giới tính (có thể bỏ qua nếu không muốn chia sẻ): Nam
• Số năm kinh nghiệm ở ngành nghề này: 2 năm
• Trình độ học vấn và chuyên ngành: Cử nhân
• Số giờ làm hằng tuần:  60 – 70 giờ/ tuần
• Loại hình & quy mô công ty (tổng số nhân viên): 100 – 200 nhân viên

2. Trách nhiệm chính của anh/chị ở công việc hiện tại là gì? Công việc này đem lại giá trị gì cho tổ chức, cho các bên liên quan?

Nexon là một công ty phát triển Game nên cần phải có những vị trí công việc để kiểm tra chất lượng của sản phẩm như QA/QC. Người làm QA/QC cần phải có tính cẩn thận, tỉ mỉ để có thể mang lại một sản phẩm Game chỉn chu, đem đến cho người chơi trải nghiệm chơi Game trọn vẹn và thoải mái nhất.

3. Anh/chị bắt đầu vào nghề như thế nào? Vì sao anh/chị chọn con đường này?

Mình chơi Game và đọc khá nhiều thông tin về Game từ nhỏ. Khi nhận ra rằng, ngoài giải trí, Game còn mang lại rất nhiều giá trị về công nghệ và nghệ thuật, gần như là tạo nên một bộ phim. Vì vậy, mình bắt đầu ứng tuyển và tìm hiểu thêm về các vị trí không yêu cầu kinh nghiệm thuộc các công ty trong ngành Game. Ban đầu, người nhà thường chỉ biết mình làm Game nên sẽ có tí nghi ngờ, nhưng nếu giải thích hợp lý thì mọi người vẫn sẽ hiểu được những công việc mình đang làm. Nếu được chọn lại, mình vẫn sẽ làm và thật sự yêu thích với ngành Game, Mình luôn có một mục tiêu lớn hơn, đó là tự làm Game hoặc được làm ở những công ty Game lớn của Việt Nam hoặc thế giới.

4. Một ngày làm việc tiêu biểu của anh/chị như thế nào?

• Xem báo cáo về dự án
• Kiểm tra tiến độ dự án đã đến đâu và tiếp tục
• Tham gia các cuộc họp nội bộ hoặc với các bộ phận liên quan
• Phân chia công việc và triển khai thực hiện
• Tạo test case (kiểm thử) và liên tục kiểm tra Game cho đến gần hết giờ
• Viết báo cáo và tổng hợp các bug để gửi vào tool theo dõi tiến độ fix bug

Ghi chú: Công việc này thường làm giờ hành chính và sẽ có tăng ca nếu khối lượng thông tin của Game quá nhiều và nhiều tính năng để kiểm tra.

5. Anh/chị thích nhất những điều gì ở công việc của mình? Vì sao?

• Công việc này mang lại nhiều kiến thức và rèn luyện sự kĩ tính trong công việc, cùng với đó là những sản phẩm thật sự có chất lượng.
• Được tiếp xúc và làm việc với những Dev người nước ngoài, được thấy những Document Game khi họ tạo ra một trò chơi sẽ như thế nào và quan trọng nhất đó là, thật sự được tham gia vào một dự án Game cùng với một đội ngũ Game hoàn chỉnh.
• Được tiếp xúc với những công cụ làm Game hoặc các kiến thức về engine, cùng với đó là cách thức làm việc quốc tế khi được tham gia vào một dự án game hoàn chỉnh.

6. Anh/chị không thích nhất những điều gì? Vì sao?

Những ai không quá yêu thích Game sẽ cảm thấy rất chán vì phải chơi đi chơi lại một Game nhiều lần. Nhưng khi đã thật sự yêu thích Game và muốn trở thành một phần của dự án, hoặc muốn nâng cấp kĩ năng làm việc thì chắc chắn họ sẽ rất yêu thích công việc này.

7. Những điều kiện cần có để hoàn thành tốt công việc này (kiến thức, kỹ năng, thái độ, v.v.)? Nếu em muốn thăng tiến trong công việc thì em nên trau dồi những gì ạ?

Khi đi làm, thường thì mọi người sẽ phải trang bị một điều rất cần thiết – đó là thái độ cởi mở cùng với sự tò mò và tinh thần ham học hỏi. Tính chất công việc sẽ rèn luyện cho bản thân sự cẩn thận và kĩ tính. Nếu bạn có các yếu tố trên, cực kì yêu thích Game và có sự tìm hiểu vị trí công việc QA/QC từ trước thì sẽ có lợi thế lớn khi ứng tuyển công việc và thích nghi với môi trường làm việc.

8. Những điều mà mọi người hay hiểu lầm về công việc này là gì? Tại sao họ lại hiểu sai như vậy?

Nhiều người thường nghĩ rằng công việc kiểm thử Game chỉ đơn giản là ngồi chơi Game mà không làm gì cả. Một phần vì những người làm trong lĩnh vực này thường khá kín tiếng, không chia sẻ nhiều về công việc của mình, đặc biệt là khi trò chơi còn đang trong giai đoạn kiểm thử hoặc đang trong quá trình thực hiện dự án nên họ chưa thể tiết lộ thông tin sản phẩm.

Tuy nhiên, khi thực sự bước vào công việc QA/QC Game, bạn sẽ thấy nó mang lại nhiều giá trị và kỹ năng hơn những gì mọi người tưởng tượng. Người làm kiểm thử Game không chỉ chơi Game mà còn được tiếp xúc với các công cụ dành cho lập trình viên, rèn luyện tư duy logic, hiểu về quy trình phát triển sản phẩm, lên kế hoạch và điều phối khối lượng công việc sao cho phù hợp với deadline. Đây là một công việc đòi hỏi sự nghiêm túc và chuyên môn chứ không hề đơn giản như hình dung ban đầu.

9. Công việc này có giúp em tự nuôi mình khi mới ra trường không?

Công việc này không chỉ giúp bạn tự lập và phát triển bản thân, mà còn mở ra nhiều cơ hội để trở thành Trưởng nhóm (Leader). Khi đã tích lũy đủ kinh nghiệm, bạn sẽ có cơ hội tham gia vào các dự án lớn hơn hoặc gia nhập những công ty tầm cỡ hơn.

10. Nhìn lại con đường phát triển sự nghiệp cũng như quá trình tìm việc của mình, anh/chị có lời khuyên nào cho em nếu em muốn theo nghề này?

Những ai không quá yêu thích Game sẽ cảm thấy rất chán vì phải chơi đi chơi lại một Game nhiều lần. Nhưng khi đã thật sự yêu thích Game và muốn trở thành một phần của dự án, hoặc muốn nâng cấp kĩ năng làm việc thì chắc chắn họ sẽ rất yêu thích công việc này. Điều đầu tiên là bạn phải thật sự đam mê Game, đầu tư vào việc tìm hiểu thông tin ngành Game và khám phá nhiều thể loại Game offline. Mỗi sản phẩm Game được tạo ra đòi hỏi rất nhiều thời gian và trí tuệ, nhưng khi nhìn thấy thành quả và cảm thấy tự hào khi có thể góp phần QA/QC cho sản phẩm đó, mang đến một trò chơi hoàn hảo, bạn sẽ cảm thấy vô cùng thỏa mãn. Nếu có thể thích nghi và không ngừng nâng cao kiến thức lẫn kỹ năng trong công việc, bạn sẽ mở ra được rất nhiều cơ hội phát triển trong tương lai.

Bài viết QA/QC Game – Đoàn Phù Đông Anh đã xuất hiện đầu tiên vào ngày Hướng nghiệp Sông An.

• Tuổi: 31
• Giới tính: Nam
• Số năm kinh nghiệm ở ngành nghề này: 11 năm
• Trình độ học vấn và chuyên ngành: Cử nhân Ngôn ngữ Anh
• Số giờ làm hằng tuần: 50 – 60 giờ/tuần
• Loại hình & quy mô công ty (tổng số nhân viên): 40 nhân sự người Việt
• Một số dự án Game nổi bật đã thực hiện:
  • Tai Ương – The Scourge: Game kinh dị góc nhìn thứ nhất đậm chất văn hóa Việt, phát hành trên Steam năm 2024, gây ấn tượng mạnh với cong dong trong nuoc và cộng đồng quốc tế.
  • Hơn 30 dự án Cinematic cho game Liên Quân Mobile

2. Trách nhiệm chính của anh/chị ở công việc hiện tại là gì? Công việc này đem lại giá trị gì cho tổ chức, cho các bên liên quan?

Trách nhiệm chính của mình trong công ty, bao gồm:

• Định hướng chiến lược để đảm bảo doanh thu và hướng phát triển của công ty
• Tuyển dụng, đào tạo và dẫn dắt đội ngũ
• Thực hiện và quản lý sản xuất các dự án CGI để bán sản phẩm cho khách hàng
• Xây dựng mối quan hệ với các đối tác

Công việc này đem lại các giá trị:

• Đảm bảo doanh thu và dòng tiền ổn định để công ty tiếp tục phát triển
• Cung cấp những sản phẩm chất lượng, phù hợp với yêu cầu của khách hàng
• Cung cấp việc làm cho các thành viên của công ty
• Định hình sản phẩm CGI, cho thế giới biết được năng lực làm Game của người Việt

3. Anh/chị bắt đầu vào nghề như thế nào? Vì sao anh/chị chọn con đường này?

Khi còn là học sinh lớp 10, mình đã muốn thi vào ngành Quy hoạch Vùng và Đô thị của Trường Đại học Tôn Đức Thắng. Vì vậy, mình bắt đầu đi học vẽ và có nền tảng mỹ thuật từ khá sớm. Tuy nhiên, khi bước chân vào môi trường Đại học, mình nhận thấy bản thân không hợp với ngành này, nên mình đăng ký học song song thêm ngành Truyền thông Đa phương tiện ở Cao đẳng Arena Multimedia. 

Sau đó, cơ hội đã mở ra khi mình đăng ký học việc và được đào tạo 6 tháng trong một công ty Game của Nhật. Hai năm ở đó đã giúp mình học được những kiến thức và kỹ năng căn bản về 3D và CGI với vai trò là một 3D Modeling. Những năm tiếp theo, mình chuyển đổi môi trường làm việc để phù hợp với tính cách cởi mở, ngoại giao của mình. Mình nhảy việc từ công ty gia công Game sang công ty về quảng cáo. Tại đây, mình có cơ hội tham gia trực tiếp vào các khâu sản xuất từ đầu đến cuối (nhận brief từ khách hàng, tạo nhân vật 3D, làm chuyển động nhân vật, kết xuất thành video, v.v.), nhờ vậy mà mình nắm rõ và thực hiện tốt hơn quy trình sản xuất Game, đồng thời tiếp xúc và duy trì mối quan hệ thân thiết với khách hàng.

Qua một khoảng thời gian nữa, mình nghỉ việc và chuyển sang làm freelance. Công việc linh hoạt và nhận theo dự án nên mình tranh thủ thời gian để hoàn thành chương trình Đại học. Dù ngành Game không quá coi trọng về bằng cấp, nhưng mình nghĩ việc mình có bằng Cử nhân thì sẽ có lợi hơn cho công việc sau này.

Làm freelance lâu, mình nhận ra một vấn đề. Nếu chỉ làm cá nhân cho nhiều dự án, mình sẽ phải chịu một khoảng thuế rất lớn, đồng thời khách hàng cũng khó có sự tin tưởng đối với mình. Vì vậy, mình quyết định tự mở công ty để giải quyết những vấn đề đó.

Rare Reversee bắt đầu như vậy, đến nay cũng đã hoạt động trong ngành Game được 6 năm. “Rare” nghĩa là hiếm, còn “reverse” là ngược. Khi ghép hai nghĩa lại và nói lái đi, chúng ta có từ “hướng nghiệp”. Đấy là ý nghĩa của tên “Rare Reversee”, vì mình tin chỉ có giáo dục và hướng nghiệp mới đem lại sự thay đổi trong cách mọi người vẫn đang nhìn nhận và đánh giá về ngành Game.

4. Một ngày làm việc tiêu biểu của anh/chị như thế nào?

• Tổng hợp, liệt kê và kiểm tra các vấn đề cần giải quyết trong ngày
• Quản lý và kiểm tra tiến độ sản xuất các dự án
• Gửi báo giá và gặp gỡ khách hàng
• Sản xuất Game cùng đồng đội
• Tham gia các buổi họp nội bộ để các leader/bộ phận báo cáo

Ghi chú: Mỗi ngày đi làm là một ngày khác nhau, không ngày nào giống ngày nào, với rất nhiều công việc cần xử lý. Hiện tại, mình đang làm 5 ngày/tuần, thỉnh thoảng sẽ làm thêm một ngày thứ Bảy. Tính chất công việc của mình không bắt buộc phải làm việc tại công ty, nên lâu lâu mình sẽ làm việc ngoài văn phòng hoặc từ xa để đổi mới không gian và có thêm ý tưởng sáng tạo cho các dự án Game mình đang làm.

5. Anh/chị thích nhất những điều gì ở công việc của mình? Vì sao?

• Biết nhiều thứ mỗi ngày: Với công việc này, mình ngày càng học được nhiều thứ hơn, không lặp đi lặp lại và nhìn thấy được sự thay đổi, phát triển của những thành viên xung quanh lẫn công ty của mình, từ đó mình chủ động kiểm soát và quản lý được quy trình vận hành hiện tại.
• Niềm vui khi nhìn thấy sản phẩm được hoàn thiện và được mọi người đón nhận. Sự ủng hộ từ người chơi là động lực để mình tiếp tục thực hiện các dự án Game và theo đuổi ngành Game.
• Quả ngọt sau quá trình làm việc “đồng cam cộng khổ” cùng đồng đội, để mình và các thành viên trong công ty vui buồn cùng nhau, và gắn kết với nhau nhiều hơn.

6. Anh/chị không thích nhất những điều gì? Vì sao?

• Vấn đề tài chính: Để vận hành công ty, mình sẽ luôn phải cân nhắc về tiền bạc và nhiều khi điều đó khiến mình nhức đầu. Nếu có điều gì trắc trở nào xảy ra, mình phải ứng biến để xoay sở tình hình. Những lúc đó rất cần mọi người xung quanh giúp đỡ và đồng hành để giải quyết vấn đề.
• Ngành Game chưa nhận được sự quan tâm và giúp đỡ từ xã hội.
• Sản phẩm ngành Game khá đặc thù nên thường xảy ra vấn đề với khách hàng, một phần là vì chưa có quy trình làm việc chuẩn chỉnh. 

7. Những điều kiện cần có để hoàn thành tốt công việc này (kiến thức, kỹ năng, thái độ, v.v.)? Nếu em muốn thăng tiến trong công việc thì em nên trau dồi những gì ạ?

• Kiến thức nền tảng về mỹ thuật
• Tư duy thẩm mỹ tốt, đáp ứng thị hiếu của công chúng
• Kỹ năng sử dụng các phần mềm trên máy tính và thuyết phục khách hàng
• Thái độ tốt khi đi làm, chân thực với mọi người và chân thực với bản thân

Khi có những kiến thức, kỹ năng và thái độ như vậy, bạn sẽ có đủ sự tự tin khi đi xin việc và thương thảo lương với nhà tuyển dụng, từ đó có mức lương và quyền lợi xứng đáng.

8. Những điều mà mọi người hay hiểu lầm về công việc này là gì? Tại sao họ lại hiểu sai như vậy?

Ngành Game tại Việt Nam có nhiều rào cản, một trong số đó là việc mọi người lầm tưởng  rằng, Game luôn gắn liền với những tiêu cực. Mình muốn nói rõ rằng, chơi game và làm game là hai khái niệm khác nhau.

Chơi game là một hình thức giải trí phù hợp và hiệu quả. Tuy nhiên, có thể do ảnh hưởng từ bản thân/ gia đình/ xã hội, nhiều bạn lại phụ thuộc vào game, nghiện game, lạm dụng game, từ đó tiêu tốn thời gian một cách vô ích và ảnh hưởng tới học tập, công việc và cuộc sống cá nhân.

Làm game lại là một chuyện khác. Làm game là cả một quá trình nắm bắt tâm lý người chơi, thiết kế trò chơi hấp dẫn và giữ chân họ tham gia. Làm game tạo ra được một nguồn thu nhập tốt và dễ hội nhập hơn so với các ngành khác. Ngoài ra, làm game cũng là một lĩnh vực khó để “nhảy việc” vì nó đòi hỏi quá trình tích lũy kinh nghiệm nhiều năm, song nhờ vậy mà tỉ lệ cạnh tranh trong ngành cũng thấp hơn nhiều. 

Có thể nói rằng, bản chất của game không xấu, tốt hay xấu là do mỗi người. Mình làm chủ game, hay game làm chủ mình, hoàn toàn phụ thuộc vào mục đích sử dụng và mức độ kiểm soát bản thân của chính người chơi.

9. Công việc này có giúp em tự nuôi mình khi mới ra trường không?

6 tháng đầu khi mới ra trường và bắt đầu quá trình làm thực tập sinh, có thể bạn sẽ phải làm việc không lương. Vì thế, bạn cần tích lũy tiền từ trước để trang trải trong giai đoạn đầu. Sau đó, mức lương sẽ dần tăng lên, phụ thuộc vào trình độ chuyên môn và số năm kinh nghiệm của bạn. Nhìn chung, mức lương trong ngành Game khá cao, đủ để đảm bảo bạn có cuộc sống ổn định, tự nuôi sống bản thân. Nếu muốn tăng thu nhập, bạn có thể nghĩ đến những cách khác, chẳng hạn như làm freelancer, đầu tư, mở công ty, v.v.

10. Nhìn lại con đường phát triển sự nghiệp cũng như quá trình tìm việc của mình, anh/chị có lời khuyên nào cho em nếu em muốn theo nghề này?

Trí tuệ nhân tạo (AI) đang phát triển mạnh mẽ. Mình không đề cập đến các ứng dụng AI trong nghệ thuật, vì chúng vẫn còn nhiều tranh cãi. Tuy nhiên, với các ứng dụng AI liên quan đến kiến thức như Chat GPT hay Gemini, các bạn nên tận dụng chúng để tìm kiếm câu trả lời cho những thắc mắc của mình. Ngày xưa, mình có rất nhiều câu hỏi nhưng không biết phải hỏi ai, nên phải tự mày mò, tìm hiểu, và mất rất nhiều thời gian. Nhưng giờ đây, với sự hỗ trợ của AI, các bạn hoàn toàn có thể dễ dàng giải đáp những thắc mắc đó. Mình hy vọng các bạn sẽ chủ động đặt câu hỏi nhiều hơn, để không bị thụ động trước những thông tin hoặc giới hạn bởi những điều mình chưa biết. Hãy rèn luyện tư duy “muốn biết” và khơi gợi sự tò mò để tự khám phá con đường phát triển của chính mình.

Và đừng lo lắng về việc bị AI thay thế. Với mình, AI là một công cụ rất hữu ích, nhưng nó không bao giờ có thể thay thế con người. Chỉ những ai biết tận dụng AI một cách hiệu quả mới có thể vượt trội hơn chúng ta. Khi mình có tư duy như vậy, mình sẽ sợ bản thân thua kém người khác, chứ không sợ thua kém AI.

Bài viết 2D/3D Animator – Lê Doãn Đăng Khoa đã xuất hiện đầu tiên vào ngày Hướng nghiệp Sông An.

• Tuổi: 28
• Giới tính: Nam
• Số năm kinh nghiệm ở ngành nghề này: 3 năm
• Trình độ học vấn và chuyên ngành: Cử nhân Kỹ thuật hệ thống công nghiệp
• Số giờ làm hằng tuần: 40 giờ/ tuần
• Loại hình & quy mô công ty (tổng số nhân viên): Công ty tư nhân, khoảng 100 người

2. Trách nhiệm chính của anh/chị ở công việc hiện tại là gì? Công việc này đem lại giá trị gì cho tổ chức, cho các bên liên quan?

Công việc chính của vị trí Game Designer là người lên ý tưởng, sáng tạo, thiết kế những nội dung, yếu tố của Game, dùng những công cụ để mô tả và trình bày nên các ý tưởng đó. Đồng thời, Game Designer cũng phối hợp với các bộ phận khác để cùng nhau tạo ra sản phẩm theo như mong đợi, có chất lượng và đem lại trải nghiệm tốt cho người dùng. Ngoài ra, Game Designer còn là người chịu trách nhiệm cho những sản phẩm Game do mình sáng tạo. Mình cần phải xem xét định hướng của sản phẩm sao cho phù hợp với định hướng của tổ chức, đem lại hiệu quả kinh tế và nhận được phản ứng tích cực đến từ người dùng.

3. Anh/chị bắt đầu vào nghề như thế nào? Vì sao anh/chị chọn con đường này?

Cơ duyên của mình bắt đầu từ chương trình đào tạo Fresher Game Designer của một công ty có tiếng trong ngành. Ban đầu, mình khá e ngại trước khi nộp đơn ứng tuyển, vì khi đó mình chưa có suy nghĩ rõ ràng về ngành Game, cũng như không có kinh nghiệm về mảng lập trình. Tuy nhiên, sau khi tìm hiểu kỹ càng, mình đã tự tin ứng tuyển vào chương trình và may mắn trúng tuyển để được tham gia đào tạo tại đây.

Mọi người thường có suy nghĩ rằng, Game và các công việc liên quan đến Game được cho là không mang tính ổn định. Gia đình mình và những phụ huynh khác có thể chưa hiểu hết về tính chất công việc như thế nào, đem lại lợi ích ra sao. Thế nhưng, sau một thời gian làm việc, người nhà mình cũng dần thấu hiểu hơn về công việc mà đang làm.

Mình nghĩ mình đến với nghề cũng là một cái duyên và một sự lựa chọn. “Nghề chọn người” – vào khoảng thời gian mình được đào tạo, học hỏi, khám phá và tiếp xúc với công việc, mình đã nhận ra niềm đam mê của mình dành cho Game, xa hơn là mong muốn làm ra một sản phẩm Game được mọi người yêu thích. Đó chính là động lực lớn lao để mình có thể tiếp tục theo đuổi ngành Game cho đến hiện tại, và mong rằng mình sẽ càng đạt được nhiều thành tựu hơn trong tương lai.

4. Một ngày làm việc tiêu biểu của anh/chị như thế nào?

Thời gian làm việc và công việc thường rất linh động và có thay đổi bởi nhiều yếu tố, chẳng hạn như: giai đoạn khác nhau của dự án (phát triển, đang phát triển, test, v.v.), kế hoạch định trước, các trường hợp đột xuất trong công việc, v.v. Cơ bản thì, một ngày làm việc của mình sẽ có trình tự như sau:

• Họp đầu ngày: Thông báo về tiến độ công việc, cập nhật những thông tin mới, báo cáo về những dự án đã và đang hoạt động
• Công việc thông thường: Nghiên cứu ý tưởng, thị trường, lên ý tưởng sáng tạo sản phẩm mới, theo dõi và hỗ trợ dự án, v.v.
• Họp với nhóm: Phân công công việc, cập nhật tiến độ, tìm cách xử lý cho những vấn đề phát sinh, v.v.

5. Anh/chị thích nhất những điều gì ở công việc của mình? Vì sao?

Điều mình thích nhất đó là mình có cơ hội được tìm hiểu, tiếp cận những công nghệ mới, những dòng Game mới, những kiến thức liên quan để giải đáp cho những điều tưởng chừng như đơn giản, nhưng đằng sau đấy lại vô cùng phức tạp. Chẳng hạn như, tại sao một tựa Game đơn giản lại có thể thu hút được nhiều người chơi. Chính những điều đó đã luôn kích thích sự tò mò và đam mê trong mình khi làm việc.

6. Anh/chị không thích nhất những điều gì? Vì sao?

Một điều mình không thích, mà đôi khi mình hoặc có thể là tất cả mọi người sẽ gặp phải, đó là làm việc về một dòng sản phẩm mà mình không thích hoặc không có hứng thú. Đó là chuyện có thể xảy ra nếu mình đi làm ở một công ty bất kì. Khi làm việc với một dòng sản phẩm mà mình không có hứng thú, mình sẽ bị ảnh hưởng nhiều đến động lực làm việc, đồng thời khó phát huy hết khả năng của mình trong công việc.

7. Những điều kiện cần có để hoàn thành tốt công việc này (kiến thức, kỹ năng, thái độ, v.v.)? Nếu em muốn thăng tiến trong công việc thì em nên trau dồi những gì ạ?

Để có thể tiếp cận và bắt đầu công việc này, điều quan trọng nhất chính là kiến thức. Để thu thập kiến thức, bạn có thể học hỏi qua việc đọc sách, đọc những thông tin, bài báo từ các trang blog về Game hay các diễn đàn, cùng với đó là kiến thức của các khía cạnh khác như kinh tế, tâm lý học, tư duy thiết kế, mĩ thuật, v.v.

Một số cuốn sách và diễn đàn chia sẻ kiến thức về ngành Game:

• Cuốn sách “The Art of Game Design – Jesse Schell”
• Cuốn sách “Fundamentals of Game Design – Ernest Adams”
• Blog “Deconstruction of Funs”
• Diễn đàn, kênh Youtube “GDC – Game Developer Conference”
• Kênh Youtube “Game Maker’s Toolkits”

Bên cạnh đó, việc thành thào các kĩ năng khác nhau cũng là điều rất cần thiết để hỗ trợ các em trong quá trình làm việc và thiết kế. Chẳng hạn như, kĩ năng đọc – viết, kĩ năng trình bày diễn thuyết trước đám đông, kĩ năng sử dụng những công cụ như Photoshop, Figma, AI hỗ trợ, v.v.

Đồng thời, để có thể phát triển trong công việc, các em cần có một niềm đam mê, sự cầu tiến, cùng tinh thần ham học hỏi để phát triển, kèm theo đó là cơ hội thực chiến sẽ giúp em có nhiều kinh nghiệm hơn trong tương lai.

8. Những điều mà mọi người hay hiểu lầm về công việc này là gì? Tại sao họ lại hiểu sai như vậy?

Mọi người thường hay nhầm tưởng rằng, “Thiết kế Game” là “Lập trình Game”, là những người sản xuất ra Game bằng việc lập trình. Có thể do Game được sinh ra từ việc lập trình nên mọi người có lầm tưởng như thế. Các nhà “Thiết kế Game” và “Lập trình Game” có thể được gọi chung là những người “Phát triển Game”. Tuy nhiên, công việc của “Thiết kế Game” sẽ thiên về sự sáng tạo, thiết kế, đặt nền móng đầu tiên cho những sản phẩm được phát triển của mình, nôm na là những “đạo diễn” của Game. Bên cạnh đó, người “Thiết kế Game” có kiến thức về lập trình cũng là một điểm cộng, để có thể hiểu được những vấn đề về mặt kĩ thuật và có thể giao tiếp với người “Lập trình Game”.

9. Công việc này có giúp em tự nuôi mình khi mới ra trường không?

Ngành Game cũng có thể được gọi là một trong những ngành có thiên hướng sáng tạo. Thế nên, về cơ bản, thời gian đầu có thể không đem lại thu nhập cao như những ngành khác. Thế nhưng, ngành Game nhì chung vẫn rất tốt vì thuộc mảng công nghệ, đủ để đáp ứng mong muốn cho các bạn ở những giai đoạn mới vào ngành. Cùng với sự đa dạng trong định hướng sự nghiệp, xét về mặt tài chính, thu nhập trong ngành Game vẫn ở mức ổn khi các em đã có đủ kinh nghiệm và trình độ chuyên môn để phát triển trong tương lai.

10. Nhìn lại con đường phát triển sự nghiệp cũng như quá trình tìm việc của mình, anh/chị có lời khuyên nào cho em nếu em muốn theo nghề này?

Với sự phát triển mạnh mẽ của công nghệ, Game sẽ vẫn luôn và trở thành một loại hình giải trí mạnh mẽ, phổ biến nhiều hơn đến với mọi người. Vì thế, trong tương lai, mình tin rằng việc tìm kiếm nhân lực phù hợp cho ngành sẽ trở nên cần thiết hơn rất nhiều. Bên cạnh đó, mình mong các bạn sẽ có sự đam mê thuần túy đối với loại hình giải trí này, cùng với sự khát khao, tò mò và động lực to lớn để có thể theo đuổi ngành Game một cách lâu dài và bền vững.

Bài viết Game Designer – Ngô Minh Vũ đã xuất hiện đầu tiên vào ngày Hướng nghiệp Sông An.

• Tuổi: 26
• Giới tính: Nam
• Số năm kinh nghiệm ở ngành nghề này: 5 năm
• Trình độ học vấn và chuyên ngành: Cử nhân ngành Vật lý Y khoa
• Các chứng chỉ chuyên môn (nếu có): Anh văn B2
• Số giờ làm hằng tuần: 40 – 60 giờ/tuần
• Một số dự án Game nổi bật đã tham gia:
  • Cộng đồng Huyền Thoại Runeterra 2020 – 2023
  • Hệ thống giải đấu VCCS (Huyền Thoại Runeterra) gồm VN và các nước SEA 2021 – 2022
  • Cộng đồng Liên Minh Huyền Thoại 2024 – nay
  • Chương trình tài trợ offline “Cắm Mắt Bắt View” – xem giải đấu esport 2024 – nay
  • Hệ thống giải đấu ARCANE: ARAM League 2024
  • Hệ thống giải đấu Road to VCS 2025
  • Cộng đồng “Cùng nhau học trên Coursera” & mentor chương trình Phát triển nhân tài số 2023 – nay

2. Trách nhiệm chính của anh/chị ở công việc hiện tại là gì? Công việc này đem lại giá trị gì cho tổ chức, cho các bên liên quan?

Phát triển cộng đồng Game cho sản phẩm. Phát triển cộng đồng bao gồm phát triển cộng đồng online và xây dựng các chương trình hoạt động offline. Việc cộng đồng lớn mạnh thông qua nền tảng – sân chơi online hay hoạt động offline có ý nghĩa và tác động tích cực đến người dùng sản phẩm, làm tăng độ trung thành của người chơi đối với tựa Game đó.

3. Anh/chị bắt đầu vào nghề như thế nào? Vì sao anh/chị chọn con đường này?

Năm 2020, lúc ấy tựa game Huyền Thoại Runeterra mới về Việt Nam, bằng một số kiến thức cơ bản trong việc tổ chức sự kiện, mình đã tiên phong thực hiện sự kiện offline đầu tiên cho cộng đồng. Từ đó, mình được sếp của mình – mentor và cũng là người thầy dẫn lối cho mình trong công việc – hướng dẫn rất nhiều điều để học cách trở thành một nhân viên quản lý và phát triển cộng đồng đúng nghĩa. Sau một thời gian học hỏi cũng như nhìn lại bản thân, mình thật sự cảm thấy phát triển cộng đồng là công việc vô cùng phù hợp với mình. Do đó, mình đã rất chăm chỉ và nỗ lực để tìm cách phát triển trên con đường này.

4. Một ngày làm việc tiêu biểu của anh/chị như thế nào?

• 09:30 – 10:00: Lên danh sách các đầu mục cần thực hiện
• 10:00 – 11:30: Xử lý công việc giấy tờ theo quy trình
• 12:00 – 13:30: Nghỉ ngơi, ăn trưa
• 13:30 – 15:00: Xử lý công việc giấy tờ
• 15:00 – 16:00: Họp nội bộ hoặc với các bên liên quan
• 16:00 – 17:00: Sắp xếp file làm việc theo hệ thống
• 20:00 – 21:00: Họp, nắm bắt tình hình và triển khai với các nhân sự online

Ghi chú: Mình làm việc 5 ngày/tuần. Thời gian làm việc có thể thay đổi dựa trên cập nhật của sản phẩm. Chẳng hạn như, hôm ấy có giải đấu không, có sự kiện gì hay không, mình sẽ dành thêm thời gian buổi tối hoặc thậm chí là cuối tuần để làm việc.

5. Anh/chị thích nhất những điều gì ở công việc của mình? Vì sao?

Công việc hiện tại là cơ hội để mình phát triển bản thân tốt nhất. Với vai trò nhân viên phát triển cộng đồng, mình sẽ được thực hiện tất cả dự án lớn nhỏ của ngành Game điển hình. Kiến thức, kinh nghiệm, trải nghiệm gần như không giới hạn, quan trọng là mình có muốn dấn thân và thực hiện hay không. Ngoài ra, công việc phát triển cộng đồng cũng giúp mình được tiếp xúc với rất nhiều nhóm người khác nhau. Việc phải liên tục trao đổi và kết nối đã giúp mình phát triển kỹ năng giao tiếp và thấu cảm hơn rất nhiều.

6. Anh/chị không thích nhất những điều gì? Vì sao?

Chắc chắn là vấn đề về thời gian. Việc phải dành nhiều thời gian làm thêm buổi tối hoặc cuối tuần là điều thường xuyên xảy ra. Dù mình rất đam mê với công việc, nhưng mình cũng phải công nhận rằng, có một số thời điểm, các vấn đề gấp rút cũng ảnh hưởng ít nhiều đến cuộc sống cá nhân của mình.

7. Những điều kiện cần có để hoàn thành tốt công việc này (kiến thức, kỹ năng, thái độ, v.v.)? Nếu em muốn thăng tiến trong công việc thì em nên trau dồi những gì ạ?

Giao tiếp, kết nối, quản lý, sáng tạo nội dung, truyền thông và tổ chức sự kiện là những kiến thức vô cùng quan trọng.

• Giao tiếp & Kết nối: Làm cộng đồng là tập hợp mọi người lại với nhau, cũng như cần có sự phối hợp với nhiều bên trong cùng một dự án. Do đó, nếu không có năng lực giao tiếp và kết nối thì sẽ rất khó để xúc tiến tiến trình hoàn thành công việc, hay chỉ đơn giản là tìm được giải pháp để xử lý một vấn đề nào đấy.
• Quản lý: Công việc vô cùng nhiều, tuy không khó nhưng đòi hỏi bạn phải kiểm soát được rất nhiều đầu mục cùng một lúc. Do đó, bạn phải có kiến thức về quản lý: quản lý file, quản lý con người, quản lý thời gian, thậm chí là quản trị rủi ro để đảm bảo công việc được duy trì bền vững.
• Sáng tạo nội dung: Trong kỷ nguyên mạng xã hội phát triển, để có thể “gom” cộng đồng lại, bạn cần phải hiểu được tâm lý của cộng đồng và thực hiện những nội dung thu hút nhằm tạo thảo luận. Đây là nền tảng quan trọng trong việc duy trì tương tác lâu dài trên một nền tảng online.
• Truyền thông & Tổ chức sự kiện: Lên kế hoạch triển khai, kế hoạch truyền thông, chi phí, nhân sự, thời gian cùng những dự trù khác là nhóm kỹ năng quan trọng để thực hiện những sự kiện lớn, phục vụ cho việc đạt được những mục tiêu ngắn hạn hoặc dài hạn được đề ra.

Về thái độ: Nhiệt huyết, biết chia sẻ, biết lắng nghe, học hỏi từ sai lầm, không ngại thử thách là 5 từ khóa mình tâm đắc nhất trong quá trình làm việc suốt 5 năm qua.

8. Những điều mà mọi người hay hiểu lầm về công việc này là gì? Tại sao họ lại hiểu sai như vậy?

“Làm cộng đồng là làm sự kiện, làm giải đấu” – là điều mình đã từng nghĩ. Trên thực tế, sự kiện và giải đấu chỉ là một phần nhỏ trong các hoạt động cộng đồng, chứ không phải là tất cả. Điều này thường bị nhiều bạn hiểu sai là do các bạn thích các hoạt động về Game, thích tham gia các chương trình về Game nên chỉ nhìn thấy công việc được thực hiện tại các sự kiện và giải đấu. Trong khi đó, các hoạt động truyền thông mới là thứ được thường xuyên thực hiện.

9. Công việc này có giúp em tự nuôi mình khi mới ra trường không?

Nhờ vào quá trình tích lũy kinh nghiệm và làm cộng tác viên lâu dài trước đó nên mình tìm được công việc đủ nuôi sống bản thân khi mới ra trường.

10. Nhìn lại con đường phát triển sự nghiệp cũng như quá trình tìm việc của mình, anh/chị có lời khuyên nào cho em nếu em muốn theo nghề này?

Việc làm cộng đồng là một niềm vui, đặc biệt với những bạn thích kết nối và giúp đỡ người khác. Nếu bạn thật sự thích và muốn thử, lời khuyên của mình dành cho bạn đó là: Hãy cống hiến và đam mê vừa đủ. Với quỹ thời gian còn lại, hãy ngồi lại và suy ngẫm về ý nghĩa của những việc mình làm để tiếp tục học hỏi những điều mới một cách chuyên nghiệp hơn. Đôi lúc, nếu cảm thấy mệt mỏi, bạn hãy tìm một người thầy, một mentor trong lĩnh vực này để được chia sẻ và dẫn dắt. Suy cho cùng, “làm cộng đồng” là giao thoa của rất nhiều nhóm công việc: Marketing, tổ chức sự kiện, chăm sóc khách hàng, sáng tạo nội dung, v.v. Do đó, nếu bạn lăn xả… vừa đủ và có định hướng đúng đắn, nhất định bạn sẽ rất phát triển.

Một lời khuyên khác: Hãy chủ động tham gia vào các hoạt động cộng đồng của lĩnh vực/trò chơi mà bạn thích. Muốn làm cộng đồng thì trước tiên phải “là cộng đồng” để “hiểu cộng đồng” kia mà. Lăn xả lên nào!

Bài viết Admin Community – Nguyễn Đình Thiên Phúc đã xuất hiện đầu tiên vào ngày Hướng nghiệp Sông An.

• Tuổi: 29
• Giới tính: Nam
• Số năm kinh nghiệm ở ngành nghề này: 8 năm
• Trình độ học vấn và chuyên ngành: Cử nhân Công nghệ thông tin
• Số giờ làm hằng tuần: 40 – 50 giờ/ tuần
• Loại hình & quy mô công ty (tổng số nhân viên): 70 – 80 người
• Một số dự án Game nổi bật đã thực hiện:
  • Game NFT Rise of Defender/ Defi Warrior
  • Game Dog Rescue Draw to Save

2. Trách nhiệm chính của anh/chị ở công việc hiện tại là gì? Công việc này đem lại giá trị gì cho tổ chức, cho các bên liên quan?

Với vai trò Technical Lead trong phát triển Game, mình chịu trách nhiệm chính trong việc dẫn dắt và định hướng kỹ thuật cho dự án. Cụ thể:

• Kiến trúc & Công nghệ: Thiết kế kiến trúc hệ thống, lựa chọn công nghệ phù hợp, đảm bảo mã nguồn sạch, tối ưu hiệu suất và có khả năng mở rộng.
• Hỗ trợ & Quản lý đội ngũ: Hướng dẫn, cố vấn cho đội Developer, kiểm tra mã code, giải quyết các vấn đề kỹ thuật phức tạp.
• Quy trình & Chất lượng: Xây dựng quy trình phát triển, CI/CD, quản lý kỹ thuật nhằm đảm bảo chất lượng code và tối ưu tốc độ phát triển.
• Giao tiếp liên phòng ban: Là cầu nối giữa đội Dev với các bộ phận khác (Game Design, Art, Produce, v.v.) để đảm bảo yêu cầu được thực hiện chính xác.
• Giải quyết vấn đề: Nhanh chóng tìm ra giải pháp cho các vấn đề kỹ thuật phát sinh, giảm thiểu rủi ro trong quá trình phát triển Game.

Nhìn chung, mình sẽ đảm bảo dự án Game phát triển đúng hướng, chất lượng cao, tối ưu thời gian và chi phí, đồng thời giúp đội ngũ lập trình làm việc hiệu quả hơn, giảm thiểu rủi ro và lỗi kỹ thuật. Bên cạnh đó, mình cũng cần xây dựng nền tảng công nghệ vững chắc để có thể tái sử dụng cho các dự án trong tương lai.

3. Anh/chị bắt đầu vào nghề như thế nào? Vì sao anh/chị chọn con đường này?

Ngay từ bậc THCS, mình đã rất thích lập trình và mong muốn tạo ra những sản phầm phần mềm cho mọi người sử dụng. Bên cạnh đó, mình cũng rất mê Game như mọi thằng con trai khác. Trong quá trình học tập và tham gia các cuộc thi, mình có tham dự và làm ra một sản phẩm phần mềm mô phỏng đàn piano bằng Pascal. Cũng trong cuộc thi đó, mình quen một người bạn và được giới thiệu về game engine Unity để có thể nâng cấp phần mềm của mình thành 3D. Đó cũng là bước chân đầu tiên của mình vào con đường Game Development.

Ban đầu mình rất e ngại, không dám chia sẻ với gia đình, vì trong mắt bố mẹ “Game” đồng nghĩa với tệ nạn và hư hỏng. Nhưng theo thời gian, mình cũng giải thích được cho gia đình, ông bà, bố mẹ hiểu “làm Game” là lập trình, giải thuật, thuật toán, vật lý, toán học, v.v. Game cũng là một sản phẩm phần mềm, chỉ khác là dùng để giải trí. Ngoài ra, cùng với sự phát triển của phần mềm, Game cũng được ứng dụng vào các lĩnh vực như dạy học, nghiên cứu khoa học, mô phỏng, huấn luyện chiến đấu, v.v. Có một câu chuyện vui đó là, trước đây khi mình ngồi vào máy tính, không cần biết là đang viết code hay làm gì, bố mẹ đều nghĩ là “đang chơi Game”. Nhưng sau này, khi đã làm trong ngành Game vài năm rồi, mỗi lần về quê nghỉ lễ, ngồi chơi Game với bạn bè để giải trí, bố mẹ cũng nghĩ là mình đang làm việc.

Ngay từ khi hết năm nhất Đại học, mình đã chủ động tìm kiếm các công ty Game để xin thực tập, làm part-time trong thời gian rảnh. Nhờ đó, mình đã tích luỹ được khá nhiều kinh nghiệm, con đường bước chân vào ngành Game của mình sau khi tốt nghiệp gần như không có khó khăn gì. Vấn đề duy nhất có lẽ là, năm cuối Đại học, mình có một lời mời vào Sài Gòn làm việc từ một studio khá có tiếng của Singapore là Ketchapp. Mình đã đứng trước hai con đường, hai lựa chọn: một là nghỉ học, hai là từ chối công việc này. Mình đã chọn phương án thứ hai, cá nhân mình nghĩ cơ hội sẽ còn nhiều, và tấm bằng Đại học, dù trong ngành Game không quá quan trọng nhưng mình tin rằng, sau này mình sẽ có lúc dùng đến.

Nếu được chọn lại, mình vẫn sẽ chọn con đường trở thành một Game Developer, vì bên cạnh việc thoả mãn được phần lí trí, logic trong bản thân mình, công việc này còn giúp mình tạo ra những thế giới “của riêng mình” và cho mọi người trải nghiệm được điều đó.

4. Một ngày làm việc tiêu biểu của anh/chị như thế nào?

• 09:00 – 10:00: Kiểm tra thông báo, tin nhắn cá nhân trên Email, Telegram và các lịch họp trong ngày
• 11:00 – 12:00: Thực hiện các nhiệm vụ công việc, theo dõi tiến độ dự án
• 12:00 – 13:30: Nghỉ ngơi, ăn trưa
• 13:30 – 17:00: Viết code, đọc báo cáo, viết tài liệu, fix bug (sửa lỗi, cải thiện chất lượng và ổn định của phần mềm), v.v.
• 17:00 – 18h30: Tham gia các cuộc họp nội bộ hoặc đối tác

Ghi chú: Mình làm việc 5 ngày/tuần. Tuy nhiên, vị trí Technical Lead yêu cầu kiểm tra tin nhắn thường xuyên và đôi khi sẽ phải tăng ca các ngày trong tuần hoặc cuối tuần.

5. Anh/chị thích nhất những điều gì ở công việc của mình? Vì sao?

Điều mình thích nhất đó là việc mình có thể tạo ra thế giới “của riêng mình”. Khác với app hay website, dù cùng có user (người sử dụng) nhưng ở mảng Game, mình có thể cài cắm nhưng “easter egg”. Không gì thú vị bằng việc “trà trộn” vào group chat của user và xem họ bàn luận, tranh cãi về những “easter egg” họ tìm thấy trong thế giới Game do mình tạo ra.

6. Anh/chị không thích nhất những điều gì? Vì sao?

Mình có thể phải làm việc ở bất cứ đâu, miễn là có mạng và laptop. Điều này có lẽ là vấn đề chung của anh em Dev. Mặc dù mình yêu công việc, nhưng đôi khi đang tận hưởng khoảng thời gian cá nhân hoặc với gia đình, bạn bè và bị tin nhắn công việc làm phiền, mình sẽ hơi bực.

7. Những điều kiện cần có để hoàn thành tốt công việc này (kiến thức, kỹ năng, thái độ, v.v.)? Nếu em muốn thăng tiến trong công việc thì em nên trau dồi những gì ạ?

Để hoàn thành tốt công việc trong mảng Game Development, em cần có một sự kết hợp giữa kiến thức chuyên môn, kỹ năng thực hành và thái độ làm việc chuyên nghiệp. Kiến thức nền tảng về lập trình là điều kiện tiên quyết. Nếu em sử dụng Unity, thì C# là ngôn ngữ quan trọng cần thành thạo, còn với Unreal Engine, C++ sẽ là lựa chọn chính. Ngoài ra, hiểu về cấu trúc dữ liệu và thuật toán sẽ giúp em tối ưu hóa hiệu suất của Game, đặc biệt là khi xử lý vật lý, AI hay các hệ thống phức tạp khác.

Bên cạnh lập trình, em cũng cần nắm vững các nguyên tắc về thiết kế phần mềm, như mô hình lập trình hướng đối tượng (OOP), kiến trúc ECS (Entity-Component-System) hay sử dụng Scriptable Objects để tối ưu workflow trong Unity. Việc biết cách tổ chức mã nguồn một cách rõ ràng, dễ bảo trì sẽ giúp em làm việc hiệu quả hơn trong dự án lớn.

Ngoài yếu tố kỹ thuật, đồ họa và âm thanh cũng là hai lĩnh vực quan trọng trong phát triển Game. Nếu em làm lập trình, em không nhất thiết phải giỏi vẽ hay làm nhạc, nhưng ít nhất nên hiểu về pipeline (quy trình sản xuất) của đồng đội, cách asset (những tài nguyên được sử dụng trong việc phát triển Game) được tạo ra và sử dụng trong Game. Điều này giúp em phối hợp tốt với các thành viên khác trong đội.

Để thăng tiến trong công việc, kỹ năng mềm cũng quan trọng không kém. Một người giỏi kỹ thuật nhưng thiếu kỹ năng giao tiếp sẽ gặp khó khăn khi làm việc nhóm hay thuyết phục đồng nghiệp về ý tưởng của mình. Vì vậy, rèn luyện khả năng trình bày, phản biện và làm việc nhóm là điều không thể thiếu. Ngoài ra, tư duy giải quyết vấn đề và sự linh hoạt cũng giúp em thích nghi nhanh với các yêu cầu thay đổi liên tục trong dự án.

Thái độ làm việc cũng là một yếu tố quyết định sự thành công của em. Game Dev là một mảng đòi hỏi sự kiên trì, vì nhiều lúc dự án sẽ gặp khó khăn hoặc thất bại. Nếu em có tinh thần học hỏi, sẵn sàng nhận góp ý và không ngại thử thách, em sẽ tiến xa hơn trong ngành. Đặc biệt, nếu em có tham vọng thăng tiến lên các vị trí như Technical Lead hay Game Director, thì ngoài chuyên môn, em còn cần khả năng lãnh đạo, quản lý thời gian và ra quyết định hợp lý.

8. Những điều mà mọi người hay hiểu lầm về công việc này là gì? Tại sao họ lại hiểu sai như vậy?

Có rất nhiều hiểu lầm về công việc Game Dev, phần lớn xuất phát từ việc mọi người chỉ nhìn vào bề nổi của ngành mà không thấy được những gì diễn ra phía sau. Một trong những hiểu lầm phổ biến nhất là làm Game rất vui và dễ dàng, vì nó chỉ là chơi Game cả ngày. Thực tế, phát triển Game là một quá trình đầy áp lực, đòi hỏi tư duy logic, kỹ năng lập trình, thiết kế và quản lý dự án. Việc phải fix bug liên tục, tối ưu hiệu suất hay chạy deadline sát nút có thể khiến nhiều người stress nặng. Nhưng vì kết quả cuối cùng là một sản phẩm giải trí, người ngoài nhìn vào dễ tưởng rằng, đây là một công việc nhẹ nhàng, không có nhiều căng thẳng.

9. Công việc này có giúp em tự nuôi mình khi mới ra trường không?

Công việc Game Dev hoàn toàn có thể giúp em tự nuôi mình ngay khi mới ra trường, nhưng mức độ dễ hay khó sẽ phụ thuộc vào nhiều yếu tố như kỹ năng, vị trí công việc, công ty em làm và cả định hướng phát triển của em.

Nếu em làm trong một studio game lớn hoặc một công ty outsource, mức lương khởi điểm thường đủ để trang trải cuộc sống, đặc biệt nếu em ở những thành phố có ngành Game phát triển mạnh. Ở Việt Nam, mức lương của Lập trình viên Game mới ra trường thường dao động từ 10 – 15 triệu đồng/tháng, có thể cao hơn nếu em giỏi hoặc có dự án cá nhân ấn tượng. Nếu làm ở nước ngoài, mức lương có thể cao hơn rất nhiều, nhưng chi phí sinh hoạt cũng sẽ cao theo.

Tuy nhiên, nếu em chọn hướng indie hoặc startup Game riêng ngay từ đầu, việc “tự nuôi sống mình” sẽ khó khăn hơn. Tự làm Game để kiếm tiền đòi hỏi không chỉ kỹ năng lập trình mà còn cả khả năng thiết kế Game, Marketing, quản lý tài chính và tìm cách kiếm doanh thu từ sản phẩm. Nếu em đi theo hướng này, thường phải mất vài năm mới có thể tạo ra thu nhập ổn định.

Một hướng khác là làm Freelance Game Developer hoặc nhận hợp đồng từ các công ty nước ngoài. Nếu em giỏi Unity hoặc Unreal và có thể làm full-cycle development (hoặc ít nhất là một phần quan trọng như Gameplay Programming, AI, network), thì việc nhận công việc trên Upwork hoặc Fiverr có thể giúp em kiếm tiền ngay từ khi còn đi học. Tuy nhiên, công việc freelance cũng đòi hỏi em phải biết quản lý thời gian, giao tiếp với khách hàng và xây dựng portfolio để tìm được dự án tốt.

10. Nhìn lại con đường phát triển sự nghiệp cũng như quá trình tìm việc của mình, anh/chị có lời khuyên nào cho em nếu em muốn theo nghề này?

Nếu em muốn theo nghề Game Developer, điều quan trọng nhất là hãy bắt đầu càng sớm càng tốt. Ngành Game rất thực tế, không ai đánh giá em qua bằng cấp mà dựa vào những gì em đã làm được. Vì vậy, thay vì chỉ học lý thuyết, em nên tự tay làm một số dự án Game nhỏ ngay từ khi còn đi học. Đây chính là cách tốt nhất để học hỏi và xây dựng portfolio, thứ sẽ giúp em rất nhiều khi đi xin việc.

Bên cạnh đó, đừng chỉ tập trung vào code, hãy học cách làm Game hoàn chỉnh. Một lập trình viên Game giỏi không chỉ biết viết code mà còn hiểu về Game Design, tối ưu hiệu suất, networking, AI, Animation và cả UX/UI. Càng biết nhiều khía cạnh của Game Development, em càng có lợi thế khi làm việc nhóm hoặc thậm chí tự phát triển Game riêng.

Khi tìm việc, đừng ngại ứng tuyển ngay cả khi em chưa đáp ứng đủ 100% yêu cầu. Các công ty thường quan tâm đến khả năng học hỏi và thái độ làm việc hơn là việc em có đầy đủ tất cả kỹ năng họ cần ngay từ đầu. Hãy chuẩn bị một portfolio tốt, bao gồm những dự án cá nhân hoặc Game mẫu em đã làm. Nếu có thể, hãy đăng tải Game của em lên Itch.io, Steam hoặc thậm chí Google Play để chứng minh rằng em không chỉ biết làm Game mà còn có khả năng đưa nó đến tay người chơi.

Ngoài ra, hãy tham gia vào cộng đồng Game Dev. Có rất nhiều diễn đàn, nhóm Facebook, Discord và các sự kiện như Game Jam sẽ giúp em kết nối với những người có cùng đam mê. Những mối quan hệ này không chỉ giúp em học hỏi mà còn có thể mở ra cơ hội việc làm trong tương lai.

Cuối cùng, hãy xác định rằng Game Dev không phải là con đường dễ dàng, nhưng nếu em thực sự đam mê, kiên trì và liên tục nâng cấp bản thân, em sẽ có chỗ đứng vững chắc trong ngành. Nếu mục tiêu của em là thăng tiến, hãy luôn chủ động học hỏi những công nghệ và kỹ thuật mới, đồng thời phát triển kỹ năng mềm như giao tiếp và làm việc nhóm. Game Dev không chỉ là viết code, mà còn là tạo ra trải nghiệm cho người chơi – hãy luôn đặt mình vào vị trí của họ để làm ra những sản phẩm tốt nhất.

Bài viết Game Developer – Nguyễn Nhật Huy đã xuất hiện đầu tiên vào ngày Hướng nghiệp Sông An.

• Tuổi: 32
• Giới tính: Nam
• Số năm kinh nghiệm ở ngành nghề này: 2 năm ở vị trí Environment Artist và 7 năm ở vị trí Technical Artist
• Trình độ học vấn và chuyên ngành: Khoa Ngôn ngữ Pháp, Trường Đại học Hà Nội
• Số giờ làm hằng tuần: 40 giờ/tuần
• Loại hình & quy mô công ty (tổng số nhân viên): Khoảng hơn 3.400 người
• Một số dự án Game nổi bật đã thực hiện:
  • The Quarry: The Quarry | Official Announce Trailer | 2K
  • The Outer Worlds: The Outer Worlds – Official Launch Trailer
  • Kena: Bridge of Spirits: Kena: Bridge of Spirits – State of Play Trailer | PS5, PS4
  • Grounded: Kena: Bridge of Spirits – State of Play Trailer | PS5, PS4
  • Star Wars: Tales from the Galaxy’s Edge: Star Wars: Tales from the Galaxy’s Edge – Official Trailer
  • Final Fantasy XVI: Final Fantasy XVI – State of Play June 2022 Dominance Trailer | PS5 Games

2. Trách nhiệm chính của anh/chị ở công việc hiện tại là gì? Công việc này đem lại giá trị gì cho tổ chức, cho các bên liên quan?

Có thể hiểu một cách khái quát, việc phát triển Game là một quá trình hợp tác làm việc giữa Art (Nghệ thuật) và Programming (Lập trình). Tuy nhiên, sẽ có thời điểm mà những yêu cầu về kỹ thuật mà Programmer đưa ra nhưng Artist không biết nên thực hiện như thế nào và ngược lại, hoặc có những yêu cầu khắt khe về chất lượng mà Artist đưa ra nhưng Programmer cũng bó tay. 

Lúc này, rất cần một người đứng giữa làm cầu nối trung gian, đơn giản hóa thông tin của Programmer nhưng vẫn đầy đủ chi tiết và truyền tải lại cho Artist, người đó chính là Technical Artist. Thêm vào đó, Technical Artist cũng sẽ phải làm việc với Programmer để đặt ra những tiêu chuẩn (benchmark) và hướng dẫn (guideline) để từ đó Artist dựa vào và sản xuất asset (những tài nguyên được sử dụng trong việc phát triển Game) phù hợp với yêu cầu kỹ thuật của dự án.

Ngoài ra, tùy thuộc vào độ lớn của đội ngũ dự án mà trách nhiệm của Technical Artist sẽ thay đổi khác nhau. Với đội ngũ lớn và có chuyên môn hóa cao, một team Technical Artist có thể sẽ bao gồm nhiều người: có người sẽ phụ trách thuần về mảng shader/lookdev, có người phụ trách phát triển tools giúp đẩy nhanh tiến độ công việc của Artist, có người sẽ làm việc chặt chẽ với đội tạo hình nhân vật (Character) và đội làm chuyển động nhân vật (Animator).

3. Anh/chị bắt đầu vào nghề như thế nào? Vì sao anh/chị chọn con đường này?

Từ hồi Đại học, mình đã luôn thích làm về mảng Art vì suy nghĩ đơn giản lúc đó chỉ là, muốn làm ra cái gì đấy nhìn đẹp đẹp. Nhưng sau khi thử sức qua một vài mảng từ Marketing tới Graphic Design và sau cùng là Web Development, mình nhận ra bản thân không phải người mạnh về sáng tạo. Thế nên, mình chọn cách thử học dựng hình 3D – một ngách lúc đó còn khá mới mẻ. 

Thời điểm ban đầu khi mới bước chân vào ngành, vị trí mình chọn không phải Technical Artist mà là 3D Environment Artist, và mảng mình chọn không phải Game mà là làm phim. Tuy nhiên, vào thời điểm đó ở công ty cũ, định hướng phát triển được chuyển qua làm Game nhiều hơn làm phim. Lúc đó, bản thân mình không phải một Environment Artist giỏi với chuyên môn cao, hiệu suất làm việc chỉ ở mức trung bình, nhưng mình thích mày mò và tìm hiểu về các kĩ thuật mới để làm việc nhanh hơn nên được điều chuyển qua đội Technical Art mới được thành lập. Cũng nhờ một phần may mắn mà từ đó, công việc của mình phát triển và ổn định hơn.

4. Một ngày làm việc tiêu biểu của anh/chị như thế nào?

• Kiểm tra thông báo trên Teams, Slack và Email để xem có vấn đề gì phát sinh với game build từ hôm trước không. Nếu có thì cần làm việc với đội QA để điều tra nguyên nhân xuất phát từ đâu và giải quyết vấn đề phát sinh.
• Kiểm tra danh sách các đầu công việc và các yêu cầu còn đang tồn đọng. Thường thì Artist sẽ có nhiều yêu cầu giúp cải thiện tiến độ công việc cho họ. Lúc đó, mình sẽ cần nói chuyện trực tiếp với Artist về các yêu cầu đó và ước tính thời gian rồi báo cho Producer để theo dõi tiến độ công việc.
• Nghiên cứu về việc cải thiện và nâng cấp chất lượng đồ họa cho dự án.
• Nghiên cứu về tối ưu hóa (optimization) cho dự án.
• Làm việc với programmer để đưa các tính năng mới vào trong game.

Ghi chú:

• Thời gian làm việc 40 giờ/ tuần, nghỉ thứ Bảy và Chủ nhật. Tuy nhiên, số giờ này cũng sẽ thay đổi tùy thuộc vào tiến độ hiện tại của dự án.
• Sau khi thử việc 3 tháng có thể xin chế độ làm việc tại nhà tối đa 2 ngày/tuần.

5. Anh/chị thích nhất những điều gì ở công việc của mình? Vì sao?

• Được nắm quyền chủ động tối đa trong công việc, mặc dù cũng sẽ có thời điểm không biết nên giải quyết vấn đề từ đâu.
• Được tiếp cận những công nghệ mới và có cơ hội đưa những công nghệ này vào trong dự án của mình.
• Góp công sức vào việc sản xuất ra assets (những tài nguyên được sử dụng trong việc phát triển Game) có chất lượng cao, vì mặc dù không trực tiếp sản xuất nhưng Technical Artist đóng góp nhiều vào khâu kỹ thuật và ứng dụng công nghệ mới vào sản xuất. 

6. Anh/chị không thích nhất những điều gì? Vì sao?

• Phải đưa ra một vài quyết định khá khó khăn liên quan tới guideline (hướng dẫn) về kỹ thuật, sau đó sẽ cần kiểm tra và nhanh chóng điều chỉnh lại. Vì chỉ cần một sơ suất nhỏ là toàn bộ phần sản xuất bên phía Artist sẽ bị ảnh hưởng. Tuy nhiên, đó cũng là một phần tất yếu của công việc, vì với bản chất phát triển nhanh của công nghệ thì không có kiến thức sách vở nào là phù hợp mãi mãi. Vì vậy, phải luôn thử cái mới và ứng dụng. 
• Đôi lúc sẽ bị kẹt giữa Programmer và Artist, vì có thể Artist muốn đẩy chất lượng thêm nữa, nhưng Programmer lại không đồng ý vì giới hạn về kỹ thuật, Khi đó, mình sẽ cần tìm cách thức phối hợp phù hợp để đáp ứng được cả hai phía.

7. Những điều kiện cần có để hoàn thành tốt công việc này (kiến thức, kỹ năng, thái độ, v.v.)? Nếu em muốn thăng tiến trong công việc thì em nên trau dồi những gì ạ?

• Công việc này luôn cần bản thân phải giữ một thái độ cởi mở và cầu thị. Vì vai trò của Technical Artist là đứng giữa Artist và Programmer, nên nếu không đủ cởi mở và giao tiếp không tốt, thì sẽ dễ gây hiểu lầm và có thể là tắc nghẽn một phần nào đó của dự án. Bản chất công việc không đòi hỏi mình phải là siêu sao từ đầu, nhưng giữ thái độ cầu thị sẽ giúp học được nhiều điều có ích trong công việc chuyên môn.
• Trong bất kỳ tình huống công việc nào, luôn ưu tiên đặt lợi ích của dự án lên đầu.
• Nên cố gắng trau dồi lại về Toán, nhất là Đại số Tuyến tính (Linear Algebra) và có thể là một phần của Vi tích phân (Calculus). Không cần thiết phải quá giỏi nhưng nên nắm chắc một ít cơ bản, vì công việc hàng ngày sẽ có một số đầu việc cần dùng tới. Ngoài ra, khi nắm được kiến thức cơ bản thì việc nghiên cứu các nhiệm vụ công việc cũng sẽ nhanh chóng hơn.
• Nên cố gắng học lập trình, có thể bắt đầu với các ngôn ngữ phổ biến, nhất là Python vì sẽ giúp ích rất nhiều trong việc phát triển tool, giúp Artist cải thiện hiệu suất công việc.
• Nên tìm hiểu về quy trình làm việc của các đội/ bộ phận khác. Ví dụ như, đội làm môi trường, nhân vật hoặc đội làm chuyển động hoạt họa. Vì chỉ khi hiểu phần nào về quy trình của họ thì Technical Artist mới có thể giúp họ cải thiện chất lượng, cũng như hiệu suất trong công việc, đồng thời giải quyết các lỗi phát sinh trong dự án.

8. Những điều mà mọi người hay hiểu lầm về công việc này là gì? Tại sao họ lại hiểu sai như vậy?

Khi đọc các tin tuyển dụng Technical Artist, mọi người thường sẽ có tâm lý e dè vì các yêu cầu công việc tương đối nhiều. Thế nhưng, thực chất thì vị trí này không cần tuyển “siêu nhân”. Bạn chỉ cần đáp ứng được một hoặc hai mục trong đó, cộng thêm thái độ làm việc cầu thị, cởi mở và ham học hỏi là hoàn toàn có thể thử ứng tuyển vào vị trí này. Trong quá trình phỏng vấn, bạn cũng có thể trao đổi trực tiếp để biết thực sự vị trí này đang cần người mạnh về mảng nào. 

9. Công việc này có giúp em tự nuôi mình khi mới ra trường không?

Khi mới ra trường, thu nhập của Technical Artist tuy thấp hơn Programmer nhưng nhìn chung vẫn cao hơn so với Artist. Mức thu nhập (cần kiểm chứng lại vì dữ liệu này từ khoảng 3-4 năm trước) thường rơi vào khoảng 12.000.000 tới 13.000.000 VNĐ/tháng cho Junior. Sau đó, tùy thuộc vào hiệu quả công việc mà sẽ tăng dần theo thời gian. Đỉnh điểm, sau hơn 2 năm làm Environment Artist và hơn 3 năm làm Technical Artist, mức thu nhập thực lãnh của mình ở công ty cũ là 27.000.000.

10. Nhìn lại con đường phát triển sự nghiệp cũng như quá trình tìm việc của mình, anh/chị có lời khuyên nào cho em nếu em muốn theo nghề này?

• Luôn luôn cởi mở, cầu thị và cố gắng học hỏi kiến thức mới. Việc học hỏi kiến thức mới là cần thiết ở mọi ngành nghề, nhưng với Technical Artist thì cần cố gắng nhiều hơn do công nghệ luôn thay đổi chóng mặt.
• Luôn cố gắng giữ thái độ tích cực và ưu tiên tiến độ dự án.
• Chia sẻ lại kiến thức và luôn cố gắng giúp đỡ Artist cũng như Programmer, vì phần kiến thức chia sẻ đó cũng sẽ nhận được lại hồi đáp vào một thời điểm khác trong quá trình thực hiện dự án. Ví dụ, Technical Artist dù không trực tiếp sản xuất nhưng khi chia sẻ quy trình mới với Artist, họ sẽ sử dụng mỗi ngày và sau quá trình đó, họ sẽ đúc rút ra được điều mới và chia sẻ ngược lại với mình.

Bài viết Technical Artist – Nguyễn Minh Sơn đã xuất hiện đầu tiên vào ngày Hướng nghiệp Sông An.